07

Dit artikel hoort bij: Landmacht 05

Intell verzamelen in de zandbak

x Download afbeelding (219 kB)

Tekst kap Marlous de Ridder
Foto sgt Sjoerd Hilckmann

‘ASIFU is voorspellend vermogen van de missie’

x
x
De ASIFU bundelt de informatie die de commandant van de VN-missie gebruikt om operaties voor te bereiden.

Nooit eerder zette de Verenigde Naties een inlichtingeneenheid in. Des te trotser is kolonel Tony Keijsers dat de All Sources Information Fusion Unit (ASIFU) Nederlands gedachtegoed is. Het Joint Intelligence, Surveillance, Target Acquisition & Reconnaissance Commando (JISTARC) vormt namelijk de blauwdruk voor de eenheid die nu de inlichtingenoperatie van MINUSMA aanstuurt. 

Vanuit een stampvol kantoor op het VN-hoofdkwartier in Bamako vertelt commandant ASIFU, kolonel Keijsers, waarom het een gouden zet is om een inlichtingeneenheid te sturen. “MINUSMA is sterk afhankelijk van informatie. Een land van 1000 bij 1000 kilometer is niet gemakkelijk in kaart te brengen. Tel daar het diffuse vijandbeeld bij op. Voor de force commander, generaal-majoor Kazura, is het van groot belang dat hij weet hoe hij zijn eenheden gericht kan inzetten. Wij zijn z’n voorspellend vermogen.” Vooralsnog zijn de MINUSMA-troepen vooral ontplooid rond steden. Daar moet eerst de veiligheid worden hersteld. Kijkend naar de situatie in Noord-Mali kan de vlam overal in de pan slaan, meent Keijsers. “De mensen hebben niks. Watertekort kan dus zo uitmonden in een conflict.”

Terroristen

Alle inlichtingenstromen van MINUSMA komen samen bij de ASIFU. Deze internationale eenheid coördineert, analyseert en verwerkt de informatie tot bruikbare inlichtingenproducten. De Nederlandse Intelligence, Surveillance & Reconnaissance Company (ISR-Coy) in Gao speelt hierin een belangrijke rol. De Zweden in Timboektoe leveren de andere ISR-Coy.

Majoor Rob Herzog stuurt de inlichtingenoperatie in de oostelijke sector aan. Sinds begin mei gaan zijn mensen dagelijks de poort uit om met de bevolking te praten. “Iedereen denkt dat we op terroristen jagen, maar we kijken breder. Factoren die de wederopbouw bedreigen, liggen veel vaker op sociaal, economisch en cultureel vlak.” Herzog laat een vuistdikke map zien. “Dit is onze bijbel. Als we op al deze vragen antwoord hebben, kunnen we de hoofdvragen beantwoorden: wat bedreigt de missie en onze troepen en waar liggen de kansen?”

x

Recht in de ogen

Volgens Herzog zit de kracht in de mix van sensoren die Nederland heeft. “Denk aan commando’s en Apaches. Maar ook aan onze ScanEagle, analisten en veldwerkers. Daarnaast leveren NGO’s en kleine missies als European Union Training Mission in Mali en UN Police waardevolle informatie op. Onze teams buiten kijken de mensen recht in de ogen. Alleen zo kom je er achter wat iemands intentie is. De gevoelens die bij de man in de straat leven, zijn voor ons een goede graadmeter. Wat opvalt, is dat iedereen wil praten en dat we welkom zijn. Dan spreek ik over Gao-stad. De komende periode brengen we onze eigen achtertuin in kaart en gaan vanuit daar een intell-beeld opbouwen.”

Terrein te winnen

Beide inlichtingenofficieren denken dat het nog een tijd duurt voor MINUSMA-operaties echt intell-geleid zijn. Keijsers: “De VN ziet de noodzaak van inlichtingen, maar moet wennen aan onze militaire manier van werken. Rapporteren ligt aan de basis van inlichtingen. Zo gewoon als dat voor ons is, is dat het niet voor onze Afrikaanse tegenhangers. Daar valt veel terrein te winnen.” 

‘ScanEagle maakt het verschil’

De ISR-Coy zet verschillende sensoren in voor het verzamelen van inlichtingen. De specialisten zijn afkomstig van het JISTARC uit ‘t Harde. Wie zijn de gezichten achter deze ogenschijnlijk gesloten eenheid?

Opperwachtmeester Cees Wittenberg 
Functie: operator onbemand verkenningsvliegtuig ScanEagle
Eenheid: 107 Aerial Systems Battery

“De meeste mensen slaan steil achterover als ze zien wat de ScanEagle allemaal kan. Het systeem beschikt over een daglicht- en infraroodcamera waarmee we live videobeelden ontvangen en meteen analyseren. En het belangrijkste; het toestel kan op verschillende hoogtes muisstil en ongezien beelden verzamelen. Voor een inlichtingenmissie als dit, kan de ScanEagle echt het verschil maken. In Mali is onze primaire taak de commandant met informatie en inlichtingen ondersteunen. Dat kunnen verkenningsvluchten zijn om situational awareness voor de grondtroepen te creëren. Of we krijgen een doel toegewezen en gaan daar boven hangen. Ik bedien het vliegtuig vanuit een grondstation en moet met dezelfde luchtvaartregels rekening houden als echte vliegers. Denk aan vliegveiligheid, hoogtes en toestellimieten. Dankzij GPS weet het vliegtuig zelf de weg terug. Het is de eerste landmissie voor de ScanEagle. Het systeem heeft zich al wel bewezen voor maritieme operaties. Door lange tijd ongezien een gebied te monitoren, ben ik ervan overtuigd dat we levens redden.”

‘Kansen voor de bevolking zoeken’

Majoor Ad Verhagen (reservist)
Functie: veldwerker
Eenheid: Civiel en Militair Interactiecommando

“Wij richten ons op de civiele factoren van de missie. Waar liggen de kansen voor de lokale bevolking? Wat kan de wederopbouw helpen en wat vertraagt juist? Daarnaast willen we weten hoe de houding richting MINUSMA is. Door in gesprek te gaan met Malinezen komen wij achter hun behoeftes. Die kunnen heel basaal zijn: water en voedsel. Natuurlijk praten we ook met NGO’s. Het grote verschil met Afghanistan is dat hier de hulporganisaties al aanwezig zijn. In de All Source Intelligence Cell bepalen analisten hoe onze informatie in het grotere plaatje past. Het grote verschil met andere sensoren is dat wij de mensen op open wijze benaderen. Soms gaat dat in houtje-touwtje Frans, want wij zitten met de taalbarrière. Opvallend is dat de bevolking heel vriendelijk en benaderbaar is. We worden vaak vergeleken met het Provinciaal Reconstructie Team maar wij hebben geen zak met geld. Soms vind ik het lastig dat je de mensen op het eerste gezicht niks kan bieden.”

Naar de Inhoudsopgave