Hoe handel je als marechaussee in het heetst van de strijd? In deze rubriek vertellen collega’s over een bijzonder moment tijdens de dienst. Een moment waarbij het er echt op aankomt.
Van een overvalmelding bij een Grenswisselkantoor (GWK) op Schiphol Plaza keken opperwachtmeester Björn en wachtmeester-1 Marnix tot voor kort niet echt meer op. Het duo, werkzaam bij de brigade Politie en Beveiliging, rukte de afgelopen jaren tijdens hun dienst al meerdere malen uit voor een dergelijke melding. Eenmaal ter plaatse bleek het uiteindelijk altijd loos alarm te zijn. Tot zaterdagavond 16 oktober 2021… Aan het einde van de late dienst stuit het koppel bij een GWK ter hoogte van Aankomst 3 per toeval op een incident, dat een uitzondering vormt op alle eerdere meldingen.
Wat gebeurde er de betreffende avond precies?
"We hadden de betreffende middag en avond een vrij rustige dienst. We liepen net onze laatste ronde over de luchthaven. Eerst surveilleerden we boven langs de vertrekhallen en daarna wilden we onderlangs terug via de aankomsthallen. Toen we net beneden waren, hoorden we vlakbij een man en een vrouw in paniek schreeuwen. In eerste instantie was het niet helemaal duidelijk wat er aan de hand was en wat ze riepen, maar toen we de woorden 'Overval, overval' hoorden wisten we meteen dat het serieus was. We keken elkaar aan en maakten de keuze om meteen in te grijpen. We zijn naar het grenswisselkantoor gerend, amper 20 meter verderop."
Wat troffen jullie daar aan?
"Eenmaal aangekomen bij het grenswisselkantoor troffen we een vrij typische situatie aan. We zagen een man achter de balie zitten, op zijn knieën, met zijn gezicht richting ons en met zijn handen op zijn hoofd. Er waren nog 2 GWK-medewerkers in het pand aanwezig, die ons direct attendeerden op de man. Op de balie lag een schaar. Uit de getuigenverhoren werd achteraf duidelijk wat zich even daarvoor had afgespeeld. De medewerkers verklaarden dat de man over de balie was geklommen, een schaar uit zijn jas had gehaald en met het wapen in zijn hand had aangegeven dat het om een overval ging. Hij wilde het aanwezige geld hebben. Het GWK-personeel was flink geschrokken."
Wat hebben jullie vervolgens gedaan?
"In een split second verdeelden we onze taken." Marnix: "Ik hield vanaf een afstandje zicht op de verdachte en lette op of hij bijvoorbeeld niet weer de schaar zou pakken om de medewerkers aan te vallen. Ook riep ik meteen extra eenheden op voor back-up." Bjorn: "Over de balie klimmen was voor mij geen optie. Te gevaarlijk. Ik rende naar de achterkant van het GWK en betrad via de personeelsingang het pand. Daarna riep ik de man luidkeels aan, werkte hem naar de grond en sloeg hem in de boeien. De verdachte was vreemd genoeg heel rustig en meewerkend. Hij verzette zich totaal niet. Hij brabbelde wel iets over dat hij geen keuze had en de overval moest plegen."
Wat hebben jullie na de aanhouding gedaan?
"Binnen een mum van tijd zag het bij het GWK blauw van de KMar en werden we ondersteund door de toegesnelde collega's. Als alles zo rustig verloopt, moet je wel scherp blijven. De man had bijvoorbeeld een rugzak bij zich. Die hebben we door een hondengeleider met een speurhond laten controleren op explosieven. Daar kwam verder niets uit. Ook hebben we via camerabeelden de situatie terug laten kijken om uit te sluiten dat de er niet meerdere mensen betrokken waren bij de overval. Ook dat was niet het geval. De verdachte is uiteindelijk afgevoerd en ingesloten en wij zijn teruggegaan naar kantoor om de zaak administratief af te handelen en te muteren."
Wat blijft jullie het meeste bij?
“Je onthoudt natuurlijk dat de GWK-melding deze keer geen loos alarm was en we ook echt moesten handelen. Dat is voor ons meteen ook een wake-upcall, het kan altijd serieus zijn. Daarnaast blijft vooral het gevoel van rust en controle bij. Dan zie je dat je goed op elkaar bent ingespeeld. We hoefden amper te overleggen. Ook het feit dat de man helemaal geen verzet pleegde, blijft bijzonder. Na de alarmering verwacht je een bepaalde situatie aan te treffen. Een overvaller is namelijk toch iets anders dan iemand die een croissantje bij de supermarkt steelt. De man had met de schaar lelijke dingen kunnen doen. Gelukkig verliep alles volgens het boekje. Dat is toch fijn, want het had ook anders kunnen aflopen.”
Hoe kijken jullie terug op het incident?
"Het ging allemaal heel snel. Het incident duurde vanaf de alarmering tot aan de aanhouding maar een paar minuten. We hebben de hele casus nog een keer samen doorgenomen. Hadden we zaken anders moeten doen? Er zijn wel 100 manieren om op het incident te reageren. Normaal trekken we bij een GWK-melding eerst ons zware vest aan, maar om die nu eerst te gaan halen, was geen optie. Achteraf kunnen we zeggen dat onze beslissing om meteen in te grijpen de juiste is geweest. We hadden alles onder controle, waren bewust bezig met onze veiligheid en hebben geen enkel risico genomen. We zijn blij dat we het incident op een veilige manier tot een goed einde hebben kunnen brengen."