13 GNK vliegt samen met Chinooks de diepte in

‘We denken mee met veranderingen binnen 13 Lichte Brigade’

Voor krijgers in het voorterrein is het geruststellend, te weten dat de militair geneeskundige keten het verband klaar heeft liggen. 13 Geneeskundige Compagnie trainde daarom in februari op het scherpst van de snede. Zelfs de Chinooks van het Defensie Helikopter Commando werden gevraagd in te vliegen om oefening Medic Agile zo realistisch mogelijk te maken.

Hazelnootbavarois en shelters. Boterkoekmix en veldbedjes. Kersensap en Boxers. Hoog op de kast een beker voor de beste Freesia’s van 2013. De commandopost (CP) van 13 GNK-cie heeft zich verstopt tussen de bevolking. In de Drimmelse kwekerij van de familie Van Winden – inclusief winkel met plaatselijke producten om precies te zijn. 

Plukjes strijders

Uit het radioverkeer blijkt dat het loodgehalte hoog is. Het scenario speelt in ‘Hollandia’, waar 13 Lichte Brigade te maken heeft met terroristische dreiging. Volgens kapitein Milène Wijkhuise, plaatsvervangend commandant 13 GNK-cie, is er bewust voor gekozen het lokaal te houden, “zodat wat je ziet, hoort en ruikt, hetzelfde is als het scenario”. Hollandia heeft problemen met een Europees land. Vijandelijke troepen zijn inmiddels door een NAVO-coalitie verjaagd. Plukjes strijders lopen echter nog steeds in Hollandia. Ze plegen aanslagen op belangrijke infrastructuur. De bezetting van de Amer-elektriciteitscentrale, de controle over de Bergsche Maas en de belangrijke doorvoerweg A27 heeft grote gevolgen voor het leven in zuidelijk Hollandia.

Slachtoffers aan beide zijdes

Kapitein Wijkhuise vertelt in haar CP: “Het tweede peloton van de infanteriecompagnie zuivert op dit moment de Amercentrale. Dat gaat gepaard met hevige gevechten.” In de shelter op het erf van Van Winden wordt duidelijk dat er aan beide zijdes slachtoffers zijn gevallen. Over de radio klinkt duidelijk: “Ik wil die Boxer-ambulance nú naar het casualty collection point! De gewonden moeten zo snel mogelijk naar onze hulppost!” Een van hen is een vijandelijke strijder, die óók wordt opgelapt door de combat life saver van de infanterie-eenheid. 

Grotere afstanden

Als de Boxer de patiënten naar de hulppost heeft gebracht, worden ze daar door een arts behandeld. De verwondingen zijn echter zo hevig, dat opname op de Role-2 (met meer behandelmogelijkheden dan de Role-1 hulppost, red.) een must is. Luchtvervoer is de beste optie. “Omdat onze brigade richting gemotoriseerd optreden gaat, hebben we daar het scenario op aangepast”, legt Wijkhuise uit. “We denken mee, passen ons aan. De afstanden zijn bijvoorbeeld groter geworden. We weten bijna zeker dat afvoer vaak via aeromedevac zal moeten.”

Een deel van de compagnie treedt pas voor het eerst op met de Chinooks. Toch is de Oirschotse compagnie door de wol geverfd. Momenteel draaien collega´s een uitzending in Noord-Afghanistan; missie Resolute Support.

Krachtige rukwinden

De motoren van de militaire ziekenauto’s zijn inmiddels warmgedraaid. Als de opdracht komt de patiënten naar de heli landing site te brengen, gaat het ineens heel snel. Via kronkelpaadjes en een boerenerf posteren ze de wagens aan de rand van een grazige weide. De spanning is voelbaar. Er verschijnt een stip aan de horizon, die rap uitgroeit tot een enorm luidruchtige libelle. Als de kist aan de grond staat, voorafgegaan door krachtige rukwinden, wacht de vervoersploeg op een seintje van de loadmaster. Het eerste slachtoffer krijgt een plek in de heli. Helemaal vlekkeloos gaat dat niet. De gewondenkaart ontbreekt. Gelukkig kan de overdracht aan de flight nurse van de luchtmacht mondeling plaatsvinden. Een van de trainers merkt op: “Soms is er haast té veel aandacht voor de procedures, waardoor je het risico loopt de patiënt niet de optimale zorg te geven.”

Als de heli later laag over een bomenrij raast, merkt adjudant Edu ten Hoedt (training en gereedstelling) op: “De site die ze hadden uitgezocht om de kist te laten landen, was prima. Daarnaast waren de patiënten goed geprept. Waar ze wel op moeten letten, zijn de juiste momenten. Al zie je de Chinook aankomen, je hoeft echt niet meteen de deuren van die wagen open te gooien. Je moet immers toch wachten op de thumbs up van de loadmaster. Op de grond moet je flexibel zijn, meedenken met de luchtmacht. 

Allereerste keer

“Ik heb de basis-helikoptertraining gevolgd, dus ik heb al wel ervaring met die Chinook”, meent soldaat 1 Wesley, chauffeur van een van de ziekenwagens. Hij leunt ontspannen tegen zijn voertuig, met één oor zijn radio uitluisterend. “Toch was dit de allereerste keer dat ik patiënten moest overdragen aan flight nurses. Naar mijn idee ging het goed. Echt spannend is het niet, maar wat we wederom opviel was de enorme kracht van de heli. Hoe dichterbij je komt, hoe krachtiger die downwash. Als we het straks in het echt moeten doen, zijn we er klaar voor.”

Sergeant 1 Wesley, AMV-er, zit na de actie meteen weer in de comms: “Echo, hier hotel 3. Hotel 2 en hotel 3 hebben de gewonden afgeleverd. Hotel 1 is nu onderweg.” Zijn ploeg bedekt snel de kruizen op hun wagens en rijdt weer naar de hulppost. “Wacht, uit”.