Tekst André Twigt
Foto sergeant-majoor Gerben van Es
Snipers maken zich onzichtbaar in verstedelijkt gebied
Dat lakens, tie reps, elastiekjes, plakband en allerlei andere dingen uit huis, tuin en keuken mede het succes van een stalk kunnen bepalen, vatten sommige deelnemers aan het begin van Urban Sniper niet helemaal. Maar nadat sergeant-1 Mennie laat zien hoe je die attributen gebruikt om de vijand te misleiden, gaat er een wereld voor ze open.
Welkom bij Urban Sniper, de training bedoeld om sluipschutters van 17 en 42 Pantserinfanteriebataljon én 13 Infanteriebataljon Luchtmobiel dieper onder te dompelen in de complexe wereld van de sniper. Voor deze gelegenheid zocht organisator sergeant-majoor Steef Wouters Oostdorp in Harskamp op. Hier staat het optreden van de precisieschutters in verstedelijkt gebied centraal. Daarmee hebben de meeste deelnemers wel enige ervaring. Het zuiveren van een pand bijvoorbeeld, is er bij hen tijdens de basis infanterie-opleiding met de paplepel ingegoten. Als sniper in achtertuin of op zolder oefenen, is een ander verhaal. Dat merkte Steef al bij de voorbereiding van de training.
Detail
Het niet alledaags practicum ‘schieten door glas’ leverde de master gunner bij Sectie 3 (operatiën) van 17 Painfbat ongewoon veel werk op. Kort nadat zijn aanvraag voor deze toch grensverleggende activiteit op het bureau van de dienstdoende autoriteiten belandde, begonnen er alarmbellen te rinkelen. Hemel en aarde moesten worden bewogen voordat de plannetjes - in afgeslankte vorm - doorgang mochten vinden. Op zich was die ophef wel te verklaren, vindt de sergeant-majoor. Bij het doorboren van enkel- en dubbel laags glas (gelaagd) moet je nu eenmaal de effecten voor de omgeving kunnen overzien. Zoals gezegd kwam alles met enige beperkingen goed. Wouters mocht demonstreren wat het effect op de kogelbaan is wanneer een kaliber .338-geweerprojectiel met dik 840 m/s door een hard, glad, oppervlak slaat. Wie denkt dat deze beproeving in de categorie zang en dans valt, heeft het mis. Sowieso is de beleving van de dag belangrijk om later met succes een doel achter een ruit aan te schieten. Daarbij moet een sniper in voorkomend geval zijn commandant kunnen adviseren over afbreukrisico’s. Die kan hij na Urban Sniper vrij goed inschatten, meent Steef.
Effecten
Zelf maakte de master gunner bij de Sectie 3 (Operatiën) van staf 17 Pantserinfanteriebataljon tijdens de Urban Sniper-training bij het International Special Training Centre kennis met schieten door glas. Een materie zo belangrijk dat Steef tijdens Urban Sniper ook de reguliere infanteristen van de Alfa en Delta Compagnie van 17 Painfbat hierbij betrekt. Eveneens aan het trainen in Oostdorp maakt hij hen deelgenoot van de uitkomsten.
Glasschieten is hét hoogtepunt van Urban Sniper, een driedaagse oefening waarin ook de snipergroep 13 Infbat de nodige kennis en ervaring inbrengt. Commandant sergeant-1 Leszek en ranggenoot Mennie focussen allereerst op de theorie van de urban hide. Oftewel hoe maak je in een huis een geïmproviseerde observatiepost, waar vanuit sniper en waarnemer de vijand bestrijden. Na een dik uurtje klassikaal les, gaan de snipers-in-opleiding zelf met lakens, jute, tie reps, elastiek en plakband aan de slag. Methoden om ongezien te blijven, methoden om te weten of iemand de hide wil betreden en vele methoden die vaak letterlijk van huisvlijt aan elkaar hangen - maar een ‘snipernest’ perfect aan het zicht kunnen onttrekken - passeren de revue. Staande voor de gevel van het gebouw met daarin de zelf gefabriekte opstellingen werpt Mennie een blik door de warmtebeeldkijker. “Het ene materiaal heeft een zwakkere warmtesignatuur dan de andere. Voor wie niet ontdekt wil worden, is verificatie van belang”, aldus Mennie. De leerlingen verifiëren eveneens de signatuur. “Wijd maar niet te veel over dit onderwerp uit”, haast Wouters zich. “Er zitten wat dingetjes bij die je als sniper niet graag aan de grote klok hangt. Begrijpelijk toch?”
Straatverlichting
Eveneens interessant is het onderwerp missieplanning in verstedelijkt gebied. Daarin opgenomen een analyse van het operatiegebied en daarin optredende patronen. Mensen gaan naar hun werk, komen thuis, ontspannen zich en gaan naar bed. “Sociale controle, speelt ook een rol”, gaat Mennie verder. Evenals kleine dingetjes als bijvoorbeeld de invalshoek van de straatverlichting. “Voor wie onopgemerkt wil blijven, zijn dit allemaal factoren van belang.” Aansluitend voeren de aspiranten een stalk in Oostdorp uit. Aangekomen op de vuurpositie geven ze een schot (blank, red.) af.
Slecht
Na afloop van Urban Sniper heeft Steef nog een overdenking van personele aard. Om kennis en kunde binnen de snipergroepen zoveel mogelijk vast te houden, pleit de sergeant-majoor ervoor collega's in schaarse, zeer specialistische functies langer aan te houden. Door een samenloop van omstandigheden lopen de contracten van meerdere groepscommandanten en snipers straks tegelijk af. Stuk voor stuk ervaren kerels die de brigade gaan verlaten met bergen kennis op zak. Dat is slecht voor een organisatie die nog geruime tijd in opbouw verkeert. “Gevolg is dat de opvolging straks minder ervaring heeft dan het personeel dat ze moeten aansturen. Dat kan niet de bedoeling zijn. De noodzaak onze schutters steeds beter te maken, is dwingend van aard. We moeten vooruit, niet achteruit.”
Toekomst
Kijkend naar de toekomst meent Steef dat er bij 11 Luchtmobiele en 13 Lichte Brigade functies moeten worden gecreëerd om het specialisme sniper verder uit te diepen en de onderlinge coördinatie te vergroten. “Op de huidige ingeslagen weg zie ik dat niet gebeuren." De organisatie hangt volgens de specialist grotendeels aan elkaar van een old boys-network op onderofficiersniveau. Dat heeft volgens de specialist gezorgd voor een fundament. "Maar om zaken als opleiding, training, instandhouding en kwaliteit een diepere borging te geven- zijn structurele aanpassingen nodig. Alleen dan kunnen we blijven groeien. En dat is volgens mij precies waar we met z’n allen naar streven.”