Tekst Jack Oosthoek
Foto Phil Nijhuis en archief Loe Baltussen

Sámen rijden, sámen thuiskomen

Majoor Bart Maandag, commandant van de Bereden Brigade van de Marechaussee. “We vormen een echte hechte eenheid.”

Ruiter bij het ere-escorte van de Koninklijke Marechaussee. Een ‘edele’ manier van leven. Dat er bijna nooit vacatures zijn, zegt veel. Alle ruiters lijken onwrikbaar in het zadel te zitten. “We vormen een echte hechte eenheid”, weet majoor Bart Maandag. Hij is commandant van de Bereden Brigade waar het ere-escorte onder valt.

De ruiters van de Bereden Brigade draven op bij vrijwel elk ceremonieel evenement met een militair tintje. Bijvoorbeeld afgelopen Prinsjesdag. Of als een nieuwe ambassadeur, gezeten in een koets (coupé), zijn geloofsbrieven aanbiedt aan de koning. 

Paarden moeten altijd wennen. Het ere-escorte rijdt langzaam door de straten van Brussel.

Huwelijk en begrafenissen

Op de lijst met wapenfeiten van het ere-escorte staan ook het huwelijk van koning Willem-Alexander en koningin Máxima en de begrafenissen van de prinsen Claus en Bernhard en prinses Juliana. Maandag was erbij. “Het was indrukwekkend. Vooral bij de begrafenissen viel de waardige stilte langs de route me op.”

Voorbereiding op de training bij de Belgische Federale Politie.

Leentjebuur

Maar liefst 34 ruiters telt het ere-escorte, beroepsmilitairen en reservisten. Wie erbij wil, moet aan stevige eisen voldoen. “De meeste sollicitanten zijn doorgewinterde ruiters die van hun hobby hun beroep willen maken. Ook teamwork is erg belangrijk en trekt aan”, beklemtoont Maandag.”

‘Een paard is een vluchtdier’

Het ere-escorte wordt ondersteund door een bijna ‘koninklijke’ hofhouding, met onder meer een hoefsmid, dierenartsen en fysiotherapeuten. Opvallend genoeg hebben ze geen paarden. Daarvoor wordt ‘leentjebuur’ gespeeld bij de Nationale Politie. Voor de huwelijksceremonie van toenmalig prins Willem-Alexander en prinses Máxima werd voor het eerst een beroep gedaan op de bevriende Belgische Federale Politie. Op dagen waarop escortes nodig zijn, heeft de Hollandse politie de eigen paarden zelf hard nodig. 

Trainen geblazen

Geen evenementen? Dan is het trainen geblazen bij het ere-escorte. Mits het kan, want alle leden doen het werk erbij. Bij gebrek aan een eigen manege, wordt op politielocaties geoefend. Naast de gebruikelijke dressuur- en springoefeningen, rijden paard en ruiter langs wapperende vlaggen, door rookgordijnen en staan bloot aan lawaai. “Een paard is een vluchtdier dat bij onrust vluchtneigingen vertoont. Om dit te beteugelen is veel training nodig”, zegt de met paarden en pony’s opgegroeide Maandag. 

Wachtmeester-1 Wendy van den Bogaard begint aan een springoefening.
Onder supervisie van Bart Maandag (geheel rechts) trainen de ruiters van het ere-escorte hoe ze kleine obstakels moeten nemen.

Glimlach

De majoor laat er geen twijfel over bestaan: rijden voor het ere-escorte is eervol. De ruiters vormen één van de vele visitekaartjes van de krijgsmacht. “Elke keer als we sámen rijden en sámen thuiskomen, komt er een glimlach op mijn gezicht.”

‘Feestdag wordt rouwdag’

Maar het is niet altijd lachen geblazen. Zoals in 2009 op Koninginnedag in Apeldoorn. Een personenauto reed door dranghekken en een mensenmenigte heen, in de richting van de open bus waarmee de koninklijke familie een rijtoer maakte. Er vielen 8 doden. Het had allemaal grote impact op de ruiters, herinnert Maandag zich. “Van het ene op het andere moment veranderde een feest- in een rouwdag. Sommigen van ons verleenden EHBO.” 

Bij het begin van de oefening in Brussel, richten de ruiters van het ere-escorte hun paarden ‘naar rechts’. Op de achtergrond de binnenmanege van de Belgische Federale Politie.