De mannen achter de bivakmuts
Ze arresteren vuurwapengevaarlijke criminelen, overmeesteren suïcidale personen en komen in actie bij gijzelingen. En als er ergens een aanslag plaatsvindt, gaan zij direct ter plaatste. Het Arrestatie- en Ondersteuningsteam van de Brigade Speciale Beveiligingsopdrachten (BSB) opereert onder levensbedreigende en tactisch moeilijke omstandigheden. Maar wie zijn die mannen die hun eigen leven in de waagschaal stellen voor de Nederlandse samenleving?
'Als ik piket heb, neemt de spanning toe'
Wachtmeester-1 M. (40), lid AOT
Specialismen: Medic en Vuurwapeninstructeur
"Optreden in het hoger geweldspectrum staat eigenlijk mijn hele carrière al centraal. Zo had ik bij de MARSOF (Maritime Special Operations Forces) als taak om in Uruzgan de Taliban te verstoren. Dat eindigde 9 van de 10 keer in een vuurgevecht. De verhuizing naar Vlissingen was voor mij geen optie en een van de redenen om in 2014 de overstap te maken naar de BSB. Daarnaast had ik voor mijn gevoel alles wel gedaan, zag ik geen carrièremogelijkheden meer bij het Korps en werkte mijn broer ook bij de BSB als persoonsbeveiliger.
Ik stel mezelf graag dienstbaar op voor de Nederlandse samenleving. In Afghanistan was dat ver van huis, nu doe ik dat in eigen land. Als ik Opsporing Verzocht kijk dan gaan mijn nekharen soms recht overeind staan. Wanneer we dan als team zo'n zware crimineel van zijn bed kunnen lichten, geeft mij dat een voldaan gevoel. Echt loon naar werken. Als ik piket heb, neemt de spanning toe. Het geluid van de telefoon gaat op maximaal en ik ben continu met mijn mobieltje bezig. Ik word zelfs een beetje onrustig als er niet wordt gebeld.
En als het dan zover is, gaan alle systemen aan. Ik zeg gedag en ga op pad. Het tijdstip waarop dat gebeurt is meestal ongelukkig, net als je zit te eten bijvoorbeeld. Gelukkig begrijpt mijn vrouw het, ik houd haar altijd op de hoogte. Tijdens een verplaatsing met spoed rijden we soms stevig door, maar daar zijn we gelukkig goed in getraind en opgeleid. Ik ben weleens beschoten, maar tot nu toe zijn alle acties goed verlopen. Criminelen weten vaak wel dat ze geen keuze hebben als wij binnenstormen."
'Blindelings vertrouwen de sleutel tot succes'
Adjudant A. (38), sectiecommandant
Specialisme: Springmeester Explosieven
"Tijdens het begin van mijn loopbaan dacht ik dat de BSB alleen voor de elite was. Het enige wat ik dacht was 'waarom zou ik het niet proberen als ik het heel graag wil?'. Het specialistische werk, uitgevoerd door een klein team van specialisten, samen een klus klaren. Voor mij is het als een jongensboek. Boevenvangen trekt mij meer dan grenscontrole. Achter een bureau word ik ongelukkig. Hoe gekker, hoe mooier. In de afgelopen 10 jaar tijd heb ik al van alles in mijn handen gehad, van moordenaars tot terroristen en kinderverkrachters.
Ik ben sinds kort sectiecommandant. Dat houdt in dat ik eindverantwoordelijk ben voor een actie. Ik bepaal hoe we een pand instappen en wie welke taak krijgt. Mijn briefing moet goed overkomen, helder zijn en kloppen. Blindelings vertrouwen is de sleutel tot succes. Besluit je als AOT'er tijdens een actie een andere keuze te maken, dan moet je ervan uit kunnen gaan dat jouw plek wordt opgevangen. Loopt een actie niet zoals gepland dan heb ik het overzicht en is het aan mij om snel te schakelen en verstandige beslissingen te nemen.
Een plan voor een geplande instap is - hoe goed ook bedacht - nooit 100% waterdicht. Als dan achteraf blijkt dat het samenspel met bijvoorbeeld de recherche en het observatieteam heeft gewerkt en de juiste man in de gevangenis zit, dan geeft dat voldoening. We doen goed werk en halen criminelen van de straat, maar het is niet zo dat we elkaar na afloop high fives staan te geven. Ik bel na afloop vaak nog wel even met een paar collega's van mijn sectie, zodat we kunnen blijven leren van onze acties. We streven naar perfectie."
'Iedereen moet lekker in zijn vel zitten'
Kapitein P. (53), hoofd teamleider AOT
"Mijn carrière bij de BSB startte in 1999. Ik ben zoals iedere BSB'er begonnen met de basisopleiding BSB. Daarna maakte ik deel uit van het observatieteam. In 2007 startte ik bij het arrestatieteam. Sinds 2017 ben ik nu als hoofd teamleider verantwoordelijk voor alle leden van het AOT en ook Managementteamlid en Hoofd Interventie in het Staf Grootschalig en Bijzonder Optreden. Wat mij aantrekt aan het werk is de teamspirit, oplossing- en resultaatgerichtheid. Kan het niet linksom, dan gaat het rechtsom. Maar ook het sportieve facet trok mij aan. Geen standaard werk, geen '9 tot 5'-baan.
Voordat ik bij de BSB kwam, heb ik veel recherchewerk gedaan. Het is de eerste stap die moet leiden tot een aanhouding. En nu werk ik in de laatste stap van die keten, waarin de crimineel wordt aangehouden. Alles komt bij elkaar. Dat vind ik het mooiste. Het is aan het team om dan te pieken. Als ze op klus gaan en klaar zijn, krijg ik altijd een bericht. Zenuwachtig? Nee. Ze zijn goed getraind. Maar ik ben wel altijd gerust als iedereen weer heelhuids is teruggekeerd.
Ik doe zelf geen instappen. Ik creëer nu de randvoorwaarden, bijvoorbeeld dat mijn team over de juiste en beste middelen beschikt. Zij zijn er voor mij, dus ik ben er voor hun. Dat houdt ook in dat ik mijn mannen goed in de gaten houd en ingrijp als dat nodig is. Mijn voelsprieten staan altijd uit. Iedereen moet lekker in zijn vel zitten. Ze moeten namelijk in een splitsecond belangrijke keuzes maken en schakelen in de geweldspiraal. Als iemand dan een fout zou maken, heeft dat gevolgen voor een ander of zijzelf. Een hecht team en blindelings vertrouwen zijn vereisten."