01

Dit artikel hoort bij: KMarMagazine 05

Grensbewakers eerstelijns vangen pieken op aan de balie

'De kandidaten zijn enorm gedreven'

De KMar zet sinds kort burgers en reservisten in bij de controle van paspoorten op luchthavens. Zowel op Schiphol, Eindhoven Airport als Rotterdam-The Hague Airport. Het gaat om een pilot – Adaptief aan de grens (AADG) geheten - die gefaseerd wordt ingevoerd en een looptijd heeft van 2 jaar. De speciaal opgeleide collega’s worden ingezet op piekmomenten, om de KMar-collega’s te ontzien. Hieronder vertellen enkele collega’s over het aannameproces, de opleiding en de werkzaamheden. 

Majoor Michael Rustenhoven, commandant brigade Brabant-Zuid

Piekmomenten. De nieuwe grensbewakers eerstelijns gaan vooral de pieken opvangen in de eerstelijns. Dat betekent dus voor onze collega’s dat zij meer ingezet kunnen worden in de tweedelijns grensbewaking en op andere taakvelden van de KMar, zoals de politiedienst, burgerluchtvaart of de beveiliging burgerluchtvaart. De nieuwe collega’s gaan dus uitsluitend eerstelijnscontroles uitvoeren. Als er vervolgens een opsporingsindicatie of een tweedelijnscontrole nodig is, dan nemen de volledig opgeleide grenswachters het over.

Uren. De nieuwe grensbewakers eerstelijns zullen minimaal 8 uur per week aan de balie zitten, ook om de kwaliteit van de paspoortcontroles te kunnen garanderen. De planning van hun inzet is mede-afhankelijk van het schema van de luchtvaartmaatschappijen en gaat in samenspraak met de vaste collega’s. Er zullen in elk geval altijd voldoende ervaren operationele collega’s tegelijk met hun werkzaam zijn.

Opleiding. De theoretische opleiding van de nieuwe mensen duurt 4 weken en bestaat zowel uit lesdagen als uit thuisstudie. Dan volgt er nog een extra week met onder meer het kleedmoment. Ze krijgen dezelfde theoretische lesstof op het gebied van grensbewaking als een marechaussee en een wachtmeester in de GPT module, met dezelfde examens. De eerste groep voor Eindhoven - die les krijgt van onze eigen collega’s - is enorm gedreven. Ze stellen veel vragen en er is een leuke interactie in de klas. Na de opleiding volgt een stageperiode van maximaal 3 maanden op de toekomstige werkplek, onder leiding van een praktijkleermeester. De groep is halverwege mei begonnen met de opleiding. In de loop van juni zitten ze aan de balie op Eindhoven Airport.

Luchthaven. In de zomer is er eigenlijk sprake van een doorlopende piek. Met een luchthaven waar dit jaar ruim 6 miljoen mensen passeren - en de komende jaren 8 à 10 miljoen - hebben wij niet meer echte dalmomenten zoals vroeger. Wij hebben een doorlopend grensproces van ’s ochtends vroeg tot ’s avonds laat. Dus met de huidige drukte zijn deze nieuwe collega’s meer dan welkom.

Enkele weetjes over de nieuwe grensbewakers eerstelijns:

  • Ze dragen een KMar-uniform met cap, hebben een granaat als rangonderscheidingsteken en zijn niet bewapend
  • Ze zijn ambtenaar (belast met de grensbewaking),  geen buitengewoon opsporingsambtenaar
  • Ze worden ingezet bovenop de normale sterkte; van verdringing is dus geen sprake
  • Op Schiphol zijn inmiddels 28 collega’s AADG begonnen. Dit aantal kan uiteindelijk oplopen tot maximaal 80
  • In Eindhoven zijn onlangs 12 kandidaten in opleiding gegaan, net als in Rotterdam
  • Na de zomer staat een 2e lichting van 40 nieuwe grensbewakers voor Schiphol gepland
  • In november staat een 4e lichting in concept gepland. Verdeling over de deelnemende brigades is nu nog onduidelijk
  • De eindevaluatie staat november 2019 gepland

Wachtmeester Patrick, brigade Zuid-Holland

Klikgesprekken. Samen met enkele collega’s heb ik ‘klikgesprekken’ gevoerd met de kandidaten om te kijken of ze geschikt zijn en bij de brigade passen. Uitzendbureau Randstad had een goede voorselectie gemaakt van 30 personen. Daaruit hebben wij uiteindelijk 12 mensen gekozen. Wij hebben onder meer gekeken naar motivatie, flexibiliteit en integriteit. En naar hun kennis van de KMar en hun toekomstige werkzaamheden.

Kandidaten. De kandidaten waren heel verschillend. We kregen studenten, werklozen en hoger opgeleiden met een baan die dit er graag bij doen. Van 18 tot 50 jaar. Heel anders dan de jongens en meisjes - de zogenoemde spijkerbroekers - die we normaal krijgen. Voor ons was het daarom ook schakelen; sommige mensen hadden al veel kennis en levenservaring. Voor bijvoorbeeld studenten recht of bestuurskunde is dit een interessante bijbaan die goed op hun cv staat.

Wennen. Sommige collega’s moeten nog wennen aan het idee dat er straks grensbewakers eerstelijns rondlopen. Maar ze zijn aan de andere kant ook opgelucht dat er meer ondersteuning komt op drukke momenten. Al kost het in het begin nog extra inspanning om iedereen in te werken. Maar daar kunnen we straks de vruchten van plukken.

Betrokken. Ik vind het goed dat wij als werkvloer betrokken zijn geweest bij het aannameproces. Nu hebben we invloed gehad op de keuze voor de mensen met wie we straks gaan werken. Bovendien zijn we nu beter op de hoogte van de ontwikkelingen en kunnen wij dat weer met onze collega’s delen. 

Wachtmeester Wesley, Schiphol.  

Praktijkleermeester. Ik heb bij de klikgesprekken voor Schiphol gezeten en ben nu praktijkleermeester van grensbewaker eerstelijns Zehra. Dat betekent dat ik haar eerste aanspreekpunt ben en haar inwerk bij de balie. Ik kijk mee over haar schouder tijdens de paspoortencontrole, en er zit een andere ervaren collega naast haar die zijn eigen werkzaamheden verricht. Uiteindelijk is het de bedoeling dat ze zelfstandig werkt. Net als de andere collega’s begint ze eerst bij de rij voor Europese paspoorten en – als alles goed gaat – controleert ze later wellicht ook de rij voor alle niet Europese nationaliteiten.

Positief. Het gaat erg goed, boven verwachting zelfs. Zehra heeft een hogere vooropleiding dan de meeste collega’s en ze had al stage gelopen bij personeelszaken, dus ze was al redelijk bekend hier. Ze pikt de zaken snel op. Bovendien heeft ze net het theoretische opleidingsdeel afgerond, dus bij haar is de kennis over de vreemdelingenwet en de documenten nog vers. Verder staat ze overal voor open en maakt ze veel aantekeningen. Kortom, op de werkvloer zijn we enorm positief over de gang van zaken.

Groep. Op de grensbewaking hebben we maximaal 1 grensbewaker eerstelijns per groep gekregen. Na de inwerkperiode van 3 maanden moeten de kandidaten een proeve van bekwaamheid afleggen, waarna ze worden ingezet op de drukste momenten. Vervolgens beginnen we in juli weer met de jongens van de reguliere initiële opleiding. En in september volgt een nieuwe lichting grensbewaker eerstelijns.

Zehra, grensbewaker eerstelijns Schiphol

Studie. Momenteel volg ik de studie pre-master Rechtsgeleerdheid aan de Open Universiteit in Amsterdam. Daarnaast werk ik als buitengriffier bij het gerechtshof Amsterdam op de afdelingen Civiel- en Belastingrecht en Strafrecht. Daarvóór heb ik ter afronding van mijn hbo-studie Rechten mijn afstudeerscriptie geschreven in opdracht van de brigade Grensbewaking Schiphol. Ik was dus al enigszins bekend met de KMar-werkzaamheden op de luchthaven. Een fulltime opleiding op de KMA zou niet inpassen bij mijn huidige studie-indeling. Deze pilot sluit dus goed aan bij mijn interesse voor de KMar.

Passie. Ik heb het redelijk druk, maar met deze bijbaan investeer ik alvast in mijn toekomst. Wie weet kan ik na mijn studie mijn passie voor recht binnen de KMar uitbreiden. Momenteel word ik ingewerkt op de balie. Dat bevalt heel goed. De praktijkleermeester heeft veel kennis van zaken en kan uitgebreide achtergrondinformatie geven, dat is fijn. Ik leer elke dag bij.

Logisch. Het werk is divers en je krijgt allerlei nationaliteiten aan je balie, dat is erg interessant. Het werk bestaat niet alleen uit het controleren van reisdocumenten en het bepalen van de reisroute, maar belangrijk is ook het verhaal erachter nagaan: is dit logisch? Klopt het wel?
Tijdens mijn stage werk ik gemiddeld 2 à 3 dagen per week. Het liefst zoveel mogelijk, want straks – na de proeve van bekwaamheid – moet ik het zonder mijn praktijkleermeester kunnen. Maar ook dan zal er altijd een ervaren collega naast mij in de balie zitten.

Tekst: ritmeester Henny de Boer   |   Foto's: Paul Tolenaar en Louis Meulstee