Commandant Annelore Roelofs over de toekomst van onze organisatie
In deze turbulente wereld staat onze organisatie voor grote uitdagingen. Oorlogen in Europa en het Midden-Oosten, toegenomen migratie, digitalisering, onzekerheid en instabiliteit in binnen- en buitenland. Tijdens een bijeenkomst met 100 leidinggevenden deelde commandant van de Koninklijke Marechaussee, luitenant-generaal Annelore Roelofs haar bevindingen na 100+ dagen en keek zij vooruit naar de toekomst.
“We leven in een snel veranderende wereld en de ontwikkelingen gaan continu door. Zonder dat we precies weten waar het heengaat. De vraag is dan: welke organisatie moet de Marechaussee zijn en in welke richting moeten we ons ontwikkelen?” Het is een kwestie die luitenant-generaal Annelore Roelofs duidelijk bezighoudt.
En het klopt, er gebeurt ook veel. Daarom legt ze deze vraag tijdens de speciale bijeenkomst in Apeldoorn ook neer bij haar leidinggevende officieren. Van dreiging aan de NAVO-grenzen tot dreiging in eigen land vanwege cyberaanvallen en ondermijnende criminaliteit. Er is veel onzekerheid en dit raakt het werk van de Marechaussee, is de boodschap van Nationaal Coördinator Terrorisme en Veiligheid (NCTV) Pieter-Jaap Aalbersberg, een van de gasten. “Alles wat buiten gebeurt, raakt ons ook binnen en vice versa”, zegt hij in zijn toespraak.
Can do
In een turbulente wereld is de verwachting dat er nog meer beroep op onze organisatie wordt gedaan. Denk maar aan de groeiende migratie, stelt Annet Bertram tijdens de bijeenkomst. Als directeur Migratie bij het ministerie van Justitie en Veiligheid weet zij onze organisatie al te vinden. Zij vertelt onder de indruk te zijn van de bekende ‘can do-mentaliteit’. “Mensensmokkel is een businessmodel, het wordt harder. Om dat aan te pakken hebben we elkaar echt nodig. Maar ook bij grensbewaking, waar het alleen maar drukker gaat worden.”
‘De situatie in de wereld verandert snel’
Wendbaarheid en weerbaarheid
De Marechaussee heeft een Strategisch Meerjarenplan (SMJP) aangenomen dat loopt tot en met 2029. Het kent 3 pijlers: militarisering, digitalisering en sociale innovatie (zie kader onderaan voor details).
“Het is goed om dit plan continu tegen het licht te houden”, zegt Roelofs. “De situatie in de wereld verandert snel en heeft direct invloed op Nederland. Binnen- en buitenlandse veiligheid zijn met elkaar verbonden.” Voor haar is bijvoorbeeld een belangrijk vraagstuk wat het voor de Marechaussee betekent als andere operationele commando’s zoals land- en luchtmacht zich meer gaan richten op hoofdtaak 1 van de krijgsmacht: verdediging van de eigen landsgrenzen en dat van NAVO-bondgenoten.”Naast de nieuw op te richten MP-eskadrons waar we mee bezig zijn, betekent dit ook dat de situatie in Nederland verandert. Ook daar moeten we ons op voorbereiden. Het vraagt wendbaarheid en weerbaarheid.”
Roelofs wijst op de grenstaken, militaire politietaken, bewaken en beveiligen, handhaving en opsporing. Dat takenpakket blijft hetzelfde, maar het werk wordt uitgevoerd in een veranderde omgeving. “Wat betekent dat voor ons en het werk?”, denkt de commandant hardop na. “Hoe zorgen we dat we als professionele partner aan tafel zitten zodat we samen met het gezag de goede keuzes kunnen maken? Daar hebben we iedereen snoeihard bij nodig. We kunnen dit niet alleen.”
‘We hebben iedereen nodig'
‘Collega’s onze grootste kracht’
Roelofs is inmiddels een half jaar onze commandant. In die eerste maanden heeft ze een organisatie leren kennen van ‘absolute professionals’. Het gaat dus al goed, maar er is altijd ruimte voor verbetering. Collega’s moeten niet slechts achter de waan van de dag aanrennen. Zij verdienen het volgens de commandant deel uit te maken van een doordachte aanpak waarin de Marechaussee haar taken naar behoren kan uitvoeren, in het belang van Nederland. “De collega’s zijn immers onze grootste kracht”, zegt Roelofs. “We hebben iedereen nodig, we zijn een mensenorganisatie. We gaan nog groeien, we zijn populair als werkgever. Maar ook wij hebben meer moeite om voldoende, goede collega’s binnen te krijgen. Het is daarom ook belangrijk dat we kijken hoe we collega’s en hun kennis kunnen behouden.”
Keuzes maken
Wel plaatst ze een kanttekening met het oog op de huidige capaciteit: de Marechaussee kan geen extra taken blijven aannemen, de werkdruk is al hoog. “Ik vind dat we in overleg met het gezag en partners in de veiligheidsketen keuzes moeten maken. Wij moeten uitdrukkelijk aangeven wat er wel en niet kan. Je kan niet blijven stapelen”, aldus de commandant. “Er ligt een grote druk op onze capaciteit. Daarom is het nog belangrijker om nu al te kijken hoe we deze capaciteit voor de toekomst goed verdelen zodat collega’s ook de gelegenheid hebben en krijgen om zich te ontwikkelen en opleidingen te volgen.”
‘We kunnen niet voorspellen, maar ons wel voorstellen wat er gaat gebeuren’
Commander’s Intent
Met alle ontwikkelingen in het achterhoofd bekijkt Roelofs of er een aanpassing nodig is van de Commander’s Intent ‘KMar Future proof’. Hierin zijn de hoofdrichtingen: positionering, sterker door onze mensen, slimmer werken door techniek en effectiever door informatie. “Als ik de intent lees dan zijn we op de goede weg. Ik wil niet zeggen dat het allemaal anders moet. Wel vind ik dat we moeten kijken of we de intent moeten aanpassen vanwege die turbulente wereld waar ik het eerder over had”, zegt Roelofs. “We kunnen misschien niet voorspellen wat er gebeurt, we hebben immers geen glazen bol. Maar we kunnen het ons wel voorstellen en de juiste stappen zetten voor als het erop aankomt.”
Militarisering, digitalisering en sociale innovatie
Het Strategisch Meerjarenplan is gestoeld op 3 pijlers:
- Militarisering; de Marechaussee is een militaire organisatie en opereert als zodanig. Als het nodig is moet de organisatie kunnen meedraaien in het hoogte geweldsspectrum. Focus hierbij ligt op de veiligheid van de Nederlandse staat. Intelligence vormt de basis voor inzet.
- Digitalisering: alles wordt digitaler, het werk, de informatie, de verwerking, de apparatuur. Ook de Marechaussee moet gebruik maken van de beste technologie en kennis om bij de tijd te blijven. Dit vraagt iets van ons als organisatie en van onze mensen.
- Sociale innovatie; naast het zijn van goede werkgever moet de Marechaussee een werkgever zijn waar mensen zich veilig voelen, zich kunnen ontwikkelen en waar de arbeidsvoorwaarden goed zijn. Medewerkers moeten klaar zijn voor de onvoorspelbare wereld. We investeren in de weerbaarheid van onze medewerkers door bijvoorbeeld trainen, opleiden en reflectie. Nieuwe uitdagingen vragen immers om een nieuwe, flexibele mindset en organisatiecultuur.
Over deze pijlers valt natuurlijk veel meer te vertellen. In de volgende edities van KMarMagazine gaan we hier dan ook dieper op in.
