Wat verandert er voor de KMar?
Deal or no deal? De Brexit houdt de gemoederen flink bezig. Deze maand stemde de Europese Unie in met een kort uitstel. Komen de Britten niet met een nieuw plan, dan is het een harde Brexit. Wat verandert er in dat geval voor de marechaussees aan de grens? En wat hebben we gedaan om dit in goede banen te leiden? Want, wat er ook gebeurt: wij zijn er klaar voor.
Miljoenen Britten bezoeken jaarlijks Nederland. Via Schiphol en de havens arriveren ze in ons land of zijn ze op doorreis. Met name voor de brigades Grensbewaking en Zuid-Holland, die dagelijks te maken hebben met de in- en uitreis van Britse reizigers, is de Brexit voelbaar. Vanuit Schiphol vertelt plaatsvervangend brigadecommandant majoor Sven in ‘t Veld over de Brexit-voorbereidingen. Zijn collega in Hoek van Holland, majoor Dennis de Weert, licht toe hoe het er straks in de havens aan toe gaat.
Meer mobiele balies, meer mensen
“Ik val met mijn neus in de boter”, zegt Sven in ‘t Veld. De 47-jarige majoor is sinds 4 maanden de nieuwe plaatsvervangend brigadecommandant Grensbewaking. Op Schiphol bereiden ze zich voor op een harde Brexit.
Omdat het Verenigd Koninkrijk (VK) nu al geen deel uit maakt van Schengen moeten reizigers vanuit en naar het VK altijd al door de paspoortcontrole, dit verandert niet. Maar bij een no deal Brexit worden Britten die Nederland in- en uitreizen straks wel als ‘derdelanders’ beschouwd. Dat betekent dat hen bij de paspoortcontrole bij inreis vanaf dat moment wordt gevraagd naar het doel, de duur en (financiële) middelen van hun bezoek. Bovendien mogen ze nog maar 90 dagen aaneengesloten in de EU verblijven en worden ze ‘stempelplichtig’.
Mobiele balies
“Op inreis kunnen de Britten dan niet meer door de elektronische paspoortcontrole, maar moeten ze langs de manuele balie. Dat zou langere wachtrijen tot gevolg kunnen hebben”, meldt In ’t Veld. De Brigade deed daarom eerder al een test en berekende hoeveel balies er extra nodig zijn om te voorkomen dat de aankomstbalies vol lopen.
Mensen en balies erbij
“We kozen voor een tijdelijke oplossing: plaatsen van extra mobiele balies”, legt In 't Veld uit. In totaal komen er 7 vaste balies bij op de aankomstfilters 1 en 4. Schiphol kende al een uitbreiding van 7 manuele balies voor de zogeheten ‘Schengen muur’ (daar waar reizigers verplaatsen van Schengen naar niet-Schengen landen). Daarnaast komt er een aparte ‘lane’ voor Britten in aankomsthal 4. “Maar deze balies moeten ook bemand worden”, merkt de plaatsvervangend commandant op. De Brigade krijgt er mensen bij op Schiphol. In ’t Veld legt verder uit: “De teamleider van dienst bepaalt waar de mensen nodig zijn. Dat kan per dag verschillen. We plaatsen de mensen statisch, maar sturen dynamisch.”
Stap voor stap
De brigade, de luchthaven, KLM en Douane, pakken de Brexit-voorbereidingen grondig aan: tijdens een tabletop, of zoals In ’t Veld het omschrijft, ‘een walktrough no deal Brexit’, doorliepen de partijen stap voor stap de dag van de omslag. “Dat was leerzaam en het was goed om in deze setting bij elkaar te zitten.” Volgens hem is de Marechaussee op Schiphol er klaar voor. “We wachten het af, maar we zijn in ieder geval tot in de puntjes voorbereid.”
Simulatiestudie
Ook in de havens van Nederland volgt de Marechaussee de Brexit-ontwikkelingen op de voet. Commandant van brigade Zuid-Holland, majoor Dennis de Weert (36), heeft er wekelijks een vergadering over.
“We zijn er al een tijdje mee bezig”, begint de commandant. Hij noemt als voorbeeld het oprichten van een planningsstaf, bestaande uit diverse regionale partijen, die regelmatig samenkomt en met elkaar afstemt. Een simulatiestudie onderzocht de gevolgen van de Brexit voor de verkeersstroom op de havens. De conclusie? Voor de uitreis grenscontrole in Hoek van Holland en Europoort zijn de effecten verwaarloosbaar.
De Weert: “In principe is een stempel zo gezet. Maar wat als de vrachtpapieren niet kloppen? De exploitant van het terrein kan vrachtwagens de toegang tot de terminal ontzeggen. Dan is het vooral noodzaak dat er genoeg parkeerplaatsen en sanitaire voorzieningen in de buurt zijn zodat ze niet gaan rondzwerven.”
Extra balies en meer grenslanes
De herstructurering van de haven van Hoek van Holland is dit jaar een grote meevaller. De verbouwing is niet alleen gunstig voor de Brexit, de terminal wordt gelijk ‘Schengen proof’ gemaakt. Een gedeelte van de haven, dat dagelijks te maken heeft met 3 af- en aanvaarten, wordt aangepakt. Er komen extra balies en meer grenslanes worden vrijgemaakt. Daarnaast komen er in zijn totaliteit meer mensen bij. “We worden tot boven de 100% gevuld”, zegt Van Weert enthousiast. Toch plaatst hij ook een kanttekening en waarschuwt dat er een maximum zit aan het aantal mensen dat effectief ingezet kan worden. “Dat heeft te maken met de hoeveelheid grenslanes en balies. De beschikbaarheid van middelen en systemen is een belangrijke factor.”
Brigade Zuid-Holland gaat net als Schiphol voor de zekerheid en planning uit van een no deal Brexit en is er klaar voor.
