05

Dit artikel hoort bij: Landmacht 02

Zilver en brons voor uitblinkers goud waard

Tekst Henny de Boer
Foto Paul Tollenaar

Zeldzame sculptuur en erekoord voor inzet negental in Afghanistan en Syrië

“Nu kan ik het hoofdstuk voor mezelf afsluiten”, zegt kapitein Jakob Feenstra. Hij kreeg woensdag 18 februari op de Kromhoutkazerne samen met 8 anderen de Sculptuur Operationeel Optreden met het Zilveren Erekoord, de hoogste individuele waardering van de Commandant Landstrijdkrachten voor operationeel optreden.

Over de gebeurtenissen in Syrië in 2013 waarbij Feenstra was betrokken, was nog weinig naar buiten gekomen. “Mensen vroegen zich af of het wel echt had plaatsgevonden. Nu kan ik het bewijzen”, vertelt hij lachend.

De Sculptuur Operationeel Optreden is een bronzen borstbeeld van een militair in gevechtsuitrusting, met daaronder een inscriptie van de betreffende missie en actie. De 9 kregen het beeld van C-LAS luitenant-generaal Mart de Kruif voor ‘buitengewone toewijding en loffelijk optreden’. Het bronzen borstbeeld werd in 2011 voor het eerst uitgereikt aan een groep UNIFIL-veteranen voor hun inzet in 1979 in Libanon.

Kleine ondergrondse bunker

Feenstra beleefde ruim 2 jaar geleden spannende tijden als VN-waarnemer op de Golanhoogten. Een groepje rebellen verschanste zich naast hun observatiepost om van daaruit het Syrische leger aan te vallen. Op het moment dat de gevechten uitbraken, was de kapitein niet aan het werk. Hij ging tijdens een gevechtspauze alsnog naar de post en nam de leiding over. 4 dagen lang leefde hij samen met zijn collega’s tussen hoop en vrees in een kleine ondergrondse bunker. Ze waren bang dat de rebellen binnen zouden komen en dachten een paar keer dat hun laatste uur had geslagen. De afscheidsbrieven lagen al klaar. Ondertussen leek de wereld boven hen te vergaan; er zijn zo’n 600 inslagen geweest.

Feenstra krijgt de waardering omdat hij het hoofd koel hield en ook anderen wist te kalmeren. Sommigen wilden in paniek wegrennen, maar hij overtuigde hen te blijven. Ook nam hij andere besluiten die goed uitpakten, zoals zich niet mengen in de gevechten, om zelf geen doelwit te worden.

Close combat-situaties met de Taliban

De overige 8 militairen die de waardering kregen, zijn beloond voor hun uitzonderlijke daden in Afghanistan. Een van hen is kapitein Dennis Schotmeijer. Samen met enkele Nederlandse collega’s – die ook de sculptuur ontvingen – trainde hij het Afghaanse leger in 2007. Dat gebeurde buiten de poort, in het kader van 'train as you fight'. Het bracht grote risico’s met zich mee. Ze belandden in meerdere close combat-situaties met de Taliban, terwijl de Afghaanse militairen nog niet over alle benodigde skills and drills beschikten. Soms deden ze in de chaos van gevechten onverwachte dingen.

Schotmeijer wijst daarnaast op bijzondere aspecten van hun optreden. “Wij hebben zwaar infanteristenwerk gedaan, terwijl we niet allemaal infanteristen waren.” Er was geen luchtsteun of medische support, waardoor ze volledig op zichzelf waren aangewezen en met extra zware bepakking in de hitte actief waren.

Niet alleen Schotmeijer zelf is blij met de erkenning voor het teamoptreden. Ook zijn vrouw Tina is apetrots. “Tot een paar weken geleden wist ik niets van de gebeurtenissen. Maar nu hoor ik dat zij als team in buitengewoon zware omstandigheden hebben gewerkt en er zonder kleerscheuren van af zijn gekomen. Dat is ongelooflijk goed. Ik ben extreem trots.”

Niet te bevatten

Generaal De Kruif prees het optreden van de mannen in zijn toespraak. Er vielen woorden als ‘uitmuntend’, ‘bewonderenswaardig’ en ‘buitengewoon professioneel’. Tijdens de ceremonie bracht De Kruif de gebeurtenissen in Afghanistan en Syrië in herinnering. “Voor velen in Nederland is het niet te bevatten wat u heeft meegemaakt.”

Dat geldt bijvoorbeeld voor sergeant buiten dienst Aarnoud Vogelaar, die de leiding nam toen korporaal Cor Strik in april 2007  sneuvelde door een mijn in de provincie Helmand. Bij een poging het slachtoffer te bergen, stapte een Amerikaanse sergeant ook op een bermbom en kwam om. Vogelaar krijgt de sculptuur voor zijn daadkrachtige optreden.

Glunderen

Tijdens de toespraak van De Kruif waren er veel serieuze blikken, maar toen de beelden werden overhandigd glunderden de mannen van trots. “Ik heb na onze uitzending niet meer zo vaak gedacht aan wat we daar hebben meegemaakt. Nu ik alles terug hoor, besef ik pas goed hoe bijzonder die uitzending was”, zegt Schotmeijer. “De sculptuur krijgt thuis zeker een prominente plek.”

De namen van de 9 militairen die de sculptuur kregen: sgt b.d. Aarnoud Vogelaar,  kap Nanne Streekstra, maj Larry Hamers, kap Dennis Schotmeijer, kap Ivor Wiltenburg,  sm Frank van Zaane, wmr1 Steven Kramer, wmr1 Harold Fränkel, kap Jakob Feenstra.