Tekst Jopke Rozenberg-van Lisdonk
Foto Remco Lassche, Studio38C

Maatschappelijk, duurzaam, milieubewust én innovatief ondernemen. En daar ook nog geld mee besparen plús verdienen. Defensie doet het. Met de aanschaf van een gloednieuwe kledingscanner gaat dat nu zelfs nog sneller.

Vorige week werd de nieuwe scanner in gebruik genomen. Niet op een kazerne, maar bij de Biga Groep in Zeist, waar medewerkers met een lichamelijke en/of geestelijke beperking geretourneerde defensiekleding inzamelen en sorteren. “We hoeven nu alleen nog maar de zakken van de broeken en jassen te controleren waarbij een piepje afgaat”, legt medewerker Daniëlle Roodenburg uit. Ze demonstreert de 2D-scan X-Ray ten overstaan van diverse ‘hoge piefen’ van de Rijksoverheid, waaronder Defensie.

Medewerkers van de Biga Groep onthullen met plaatsvervangend secretaris-generaal Marc Gazenbeek en plaatsvervangend directeur Defensie Materieel Organisatie generaal-majoor Ivo de Jong de scanner.

Persoonlijke veiligheid

Tot voor kort was die zakkencontrole een tijdrovende klus. Dagelijks waren 65 arbeidsbeperkten ermee bezig. Handmatig. “Het kon dan zomaar gebeuren dat je in een uitgeklapt zakmes greep,” vertelt re-integratiemanager Yvonne Pot. “Nu kunnen onze mensen gerichter zoeken, wat de persoonlijke veiligheid ten goede komt. Bovendien hebben de medewerkers meer tijd voor andere taken.” Ze is blij dat categoriemanager luitenant-kolonel Rob van Arnhem van het Kleding- en Persoonsgebonden Uitrustingsbedrijf van Defensie op het idee van een digitale scan kwam.

‘Zomaar in een uitgeklapt zakmes grijpen’

Efficiencyslag

“Het was in de eerste plaats bedoeld omdat ik een efficiencyslag wilde maken”, licht Van Arnhem de beweegredenen voor de scanner toe. “Het aantal kilo kleding dat verwerkt wordt groeit. Dat komt onder meer door het vervangen van alle gevechtspakken. Je kunt dat opvangen door het aannemen van meer mensen, maar er zit een beperking aan het vloeroppervlak. Een aanpassing van de werkwijze en apparatuur is slimmer.”

Biga Groep-medewerker Daniëlle Roodenburg demonstreert de nieuwe scanapparatuur.

Munitiepatronen herkennen

Het werd de 2D-scan X-Ray. “Vergelijkbare apparaten staan ook als handbagagescanners op luchthavens en in rechtbanken”, weet de overste. “De leverancier heeft de software en database op onze organisatie aangepast. Het röntgenapparaat traceert nu alle door Defensie aangemerkte ongewenste artikelen die in kleding kunnen achterblijven. Bijvoorbeeld zakmessen, pistoolmagazijnen, munitiepatronen, maar ook autosleutels, toegangspassen en portemonnees.”

‘Elke euro aan kosten brengt zo’n € 10,- op’

5.300 boxpallets

Wanneer de kleding is ontdaan van ongewenst achtergebleven artikelen, badges en rangonderscheidingstekens, sorteren de Biga Groep-medewerkers de uniformen. Dat gaat grotendeels op kleur. “Ze hebben te maken met 3.500 verschillende artikelen en dan heb ik het niet eens over de verschillende maatvoeringen”, duidt Van Arnhem de verscheidenheid aan kleding. “Jaarlijks verwerken ze hier 5.300 boxpallets defensiekleding. Daar komen er zo’n 800 van de Nationale Politie en een kleine 100 van de brandweer bij. Maar ook die retourstromen worden hoger.”

Het verwijderen van onder meer emblemen en rangonderscheidingstekens van uniformen behoort ook tot het recyclewerk van de Biga Groep.

5 tot 10 miljoen besparen

Het hele retour- en recycleproces kost dan wel de nodige logistiek en mankracht, maar uiteindelijk levert het meer op dan milieu- en maatschappelijk bewust ondernemen. “Elke euro aan kosten brengt zo’n € 10,- op”, zegt de categoriemanager triomfantelijk. “35% van de geretourneerde kleding is nog, bijna, als nieuw en wordt hergebruikt. Daardoor hoeven we minder aan te schaffen en kunnen we zo’n € 5 tot € 10 miljoen per jaar besparen. De rest wordt verwerkt tot grondstof en verkocht als hoogwaardige textielvezels aan marktpartijen. Op die manier vloeit een deel van het ooit geïnvesteerde geld terug de organisatie in, ga je duurzaam om met spullen én het vermindert veiligheidsrisico’s doordat oude defensiekleding niet op de 'zwarte markt' belandt.” 

Waar Defensie in 2013 nog jaarlijks € 500.000,- betaalde voor het verbranden van alle textielafval, levert het recycleproces nu jaarlijks zo’n € 1 miljoen op voor Defensie. 

Re-integratiemanager Yvonne Pot laat aan een afvaardiging van Defensie zien hoe kleding wordt ingezameld, gesorteerd en klaargemaakt voor recycling. Categoriemanager luitenant-kolonel Rob van Arnhem (tweede van links) is de contactpersoon binnen Defensie.