Achter de schermen

…bij het Expertisecentrum Mensenhandel en Mensensmokkel (EMM)

Met het tekenen van een nieuw convenant slaan de KMar en partners van het Expertisecentrum Mensenhandel en Mensensmokkel (EMM) een frisse weg in. Afspraken zijn hernieuwd en samenwerkingen bekrachtigd. Onder dezelfde noemer, maar met een scherpere doelstelling, moet het makkelijker worden om gericht informatie met elkaar uit te wisselen.

In 2005 werd het EMM opgericht; een samenwerkingsverband tussen de KMar, Nationale Politie, Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND), Inspectie Sociale Zaken en Werkgelegenheid (ISZW) en het Openbaar Ministerie (OM). Het team bestaat uit circa 30 collega’s, waaronder 10 marechaussees in de functies van onder andere analist en informatierechercheur. Doel van het EMM? Door samenwerking en het delen van informatie de signalering en opsporing van mensenhandel en mensensmokkel te versterken.

Scroll naar beneden en kom nog meer te weten over het EMM.

Tekst: kapitein Charlotte Snel | Foto’s: sergeant-majoor Maartje Roos, archief Mediacentrum Defensie

Uitwisselen van informatie

Neem een recente casus over Vietnamese migranten. Een groep die vaak zonder of met valse documenten het land in komt en daarbij hulp krijgt van een smokkelaar. Mensensmokkel, het domein van de KMar. Vervolgens gaan ze illegaal aan het werk. Vaak is hierbij tevens sprake van arbeidsuitbuiting, zaak voor de ISZW. Gebeurt dit binnen een criminaliteitsvorm, bijvoorbeeld in een hennepkwekerij, komt de politie in beeld.

Wanneer je al deze losse puzzelstukjes in elkaar legt, kan het zomaar zijn dat een verdachte (in dit geval van illegale werkzaamheden) verandert in slachtoffer. Door het onderling uitwisselen van informatie wordt het makkelijker een eventueel groter verband te signaleren.

Puzzelstukjes

Klinkt logisch, maar in de uitvoering blijkt het al snel te wringen. Niet alle partners weten het EMM te vinden en ook de beoogde uitwisseling van informatie komt niet helemaal van de grond. Er komen zo nu en dan wat puzzelstukjes binnen bij het EMM-kantoor in Zwolle, maar te weinig om een gedegen analyse te maken. Laat staan grotere verbanden te signaleren. Tot 2 jaar geleden maakt het EMM hoofdzakelijk pre-weegdocumenten van mensenhandel- en smokkelsignalen. Het beoordelen van deze informatie kost zoveel tijd dat de oorspronkelijke doelstelling van het EMM, het analyseren van de grotere verbanden, niet wordt gehaald.

Nieuwe visie

“Er moest een nieuwe visie komen”, vertelt plaatsvervangend hoofd van het EMM, kapitein Marije Scheperman. “Ons werk en daarmee onze meerwaarde was voor de partners onvoldoende zichtbaar. Losse signalen werden behandeld, maar hiermee kwam het grotere verband nog niet in zicht.”

Convenant

Begin dit jaar kwam er daarom een nieuw convenant waarin de EMM-partners opnieuw de samenwerking bekrachtigden en zich hieraan committeerden. De partnerorganisaties stellen hun opgewerkte signalen en opsporingsonderzoeken omtrent mensenhandel en -smokkel aan het EMM ter beschikking. Door de gegevens op één centrale plek te verzamelen kan het expertisecentrum trends en ontwikkelingen signaleren.

Dankzij deze nieuwe manier van werken zit er niet alleen schot in de zaak omtrent de Vietnamese migranten, maar is er onlangs tevens succesvol een onderzoek afgerond naar mensensmokkel door misbruik van visa voor kort verblijf asiel. Een onderwerp dat zowel de KMar als de IND raakt. De analyse van het EMM resulteerde tevens in een drietal operationele beelden van criminele netwerken die via het OM zijn gedeeld met de desbetreffende opsporingspartners.

Blauw hart

Een mooi staaltje samenwerking dat we in de toekomst wat Scheperman betreft veel vaker gaan zien. “Dit is waar het EMM om draait. Die samenwerking en het overkoepelende belang. Het idee is dat we allround werken, dus iedereen kan op allerlei gebieden worden ingezet, los van de club waar je bij hoort. Al is bijvoorbeeld mensensmokkel net iets is waar we bij de KMar veel ervaring in hebben. Van die kennis moet je ook profiteren. Tijdens werkzaamheden voor het EMM ben je als het ware een soort ontkleurd, al nemen we ons blauwe hart natuurlijk altijd mee.”  

Werk aan de winkel

Hoewel er weer een frisse wind door Zwolle waait, is er nog genoeg werk aan de winkel benadrukt Scheperman. “We zijn open, maar ook nog aan het verbouwen. Een nieuwe visie betekent verschuiving. Daar is wat tijd voor nodig. De pijlers staan, de doelstelling is duidelijk. Nu moeten we het verder gaan vormgeven.”