Tekst Ingmar Kooman
Foto Evert-Jan Daniëls
Wapenbroeders, 200 jaar na Waterloo
Toeval bestaat wel. En het heet De Niet: adjudant Willem de Niet en fuselier Evert de Niet. De eerste onderofficier bij 45 Pantserinfanteriebataljon Regiment Infanterie Oranje Gelderland. De tweede een veteraan van de Slag bij Waterloo. Familie, beiden militair, maar ook wapenbroeders bij hetzelfde regiment. En dat ontdekte adjudant De Niet bijna 200 jaar na het ontstaan van de Koninklijke Landmacht.
“Eigenlijk had ik niet zoveel met geschiedenis”, bekent Willem de Niet. Maar dat veranderde toen een oom vorig jaar aanklopte met een portret van een verre voorouder: Evert de Niet, binnen de familie bekend als de ‘Held van Waterloo’.
Met een knipoog natuurlijk, want welke rol Evert echt speelde in 1815 bij de beslissende nederlaag van Napoleon, dat was zijn nazaten niet duidelijk. “Zijn portret stond altijd in prentbriefkaartformaat op het bureau van mijn vader”, herinnert Willem zich. “Met die zilveren medaille omdat hij bij Waterloo had gevochten, zo was het verhaal. Veel meer wisten we niet.”
Generaties
Het duo besloot de historie van Evert verder uit te pluizen. Bij welke eenheid zat hij, wat deed hij bij Waterloo en hoe waren ze verwant aan elkaar? Dat leverde een paar verrassende feitjes op.
Allereerst bleken ze directe familie van elkaar. Nou ja, direct. Evert blijkt Willems betbetbetovergrootvader. 5 generaties terug dus.
Evert kwam in 1814 op bij het 15de bataljon Land Militie, zo blijkt. “Evert was dus 200 jaar geleden een van de allereerste dienstplichtigen”, vertelt Willem. Als beheerder van de historische collectie van het Regiment Infanterie Oranje Gelderland (RIOG) had hij toegang tot historische documenten. Daartussen ook een overzichtje van de ‘stambomen’ van alle regimenten.
Rillingen
“Zou die ouwe Evert dan misschien aan het RIOG kunnen zijn gelinkt?” wil Willem weten. Hij duikt opnieuw de boeken in en struint internet af op zoek naar antwoorden. Evert diende bij het 15de bataljon Land Militie en later het 9de bataljon Nationale Militie. Via het 2de bataljon 9de Afdeling Infanterie, het 3de bataljon van het 8ste Regiment Infanterie gelinkt aan, jawel: het Regiment Infanterie Oranje-Gelderland. Het regiment waar Willem nu werkt. “Bij zo’n historische sensatie liepen de rillingen wel even over mijn rug, jahaha!”
Willem stuitte in zijn zoektocht op “een heel assortiment” aan toevalligheden. “Vorig jaar september zou 45 Pantserinfanteriebataljon RIOG nog worden opgedoekt. We zaten in zak en as. Daarna kwam het bericht dat we toch niet zouden worden opgeheven. En dan dit verhaal. Uitgerekend nu: bijna tot op de maand 200 jaar na de oprichting van de KL en juist met een link naar het RIOG.”
Voetnoot
En Waterloo? Tijdens de Slag lag het 9de bataljon in reserve. Bij de gevechtshandelingen was hij die dag in elk geval niet betrokken. “Bijzonder heldhaftig zal hij wel niet zijn geweest”, concludeert Willem. “Ik ben zelf nogal een prater en dat zal bij hem wel niet anders zijn geweest. Ik sluit zeker niet uit dat hij in zijn woonplaats Scheveningen zijn eigen verhaal gewoon wat mooier heeft gemaakt.”
Evert een ouwe boef? Misschien. Maar het levert de familie De Niet generaties later nog altijd een kleurrijk verhaal op. En het is daarmee een mooie voetnoot in de geschiedenis van het Regiment Infanterie Oranje Gelderland én de viering van 200 jaar Koninklijke Landmacht.
