03

Dit artikel hoort bij: Landmacht 04

Jongleren tussen oefening en ernst

Tekst André Twigt
Foto Jasper Verolme

United Strength vergt massale inzet search teams

Na honderden doorzoekingen in bedrijfspanden, woonwagenkampen en verdachte woningen, zijn de Advanced Search Teams klaar voor de volgende stap. Het niveau van de advanced search moet namelijk omhoog. Om dat voor elkaar te krijgen, komt de recent gehouden oefening United Strength geen dag te vroeg.  

Hoogtepunt van de 2 weken durende training bestaat uit het doorzoeken op explosieven van het immense Gouvernementsgebouw in Maastricht. Dat is een intensieve klus waaraan alle 8 Advanced Search Teams (AST) van de landmacht deelnemen. De oefening is gericht op het verhogen van het niveau van de search. Maar ook op het testen van de bevelvoering bij een inzet van meerdere AST’s.

Het pand - gelegen aan de Maas - wordt per vleugel onder de loep genomen. Werkelijk niets ontgaat de genisten en iedere ruimte krijgt de volle aandacht. Vergaderzalen, kantoren, natte groepen, kruipkelders, technische installaties: geen plek wordt overgeslagen. “Nauwkeurig zijn, is onze lijfspreuk”, beweert munitiespecialist korporaal Jilles. “Uit voorzorg inspecteren we in teams van 2 alles 2 keer.”      

Wc'tjes zijn weliswaar niet de moeilijkste objecten om op explosieven te onderzoeken. Maar met alle hoekjes en kiertjes zijn ze wel bewerkelijk.

50 gram

Behoedzaam opent korporaal Jilles een wc-rolhouder. Is 'ie geboobytrapt? Om het uitvoerend personeel te helpen de werkwijze verder te perfectioneren, zijn er senior search advisors  aanwezig. Deze experts kennen alle ins & outs en verspreiden hun kennis graag. “Kleine hoeveelheden springstof kun je op zoveel verschillende manieren verstoppen”, vertelt Jilles. “50 gram van dat spul ergens verborgen, zie je makkelijk over het hoofd. Het effect is vaak dodelijk. Uiteraard trekken we straks ook boven de WC's alle plafondplaten er uit.”

Terwijl de teams zich met hun lampjes en spiegeltjes over de etages verspreiden, wordt de doorzoeking vanuit de groepscommandoposten (CP) op de voet gevolgd. Op iedere etage bevindt zich een CP. Personeel houdt er op een plattegrond de vorderingen bij. Overzicht voorkomt dat er plekjes over het hoofd worden gezien. 

Om te voorkomen dat er geen plekjes worden overgeslagen, houdt de CP-bemanning nauwkeurig de vorderingen van de zoekploegen bij.

Ruimen

Om in de toekomst de advanced search beter te kunnen borgen, moet het niveau omhoog en dient  de normering te worden aangepast. Volgens oefenleider adjudant Craig wordt hieraan achter de schermen hard aan gewerkt. 

Met de vele aanvragen voor justitiële bijstand zou je vergeten dat de specialisten van 11 Geniecompagnie Luchtmobiel, 11 en 41 Pantsergeniebataljon primair een militaire taak hebben. Die is vooral gericht op het opsporen en ruimen van springstoffen in crisisgebieden, het verzamelen van bewijslast en het voeden van de inlichtingenketen. Dit alles vooral ten behoeve van de manoeuvre-eenheden. 

De peperdure Telemax van de EOD blijkt ook tijdens United Strength een onmisbaar stuk gereedschap.

Grijparm

Beet! Een team treft in een kelderruimte een verdachte plastic doos aan. In een oogwenk wordt het Gouvernementsgebouw ontruimd. Buiten staat het team van de Explosieven Opruimingsdienst al klaar met de Telemax, een robot voorzien van 6 camera’s en een grijparm. In Maastricht wordt de peperdure Telemax ingezet om de verdachte doos te onderzoeken en de ontsteking zogenaamd met een waterschot onschadelijk te maken. Achteraf worden de verschillende onderdelen van de bom nauwkeurig bekeken op forensische sporen. 

Met de Telemax kunnen munitiespecialisten van de EOD op veilige afstand een explosief onderzoeken.

Haags woonwagenkamp

Tijdens United Strength gaan de nationale operaties gewoon door. Meerdere teams zijn betrokken bij een ernst-inzet in een Haags woonwagenkamp, midden in de week. Aan het einde van de training is zelfs het grootste deel van alle teamleden betrokken geweest bij andere nationale operaties.

Het scenario voor de training speelt zich voor het overgrote deel in Limburg af. Onder meer vinden er doorzoekingen plaats in een kasteelruïne, een voormalig NAVO-hoofdkwartier en in een grottenstelsel én in geaccidenteerde gebieden. Het Gouvernementsgebouw vormde het onbetwiste hoogtepunt. Nadat hier het gevonden explosief onschadelijk is gemaakt, gaat de doorzoeking gewoon door. Pas tegen de ochtend zit het Limburgse avontuur erop. Oefening geslaagd.