Tekst ritmeester Arthur van Beveren
5 vragen aan... de commandant van Zr.Ms. De Ruyter, kapitein-luitenant ter zee Theo Klootwijk
Het fregat Zr.Ms. De Ruyter vertrekt januari volgend jaar voor 6 maanden naar de Perzische Golf. Dat heeft het kabinet vandaag bekend gemaakt. Daar zal het onder leiding van de Fransen in een Europees verband de strategische Straat van Hormuz in de gaten houden. Begin dit jaar zorgden incidenten voor een gespannen situatie in de regio, waar een groot deel van de internationale olie-export over zee plaatsvindt.
Kapitein-luitenant ter zee Theo Klootwijk mag de komende maand aan de bak met zijn 180-koppige bemanning. Ze hebben nog even voor de voorbereiding op de trip naar de wateren rond het Arabisch Schiereiland en Iran. In zijn kajuit op ‘De Parel’ zoals hij het schip trots noemt, vertelt hij over de aankomende missie.
Wat gaat Zr.Ms. De Ruyter doen?
Eind januari tot eind juni gaan we naar de Straat van Hormuz en aangrenzende zeeën voor maritieme presentie en beeldopbouw. We brengen de maritieme activiteiten in kaart ter bevordering van de vrije doorvaart. Het is een belangrijke economische zeestraat waar ongeveer 35% van de per schip vervoerde aardolie doorheen gaat. Het is ook een politiek signaal wat we afgeven: Europese aanwezigheid. Alle inspanningen zijn erop gericht om escalatie te voorkomen. Nederland, Europa en Iran zijn er niet bij gebaat bij een situatie te laten escaleren.
Hoe ziet het verband eruit?
We zullen optreden onder Franse leiding, samen met een aantal andere Europese landen. Het eerste verband bestaat uit twee fregatten en maritieme patrouillevliegtuigen. Wij gaan er heen met een NH90 helikopter en er vaart een Frans fregat mee.
Wat kunt u verwachten?
Veel scheepvaart van allerlei verschillende landen en een normale doorvaart in de Straat van Hormuz. Heel veel tankers en andere marines die er ook varen. De Amerikanen varen er met een coalitie. Verder visserij en mogelijk smokkelschepen. Dat weet ik nog niet, die briefings moeten allemaal nog plaatsvinden. Ik verwacht ook warm weer en rustige wateren. Maar heftig zeeën kunnen we ook aan. Dat hebben we laten zien tijdens onze laatste reis over de Atlantische Oceaan vanuit New York.
Wat maakt Zr.Ms. De Ruyter het uitgelezen schip om daar heen te gaan?
Wij zijn multifunctioneel inzetbaar en gereed om dit te gaan doen. Voor de eerste helft van volgend jaar zijn wij aangewezen als Nato Response Force (NRF), een onmiddellijk beschikbare eenheid voor een willekeurige missie. In eerste instantie zouden we worden ingedeeld bij Standing NATO Maritime Group 1, en als er iets zou voorvallen zouden we vanuit daar ingezet worden. In die zin waren we al voorbereid.
Hoe bereid je de bemanning voor op deze missie?
Het schip vaart al een tijd sinds het laatste groot onderhoud. Dat betekent concreet dat er wat bemanningswisselingen zijn geweest. Het is nu dus de bedoeling dat we de puntjes op de i zetten. We noemen dat predeployment training. Dan doen we gebaseerd op de mogelijke activiteiten in het missiegebied, van vertrek naar zee tot aankomst in het missiegebied. Onder leiding van een opwerkstaf krijgen we de skills en drills op het hoogste niveau. Die zijn in basis natuurlijk aanwezig maar krijgen nu extra aandacht. Missie-specifiek zijn de persoonlijke voorbereiding (vaccinaties, tandartsbezoek) en speciale veiligheidsbriefings.
Hoe ervaart de bemanning het nieuws?
De missie hing al in de lucht dus kwam die niet als verrassing. Het is wel in een stroomversnelling gekomen, de laatste 2 weken. We gaan nu echt. De knop moet even om. Dat merk je. Wat je ziet is dat men het qua zingeving interessant vindt. We gaan op missie. Nederland heeft ons nodig. Hoe het uitpakt weten we niet. Als er geen interactie is, hebben we ons werk goed gedaan, dat verwachten we ook. Maar dat betekent misschien ook dat het saai is geweest voor de bemanning. Voor sommige mensen is het niet de eerste missie. Die hebben een iets beter beeld wat ze ervan kunnen verwachten. Voor anderen is het de eerste keer en voelt het als een groot avontuur.
Hoe bereidt u zichzelf voor op de missie?
Ik ben gewoon een bemanningslid. Voor mij is het belangrijk om een goed beeld te krijgen van de missie en wat er van ons verwacht wordt, wat de juridische randvoorwaarden zijn en wat daar de normale scheepvaartroutines zijn. Als ik bezig ben met beeldopbouw, weet ik zo goed mogelijk wat normaal en afwijkend is. Inlichtingen zijn voor mij op dit moment het meest belangrijk.
Vrijhandel
Het is een missie die ons past als Nederland. Vrijhandel en toegang tot internationale zeeën is iets wat wij als Nederland altijd belangrijk hebben gevonden. Wij vinden het als Nederland belangrijk om onze bijdrage te leveren aan een gemeenschappelijke inspanning. Het gaat om de internationale rechtsorde en we willen ook als betrouwbare bondgenoot gezien worden. Als het nodig is, dragen we bij.
