Achter de schermen

...bij de 18e Veteranendag in Apeldoorn

De weergoden waren de 18e editie van de Veteranendag niet gunstig gezind, maar jonge en oude veteranen lieten zich niet tegenhouden door een paar regenbuien. Op het terrein van de Koning Willem III-kazerne in Apeldoorn haalden zij volop herinneringen op met (oud-)collega's.

Ook stonden de genodigden stil bij marechaussees die vielen tijdens hun inzet voor vrede en veiligheid. Tijdens de herdenkingsplechtigheid legden de 90-jarige Nederlands-Indië-veteraan Willem-Gerrit Helmendach en de 32-jarige wachtmeester-1 Gert Aalvanger een krans bij het Marechausseemonument.

Het jaarlijkse evenement stond ditmaal in het teken van erkenning, waardering en zorg. “Door te herinneren geven wij erkenning en waardering aan wat iedereen heeft betekend”, sprak commandant Koninklijke Marechaussee luitenant-generaal Harry van den Brink tijdens de herdenkingsplechtigheid.

KMarMagazine sprak met enkele jonge en oude veteranen over erkenning, Veteranendag en hun uitzending.

Tekst: ritmeester Henny de Boer   |   Foto's: Hans Roggen

Adjudant buiten dienst Leo Simon

"Begin jaren 90 ben ik als onbewapende police observer actief geweest in Angola voor de United Nations Angola Verification Mission (UNAVEM). Samen met enkele buitenlandse collega's hield ik toezicht op de naleving van een vredesakkoord tussen de regering en toenmalige UNITA-rebellen.

Wat me het meest is bijgebleven is een langdurig vuurgevecht in ’92 tussen die twee partijen, waarbij ons tentenkamp midden in de vuurlinie lag. Tussen kerst en oud en nieuw lagen wij ondergedoken in een schuttersputje. We hoorden jachtvliegtuigen overvliegen, mortieren op ons afkomen en geweervuur om ons heen. Dan voel je je niet lekker. Na 3 dagen zijn we geëvacueerd met een helikopter en in veiligheid gebracht.

De erkenning van onze buitenlandse werkzaamheden haal ik uit het nut van de missie: heeft onze bijdrage zin gehad? Inmiddels is het Afrikaanse land welvarend en de situatie stabiel. Daar doe je het voor.” 

Voormalig KMar-dienstplichtige Frank van der Pol

“Begin jaren '80 ben ik als KMar-dienstplichtige naar Libanon geweest voor United Nations Interim Force in Lebanon (UNIFIL). Ik controleerde verlofgangers en inspecteerde voertuigen. Als dienstplichtige wilde ik graag nuttig werk doen; daarom had ik me vrijwillig opgegeven voor Libanon.”

“Vandaag sta ik hier op Veteranendag omdat ik destijds een fantastische tijd heb gehad. Ik werd als 23-jarige ondergedompeld in een andere wereld en daar kijk ik met veel plezier op terug. Nu vorm ik hier met mijn groene gevechtspak en mijn eigen witte Nekaf Jeep een soort minimuseum. Oud-Unifil’ers krijgen een glimlach van herkenning op hun gezicht bij het zien van een mede-Libanon-ganger. Daarvoor sta ik hier.”

Opperwachtmeester Joel

 “In 1999 was ik als 19-jarige soldaat der eerste klasse in de Kosovaarse stad Prizren geplaatst, toen ik nog bij de landmacht zat. Mijn eenheid was daar voor de beveiliging van onze compound, van genisten die de stad opbouwden en van Servische mensen die daar nog woonden. Wat destijds grote indruk op mij maakte was de enorme armoede. Families hadden niets meer; ze woonden op een kluitje in kapotgeschoten huizen. Er waren geen voorzieningen meer, mensen moesten drinkwater van ver halen.”

“Ik hoor van collega’s die later teruggereisd zijn dat een groot deel van de stad is opgebouwd. De mensen hebben er een beter leven en de situatie is een stuk stabieler. Daar heb ik destijds toch een steentje aan bijgedragen.” 

Luitenant (KLu) Ronny Wilken en luitenant-kolonel (KL) buiten dienst Edwin Jacobsz

Edwin: “Begin jaren ‘90 was ik contigentscommandant van de Nederlandse bijdrage aan de Multinational Force and Observers (MFO), een internationale vredesmacht die toeziet op het vredesverdrag tussen Israël en Egypte. Ons contingent bestond uit alle krijgsmachtdelen, waaronder een vrij grote groep marechaussees. Het was mijn eerste intensieve samenwerking met de KMar. Ik benadrukte destijds voortdurend dat alle krijgsmachtdelen hetzelfde doel nastreven: vrede en veiligheid. Daar waren de marechaussees mij dankbaar voor; wij vormden samen één geheel.”

“Ik ben hier vandaag dus vanwege mijn nauwe samenwerking met de KMar. In 2000 is de Identiteitsgroep Steenrode Baretten opgericht voor iedereen die in de Sinaï heeft gediend in de periode ’82 – ‘95. Behalve op Veteranendag zien we MFO-gangers ook op de jaarlijkse reünie. Daar komen alle bloedgroepen bij elkaar.” 

Adjudant buiten dienst Cor Vogelaar

“Ik ben uitgezonden geweest naar Libanon, naar de Egyptische Sinaï-woestijn, ik heb op ambassades in Moskou en Rome gewerkt en ik ben 3 jaar gestationeerd geweest op Aruba. Al met al heb ik heel wat jaren in het buitenland verkeerd. Op zo’n dag als vandaag kom ik veel bekenden tegen; met meer dan de helft van de aanwezigen heb ik gewerkt. Ik vraag vaak: waar kennen wij elkaar ook alweer van? Aruba? Libanon? Een van de brigades? Ik ben voortdurend aan het zoeken naar een gemeenschappelijk verleden. In de loop der jaren verdwijnen veel namen, maar gezichten vergeet ik nooit!”