Tekst Robert den Hartog
Foto sergeant-majoor Maartje Roos en Jasper Verolme
De strijd tegen de lange wachtrijen
De Koninklijke Marechaussee krijgt extra hulp voor de grensbewaking op luchthaven Schiphol. Dat meldde staatssecretaris van Veiligheid en Justitie Klaas Dijkhoff eind vorige week aan de Tweede Kamer. Commandant Grensbewaking, luitenant-kolonel Jeroen Franssen, ziet de verwachte drukte van de komende meivakantie daardoor iets rooskleuriger tegemoet. "Maar", waarschuwt hij: "We zullen flink aan de bak moeten."
Hoe is de situatie aan de grens?
"Lange wachtrijen, geïrriteerde passagiers en volle vertrekhallen. Een collega van de grensbewaking kwam onlangs terug van vakantie en filmde wat hij meemaakte toen hij in de rij stond voor de paspoortcontrole. Reizigers die boos zijn en zich hardop afvragen of er niet nog een balie open kan. Reizigers die elkaar opjutten en zeggen: 'Zullen we gewoon met z'n allen doorlopen'. Het doet ook wat met de collega's aan de balie en met de sfeer in het algemeen. Verlof opnemen, is bijvoorbeeld heel lastig. Ze doen hun stinkende best om iedereen op een veilige en verantwoorde manier zo snel mogelijk te helpen. Ze zitten er niet voor niks. Ze zitten er voor een veilig Nederland."
Hoe is het zover gekomen?
"Het aantal reizigers op Schiphol is enorm gestegen, waar de personeelsaantallen van de Marechaussee gelijk zijn gebleven. Meer werk, maar niet meer mensen. Ook voor de luchthaven en andere instanties op de luchthaven was deze toename groter dan verwacht. De prognoses waren 4 tot 6 procent, maar dat is al bijgesteld naar 15. Hadden we vorig jaar een drukste dag in de zomer van bijna 200.000 passagiers, nu gaan we in de voorjaarsvakantie al door de 200.000 heen. In de grafieken zijn bijna geen zomer- of kerstvakantie meer te onderscheiden. Daarbij komt dat er problemen zijn met de automatische controlepoortjes, al wordt dat langzaam beter."
Hoe speelde de KMar voorheen in op de drukke periodes?
"Normaal gesproken vingen we de piekperiodes in reizigersaantallen op de luchthaven op met zogenoemde zomerdetachementen. Collega's van andere brigades in het land ondersteunden bij de grensbewaking op Schiphol in de drukke periodes. Maar door de extra inzetten van de Marechaussee zoals het bewaken en beveiligen van objecten in de Randstad, het intensiveren van de MTV-controles aan de grens met België en Duitsland en de Border Security Teams in Griekenland is dat de achterliggende periode erg lastig geweest. Momenteel wordt er een groot beroep gedaan op de hele Marechaussee. De druk is enorm. Het vraagt om nog meer flexibiliteit van ons personeel. En ik moet zeggen, die veerkracht vind ik bijzonder."
Waaruit bestaat de extra hulp?
"Om de kwaliteit van de grensbewaking en de veiligheid op de luchthavens te kunnen waarborgen, werden we al ondersteund door collega's van andere brigades op Schiphol, zoals de brigades Politie en Beveiliging, Operationele Ondersteuning (OOD) en Vreemdelingenzaken Schiphol. Daar is nu ondersteuning van andere brigades uit het land bijgekomen. Uiteraard trekt dat op zijn beurt weer een enorme wissel op het werk bij die brigades. De extra hulp voor de brigade Grensbewaking die nu wordt gerealiseerd, betreft verder circa 85 collega's die dit jaar na de wachtmeesteropleiding meteen op Schiphol worden geplaatst. Daarnaast levert de Douane vanaf begin mei personeel, dat opgeleid is om de grensbewaking uit te kunnen voeren en ons te ondersteunen op de momenten dat het nodig is."
Is hiermee het probleem van de lange wachtrijen opgelost?
"De extra hulp is fijn. Super dat het zo geregeld is. We proberen samen met de luchthaven het aanbod aan passagiers per week, per dag en zelfs per uur, zo goed mogelijk in kaart te brengen, zodat we onze mensen aan de grens zo efficiënt mogelijk kunnen inzetten. We bekijken dagelijks waar het knijp loopt en wat we daar aan kunnen doen. We zullen flink aan de bak moeten, het wordt spannend. Het capaciteitstekort blijft op de lange termijn wel een probleem. Want tegelijk met de komst van de extra hulp stromen er rond de zomer ook tientallen collega's uit. Natuurlijke uitstroom, collega's die met leeftijdsontslag gaan of een andere functie gaan doen. We zijn momenteel in gesprek met het LTC over hoe we deze tendens kunnen doorbreken."
