Verdachten van online-oplichting thuis opgepakt
Alle zintuigen staan op scherp als KMar-collega’s een woning binnenvallen op zoek naar verdachten en bewijsmateriaal. Hoe gaat zo’n instap in zijn werk?
Hyperfocus wanneer KMar-collega’s in alle vroegte op pad gaan om enkele verdachten thuis aan te houden. Wat gaan ze aantreffen? Is er gevaar of niet? Maandenlang rechercheren en observeren komen op dit moment samen. Binnen liggen de verdachten, als het goed is, nietsvermoedend op één oor. In enkele minuten zijn de marechaussees binnen en worden de slaapdronken verdachten geboeid afgevoerd, terwijl hun huis wordt doorzocht op bewijsmateriaal.
Eind vorige maand deed een team van 30-40 KMar-collega’s precies zo’n instap bij woningen. De zaak: internetoplichting via Belgische sekssites. Met nepaccounts van mooie dames lokten verdachten meerdere slachtoffers in de val en ontfutselden identiteitsgegevens en geld. Het gaat om veel geld, meer dan € 200.000,-.
‘Goede voorbereiding is essentieel’
Militair betrokken
De zaak kwam aan het rollen na een bijstandsverzoek vanuit België. Bij een afpersingszaak in de digitale sfeer kwam een Nederlandse militair in beeld. Aanvankelijk was hij een verdachte, waardoor de zaak bij de KMar terechtkwam. “Maar tijdens het onderzoek bleek hij juist een slachtoffer te zijn”, zegt adjudant Hareld, werkzaam bij de brigade Recherche en coördinator van de instap. “De verdachten misbruikten zijn identiteitsgegevens die hij had afgegeven.”
Hoe ze die gegevens precies gebruikten, is bekend, maar kunnen we hier niet melden omdat het om daderkennis gaat: informatie die alleen de dader kan weten en die kan bijdragen aan een eventuele veroordeling. Wanneer zulke informatie via andere kanalen eerder naar buiten komt, kan dat vervelende gevolgen hebben voor de zaak.
Tijd voor actie
Toen Hareld en zijn team genoeg informatie over de groep hadden vergaard was het tijd voor actie. In 3 weken maakten ze een plan voor de woninginvallen en zochten ze het complete KMar-team bij elkaar. Er moesten collega’s uit het hele land komen om een ‘instapteam’ samen te stellen. “De forensische opsporing ging mee voor het geval er bijvoorbeeld vuurwapens zouden liggen. Ook waren er collega’s met verstand van digitale zaken. Zij weten meer van computers die we mogelijk in beslag moeten nemen. Of een router die we niet mogen vergeten”, vertelt Hareld.
Ook was er een arrestatieteam (AT) mee, omdat één van de verdachten gevaarlijk kon zijn. Dan is het voor de veiligheid beter om een speciaal getraind AT in te zetten. “Daar maken we vooraf een zorgvuldige afweging in”, aldus de coördinator. “Veiligheid gaat natuurlijk boven alles.”
Belangrijke besluiten
Een woninginval gaat in goed overleg met de officier van Justitie en op de dag zelf moet een rechter-commissaris aanwezig zijn om belangrijke besluiten te nemen. Zo’n onderzoeksrechter beoordeelt het plan en keurt goed wat de rechercheurs allemaal aan bewijs willen verzamelen. “Daarna zijn we verplicht om de woning achter te laten zoals we die hebben aangetroffen”, zegt Hareld.
De instap gaat volgens een draaiboek. Hierin staat wat er precies gebeurt die dag, en op welk moment. Daarin staat ook wie belangrijke contactpersonen zijn, hoe de locatie eruit ziet, wie de verdachten zijn en wat de rechercheurs denken en hopen aan te treffen. Ook stonden er zogeheten hoorkoppels klaar. “Dat zijn rechercheurs die al het bewijsmateriaal hebben bekeken en de verdachten verhoren. Hiervoor hebben ze een plan gemaakt waarin is nagedacht over de wijze waarop verhoord wordt en wat er moet gebeuren als een verdachte bijvoorbeeld niet wil praten.”
‘Denk goed na met wie je zaken doet’
Criminele organisatie
Deze specifieke instappen waren een succes. Er zijn 2 mannen van 24 en 29 jaar oud aangehouden. Een derde verdachte van 21 jaar zat al vast en is in zijn cel aangehouden. Begin april zijn nog 2 verdachten aangehouden, een man en een vrouw van 20 en 24 jaar. Allen worden verdacht van oplichting, valsheid in geschrifte en witwassen. Ook worden ze verdacht van het vormen van een criminele organisatie.
Ieder had volgens Hareld zijn eigen rol binnen de zwendel. Volgens de rechercheur zijn de verdachten al een paar jaar bezig. “Wat we nu zien is waarschijnlijk het topje van de ijsberg.” Maar de tijd was rijp om de verdachten op te pakken, er was genoeg bewijs volgens de KMar-recherche. Nu kunnen personen geen nieuwe slachtoffers meer maken. Meerdere aanhoudingen worden overigens niet uitgesloten.
De boodschap van deze zaak is volgens Hareld dat mensen scherp moeten zijn in de digitale wereld. “Denk goed na met wie of wat je online zaken doet, geef nooit zomaar je identiteitsgegevens af. Als criminelen daarmee aan de haal gaan, is de schade vaak niet te overzien.”
