02

Dit artikel hoort bij: KMarMagazine 06

KMar voor Frontex op Van Amstel

Foto korporaal Jasper Verolme

Identiteitscontrole en screening op de Middellandse Zee

Op Zr. Ms. Van Amstel dat voor Frontex deelneemt aan operatie Triton is een team van 6 marechaussees aanwezig. Toen de eerste migranten werden opgevangen aan boord van het fregat verliep de samenwerking met de marine als een geoliede machine. "We zijn goed ontvangen en helemaal geïntegreerd. Iedereen aan boord heeft zeker tijdens de SAR-acties meer dan 100% gegeven", zegt commandant eerste luitenant Gertjan Dijkstra.

Wachtmeester-1 Mattijs Jacobs maakt deel uit van het gemêleerde gezelschap van marechausseecollega's uit alle hoeken van het land. "Er was gelukkig veel meer belangstelling voor deze tijdelijke functie dan de 5 plekken die er waren." "De samenwerking onderling en met de marine is echt perfect", zegt wachtmeester Iris. "We zijn 1 juni aan boord gegaan, maar we kennen elkaar al door en door."

De opluchting is vaak groot bij de migranten als ze van de overvolle en vervuilde gammele bootjes zijn gehaald. Wachtmeester-1 Eefje Roks heeft goed contact tijdens de registratie aan boord van de Van Amstel.

Prioriteit

Het was wederzijds wennen voor alle 165 mannen en vrouwen aan boord van het overvolle fregat. Het 'gewone' personeel van de vloot, 6 mariniers en 6 marechaussees samen op pad, dat was nieuw voor velen. Het doel van operatie Triton is bijdragen aan de bewaking van de EU-buitengrenzen. Lidstaten ondersteunen onder de vlag van Frontex de Italiaanse grensbewaking door varende en vliegende middelen in te zetten. In geval van een noodsituatie op zee is voor het schip het redden van drenkelingen de eerste prioriteit. De identiteitscontrole en screening van de migranten, de taak van de marechausseecollega's aan boord, komt daarna.

Eerste luitenant Gertjan Dijkstra heeft vanaf de brug op Zr. Ms. Van Amstel het bootje met migranten in beeld.

Voorbereiding

Voor de collega's van de Marechaussee was het aanpassen: een vreemde omgeving, op een schip en nog eens op een verre zee, met een nieuwe opdracht. "De voorbereiding die we hebben gehad was prima, met veel extra (opfris)cursussen", zegt wachtmeester-1 Eefje Roks. "Een viertal van ons heeft voor het vertrek een aantal dagen meegevaren om in te slingeren. Zo hebben we alvast aan elkaars procedures kunnen wennen en kunnen uitleggen wat onze taken zijn." Daarover bestond nogal wat onduidelijkheid en misschien wel onwetendheid, vult wachtmeester Wietse van der Werk aan. "We zijn er niet om de bemanning van het marineschip te controleren. De Marechaussee is aan boord om een eerste controle te doen bij de migranten."

Bij het ochtendgloren is op het helidek een briefing over de redding van 150 migranten op een kleine boot. De commandant van Zr. Ms. Van Amstel Dick van der Neut, 2 mariniers en eerste luitenant Gertjan Dijkstra luisteren.

Migranten aan boord

Wat dat betreft was er tijdens case nummer 629 en case 640 genoeg te doen. Op 14 juni kwamen 197 migranten aan boord. "De mensen van de eerste boot hebben we goed kunnen checken", weet wachtmeester Roks. "Toen de dag erna een tweede groep bij kwam van 244 mannen en vrouwen, lukte dat niet meer. De commandant van het schip moest zo snel mogelijk naar Italië varen om de drenkelingen van boord te laten gaan." Daar werden zij overgedragen aan de Italiaanse autoriteiten die zich, met behulp van Frontex, verder bezighouden met de identificatie en registratie van de migranten. Als dan iedereen veilig van boord van de bootjes is gehaald, is het nog niet gebeurd voor de marechaussees. We zoeken ook naar informatie over de herkomst van het bootje en de mensen", legt wachtmeester-1 Roks uit.

Mede dankzij de Marechaussee blijft ook 's nachts alles rustig op het helidek, waar zich 150 migranten ophouden.

Flexibel

Nadat de migranten en alle informatie zijn overgedragen aan de Italiaanse autoriteiten, begint het patrouilleren weer. "We hebben ons allemaal, Marechaussee en marine, met alle macht ingezet bij het redden en vervoeren van deze migranten", vindt wachtmeester Kroese. "Aan boord van de Van Amstel is de component flexibel heel erg groot." De indrukwekkende ervaringen worden ook gecompenseerd door betere herinneringen. "De contacten met de migranten waren meestal heel plezierig", zegt Roks. "Ik heb bijvoorbeeld de tijd genomen om een Congolees meisje tot 10 te leren tellen in het Engels. Dat was mooi."

Wachtmeester Iris helpt met uitdelen van eten en drinken.
Wachtmeester Menno Kroese: "De component flexibel is groot."