Tekst Jopke Rozenberg-van Lisdonk
Foto Hans Roggen

KMar geeft 5 tips voor een voorspoedig begin van de vakantie

De zomervakantie staat weer voor de deur. Voor sommige bedrijven een rustige periode, maar voor luchthavens is het in die tijd razend druk. Zo ook voor het KMar-personeel dat er werkt. Meer reizigers betekent meer kans op gedoe bij de grenscontroles. Een deel ervan kan makkelijk voorkomen worden als de reiziger goed voorbereid op pad gaat. 5 marechaussees vertellen waar zij, met name tijdens de vakantieperiode, mee te maken krijgen.

Reistips via social media

De KMar start vrijdag 1 juli 2016 een video-serie 'Goed voorbereid op reis'. In 5 korte clips krijgt de reiziger tips voor een voorspoedig begin van de vakantie. Volg de Koninklijke Marechaussee via Instagram (marechaussee_officieel), facebook (KoninklijkeMarechausseeOfficieel) en twitter (@marechaussee) om de clips te bekijken.

'Extra alert op kinderontvoering'

"Kinderen die door één van de ouders ontvoerd worden naar het buitenland. Dit, of pogingen daartoe, komen regelmatig voor. Uiteraard proberen we dit zoveel mogelijk te voorkomen. Daarom zijn we extra alert op kinderen die bijvoorbeeld reizen met één ouder of 2 volwassenen met een andere achternaam. Vertrouwen we het niet, dan stellen we een onderzoek in. Soms zijn we binnen 5 minuten klaar, maar we kunnen ook een uur bezig zijn. We kijken in het gezagsregister wie het gezag over het kind heeft. Verder proberen we met een vraaggesprek achter de reden van de reis te komen. Om de juistheid en toestemming te verifiëren bellen we indien nodig de andere ouder op. Sommige ouders zien het nut niet in van ons onderzoek. Maar zodra we de reden uitleggen, tonen de meeste begrip. Het is voor ons een kleine moeite om extra alert te zijn. En het kan veel ellende bij het kind en de andere ouder voorkomen. Om een dergelijk onderzoek te bespoedigen kunnen ouders het formulier 'Toestemming reizen met minderjarige naar het buitenland' voorafgaand aan hun reis invullen en meenemen. Dit is te vinden op www.rijksoverheid.nl Uiteraard zijn we gemachtigd om bij twijfel zaken na te trekken. We nemen altijd het zekere voor het onzekere."

'Onbeheerde bagage is potentieel gevaar'

"Vergeten laptoptassen bij restaurants, per ongeluk achter gelaten koffers bij de toiletten of onbeheerde bagagetrolleys midden in de vertrekhal: we komen heel wat onbeheerde bagage tegen op Schiphol. In het hoogseizoen tientallen stuks per dag. Elke melding nemen we serieus. Door rondvragen in de directe omgeving en het checken van camerabeelden proberen we eerst de eigenaar te achterhalen. Lukt dat niet binnen een paar minuten, dan verkent de hond de bagage op explosieven. Binnen een paar seconden weten we dan of we te maken hebben met explosieven. In dat geval ontruimen we de omgeving en schakelen we de Explosieven Opruimingsdienst Defensie in. Vindt de hond geen explosieven? Dan nemen we de bagage mee en controleren we de inhoud op drugs, grote hoeveelheden contant geld of andere mogelijke strafbare feiten. Ook kijken we of er persoonsgegevens te vinden zijn zodat we de eigenaar alsnog kunnen achterhalen. Met het gros van de onbeheerde bagage is niets aan de hand. De meeste passagiers verontschuldigen zich voor hun onoplettendheid, een enkeling is verontwaardigd en vindt de commotie onzin. Terwijl onbeheerde tassen en koffers tegenwoordig vaak angst inboezemen; regelmatig dus onnodig. Mensen die hun bagage zelf terugvinden nadat ze deze uit het oog zijn verloren, doen er overigens verstandig aan de inhoud te controleren. Voordat je het weet smokkel je onbedoeld een paar kilo drugs mee."

'Een noodpaspoort krijg je niet zomaar'

“Sommige mensen komen er pas vlak voor hun reis achter dat hun paspoort is verlopen. Of ze blijken hem kwijt te zijn. Een spoedaanvraag bij de gemeente duurt dan soms te lang. In dat geval kloppen mensen bij ons aan voor een noodpaspoort. Op een klein vliegveld als Groningen Airport Eelde krijgen we gemiddeld 2 aanvragen per dag, maar in vakantieperiodes loopt dat weleens op tot 15. Een vervangend paspoort krijg je niet zomaar, daar moet een reisnoodzaak voor zijn. Boekingsbewijzen als vliegtickets of hotelreserveringen kunnen dit aantonen. Daarnaast moet je jezelf kunnen identificeren met een geldig legitimatiebewijs en een recent gewaarmerkt afschrift 'basisregistratie personen'. Bij verlies of diefstal dien je ook aangifte te doen bij de gemeente. En zo zijn er nog een aantal meer voorwaarden (bekijk voor een overzicht de pagina over nooddocumenten van www.rijksoverheid.nl) Gelukkig zijn er weinig mensen die pas op de luchthaven tot de ontdekking komen dat hun documenten niet in orde zijn. De meesten komen dan ook op afspraak en voorbereid naar onze balie toe. Een aanvraag kunnen we dan in 20 minuten afhandelen. Een noodpaspoort garandeert overigens niet altijd de doorgang van de reis. Sommige landen, zoals de Verenigde Staten, accepteren dit tijdelijke document niet. Afgezien van de administratieve rompslomp en de kosten is goed voorbereid op reis gaan dus altijd nog het beste."

'We helpen een strafzaak afronden'

"Bij de grensbewaking controleren we ook op signaleringen. Heeft iemand nog een openstaande boete, moet men nog een straf uitzitten of DNA afstaan ten behoeve van een politieonderzoek? Het betreft altijd zaken waaraan de persoon in kwestie herhaaldelijk geen gehoor heeft gegeven bij oproepen. De meeste mensen werken zonder problemen mee, anders kunnen ze hun vlucht namelijk wel vergeten. Een aantal ontkent en beweert bijvoorbeeld dat de auto waarmee de boete is gereden niet van hem is of zegt dat de boete al betaald is. Bewijs het maar. Anderen worden boos en beginnen te vloeken. Het is belangrijk om dan rustig te blijven en duidelijk uit te leggen wat er aan de hand is en wat de consequenties zijn als men niet meewerkt. Ik probeer me altijd in te leven en iemand de ruimte te geven om zijn probleem op te lossen. Wil hij iemand bellen die voor hem de boete op het politiebureau kan betalen: prima. Maar ik check direct bij de politie of de betaling is ontvangen. Het innen van een boete, afnemen van DNA of iemand overdragen om in hechtenis te gaan, kost ons meestal maar een paar minuten werk. En het mooie is: we hebben een - meestal langlopende - strafzaak helpen afronden."

'Drukker met aangiftes en heterdaadjes'

"Meer reizigers betekent ook meer criminaliteit op de luchthaven. Tijdens vakantieperiodes hebben we het dan ook drukker dan normaal met het verwerken van aangiftes of 'heterdaadjes'. Auto-inbraken, gestolen bagage of reisdocumenten, doorrijden na een aanrijding op het luchthaventerrein of mishandeling: we komen van alles tegen. Omdat we op een relatief kleine luchthaven werken, kunnen we mensen vaak op heterdaad betrappen en aanhouden. Doordat we korte lijnen hebben met ketenpartners zoals het luchthaven beveiligingsbedrijf en de mensen die de camerabeelden uitkijken, zijn we vaak al op de hoogte van delicten op het moment dat ze plaatsvinden. We zijn er dan als de kippen bij. Laatst nog wilden 2 jongens het terrein afrijden met een gestolen auto, die hebben we niet veel later in de kraag gevat. Helaas betrappen we niet iedere dief op heterdaad. Maar als we bijvoorbeeld 5 keer in week aangifte krijgen van autodiefstal of -inbraak, dan passen we daar onze patrouille op aan. Wat dat betreft zijn aangiftes voor ons een goed hulpmiddel om te weten wat er zich op de luchthaven afspeelt. Voor het opsporingsonderzoek dat volgt zijn alle details belangrijk, zodat we een goed rapport kunnen opmaken. Mensen herinneren zich het meest vlak na het incident. Wij adviseren dan ook altijd om vrijwel direct aangifte te doen. Sinds kort kan dat ook online via de website van de Marechaussee Tijdens het vervolgonderzoek bekijken we eventueel camerabeelden en horen we vermoedelijke getuigen. Al met al gaat er vaak aardig wat tijd zitten in dit kat- en muisspel."