Tekst ELNT Johanna van Waardenberg
Foto SGT Hille Hillinga | video: AOO Richard Frigge, Paris Hidden

Oberlausitz triggert binationale tanksamenwerking

Een jaar na de oprichting van het Opleidings-, Trainings- en Kennisbehoudpeloton Tankoptreden (OTK) is het dan eindelijk zover: de eerste grote, gezamenlijke oefening van Duitse en Nederlandse cavaleristen. In de hoofdrol uiteraard de imposante Leopard 2 A6 gevechtstank en zijn bemanning. Het decor: oefenterrein Oberlausitz, Duitsland. De Landmacht nam een kijkje bij deze bijzondere en spannende eerste keer.

De trilling van een manoeuvrerende Leopard 2 A6 dreunt door tot op het bot. Terwijl de gevechtstank van maar liefst 60 ton voorbij rijdt, schiet het zand alle kanten op. Weinig obstakels kunnen dit monster weerstand bieden. Het geluid en zijn bewegingen lijken een waarschuwing voor wat het beest allemaal kan. Een indrukwekkende verschijning. “Deze ‘dames’ zijn veilig en gevaarlijk tegelijk”, zegt de Duitse tankcommandant kapitein Gaston Rojas. Onder zijn leiding oefenen Nederlanders en Duitsers gezamenlijk. “Met geweer, mitrailleur of kanon. De Leopard heeft vuurkracht in verschillende vormen. Daarnaast zit de bemanning goed gepantserd, en dus veilig. Dat kan alleen met een tank”, meent de Duitse kapitein.

Nederlanders en Duitsers werken nauw samen tijdens de oefening. De oosterburen zijn in de lead en delen veel van hun kennis met de Nederlandse militairen.

“Zien zonder gezien te worden”

Sluipen

Die mening deelt ook de Nederlandse groepscommandant, opperwachtmeester John Vink. “Mijn hart ligt bij de cavalerie. Het schrappen van de tanks was voor mij een schok. Je moet het zien als het weghalen van een belangrijk gereedschap bij een timmerman. Maar de hamer is terug. Gelukkig zijn we er weer van.” En dat is Vink zeker. Door de afwezigheid van zijn pelotonscommandant neemt hij de bevelsuitgifte voor zijn rekening. Gedreven en met duidelijke taal spreekt hij tot de mannen. “Zien, zonder gezien te worden. Dat is vandaag belangrijk”, roept hij. En dat kan een tank, door te rijden met zo laag mogelijke toeren en gebruik te maken van slagschaduw in de omgeving. Het is haast onvoorstelbaar dat het immense gevechtsvoertuig door een gebied kan ‘sluipen’. Toch bewijst de Leopard dit. Compleet gecamoufleerd met dennentakken verplaatst hij zich. De verscholen oefenvijand wordt ongezien benaderd. Slechts van heel dichtbij zijn de ronkende motoren hoorbaar. 

De militairen krijgen vlak voor de oefening een bevelsuitgifte. Het hele scenario wordt besproken, zodat iedere militair exact zijn rol weet.

“Alleen een tank kan een tank verslaan”

Cool

En dat is meteen een van de redenen waarom de Leopard volgens kapitein Rojas ‘cool’ is. “Een tank heeft legio mogelijkheden”, zegt hij. Voor hem was dit de reden cavalerist te worden. “De combinatie van kracht en veiligheid maakt hem een ideaal gevechtsmiddel.” Zonde vindt Rojas het, dat Duitsland jaren geleden het aantal tanks reduceerde. “Met de huidige dreiging in de wereld moeten we goed voorbereid zijn. Ondanks alternatieve gevechtsmiddelen blijft de Leopard onvervangbaar. Want alleen een tank kan een tank verslaan. Gelukkig bundelen Nederland en Duitsland hun krachten.” 

Tijdens de oefening neemt de oefenleiding meerdere keren een momentje om vervolgacties te bespreken.

Wennen

Dat was in het begin wennen. De militairen van het OTK-peloton beamen dit. De taalbarrière was in het begin vooral lastig. “We hebben het wel snel opgepikt, omdat wij in Munster zijn gestationeerd”, zegt Vink. Werktechnisch zijn er ook verschillen. Kapitein Rojas: “Nederland heeft een andere opbouw van bevelvoering. Daar waar wij strikter zijn, geven jullie tijdens het proces veel meer bewegingsvrijheid om het bevel aan te passen. Geen van de werkmethodes zijn fout; we doen het allemaal op onze eigen manier. Maar we zijn een stap dichterbij een integrale aanpak en dat maakt ons sterker.”

Net als de tanks moeten ook de militairen zich camoufleren. Vlak voor de oefening begint, maken de mannen zich gereed.

Bekijk hier beelden van de oefening:

OTK-peloton

Het Nederlandse OTK-peloton bestaat uit cavaleristen van 43 Gemechaniseerde Brigade. Het overgrote deel van de militairen heeft in het verleden al met tanks gewerkt. Momenteel zijn de eerste 18 militairen actief in deze werkconstructie. 43 Gemechaniseerde Brigade in Havelte wordt versterkt met een Duits tankbataljon (Panzerbataillon 414) en gaat zelf deel uitmaken van de 1e Duitse Pantserdivisie. In het Duitse bataljon wordt later een Nederlandse tankcompagnie (geen eskadron, dat kennen ze niet in de Duitse Landmacht, red.) geïntegreerd, waarvan de militairen uit het OTK-peloton de nucleus gaan vormen. De laatste 16 Nederlandse Leopard 2 A6 tanks worden gemoderniseerd door Duitsland, waarna de gevechtsvoertuigen in een Duitse pool terecht komen. Nederland least 18 tanks. Zo blijft de kennis en ervaring met het gebruik van de Leopard behouden.

Topoverleg tussen Nederland en Duitsland. Iedere actie wordt van te voren goed door besproken.