Tekst Leo de Rooij
Foto Herman Zonderland

Krachten bundelen om te opereren in cyberdomein

Met de oprichting van het Defensie Cyber Expertise Centrum (DCEC) is een nieuwe stap gezet in de opbouw van het Defensie Cyber Commando. Het expertisecentrum bundelt alle kennis om te kunnen opereren in het cyberdomein. Daarnaast wordt hier de kennis verder ontwikkeld, geborgd en verspreid binnen Defensie.

Cyber was recent uitdrukkelijk in het nieuws. Alle media berichtten over het kwaadaardige programma Blackshade waarmee computers op afstand bediend werden. Ook de cyberspionage door China haalde de landelijke media. Cyber is hot, waarmee het belang van de oprichting van het DCEC wordt onderstreept.

x
Commandant luitenant-kolonel Kees Verdonk: “Cyber is weliswaar een betrekkelijk nieuwe tak van sport, maar wel één waar we als Defensie graag in de top meedraaien.”

Opbouw militair cybervermogen

Defensie dient een eigen militair cybervermogen op te bouwen dat bestaat uit een defensieve-, offensieve- en inlichtingencapaciteit. Dat wordt gesteld in de Defensie Cyber Strategie van 2012, waarin tevens de oprichting van een nieuw Defensie Cyber Commando is voorzien. Om dit militair cybervermogen daadwerkelijk te realiseren, zijn in de strategie de volgende 6 speerpunten opgenomen:

  1. Een integrale aanpak, waarin cybercapaciteiten een onderdeel uitmaken van het operationele optreden van eenheden te land, ter zee en in de lucht,
  2. Versterking van de digitale weerbaarheid van Defensie (defensief),
  3. De ontwikkeling van het militaire vermogen om cyberoperaties uit te voeren (offensief),
  4. De versterking van de inlichtingenpositie in het digitale domein (inlichtingen),
  5. De versterking van de kennispositie en het innovatieve vermogen van Defensie in het digitale domein (adaptief en innovatief),
  6. De intensivering van de samenwerking in nationaal en internationaal verband (samenwerking).

Belangrijke randvoorwaarden

Kennis en innovatie zijn dus belangrijke randvoorwaarden voor de opbouw en instandhouding van het cybervermogen. Om deze kennis en het innovatieve vermogen zoveel mogelijk te bundelen, is het Defensie Cyber Expertise Centrum (DCEC) in het leven geroepen.

Opereren in het 5e domein

Het centrum is single service ondergebracht bij het Commando Landstrijdkrachten, maar er werken militairen en burgers van alle krijgsmachtdelen (joint). Bovendien heeft het DCEC een defensiebrede taakstelling. Nu telt het expertisecentrum nog 6 man, maar dat moeten er binnen anderhalf jaar 18 worden. Commandant luitenant-kolonel Kees Verdonk: “Cyber is naast land, lucht, zee en ruimte het 5e domein. Om hierin te kunnen opereren, is de juiste kennis benodigd. Kennis met een hoog technisch gehalte, maar ook kennis over operationeel optreden, juridische aangelegenheden en de menselijke factor in de relatie mens en cyber. Die zaken worden in het expertisecentrum verenigd.” Daarbij werkt het DCEC nauw samen met verschillende (inter)nationale partners. Bijvoorbeeld met andere ministeries, kennisinstituten, bedrijfsleven, binnen NAVO en EU.

Het expertisecentrum heeft een traject opgestart dat moet leiden tot de oprichting van een zogenaamd CyberLab. Verdonk: “Ik noem het een digitale speeltuin; een plek waar allerlei zaken in een veilige onderzoeksomgeving kunnen worden getest, getraind en nagespeeld. Cyber is weliswaar een betrekkelijk nieuwe tak van sport, maar wel één waar we als Defensie graag in de top meedraaien.”