09

Dit artikel hoort bij: Defensiekrant 09

‘Wij helpen Defensie wel een handje’

Tekst tweede-luitenant Jessica Bode
Foto Phil Nijhuis

Technische tieners bedenken nieuw communicatiesysteem

Tieners met een technische knobbel hebben Defensie een handje geholpen met een ‘vet gaaf systeem’, voor betere en veiligere communicatie in missiegebieden. ,,We noemen het met een knipoog  de TamTam en het is supertof dat we hiermee de Eureka!Cup hebben gewonnen.”

Middelbare scholier Twan is pas 14 jaar, maar met z’n zelfverzekerde babbel doet hij niet onder voor een volwassene. Zijn klasgenoten Sjoerd, Jochem, Robin, Samuel, Lennard en de enige dame in het gezelschap Serena trouwens ook niet. Het zijn dolenthousiaste, slimme tieners die de afgelopen maanden hard hebben gewerkt aan een ‘probleem’ waar Defensie tegenaan loopt. 

De scholieren zijn vele tientallen uren bezig geweest met de ontwikkeling van de TamTam.

Eureka!Cup

Dit in het kader van de Eureka!Cup. Een landelijke wedstrijd waarbij tieners nieuwe ideeën moeten bedenken voor bedrijven en overheidsinstellingen met realistische, technologische vraagstukken. Waaronder ProRail, de Universiteit Twente én het Ministerie van Defensie. Voor de krijgsmacht luidde de opdracht dat er een systeem bedacht moest worden, waarmee informatie tussen militairen en burgers in uitzendgebieden makkelijker en veiliger uitgewisseld kan worden. 

Het prototype

Onverwoestbaar

Het groepje havo- en vwo-scholieren van Technasium RSG Slingerbos uit het Gelderse Harderwijk wist hier wel raad mee. Na vele tientallen uren inspanning bedachten ze een onverwoestbare kruising tussen een smartphone en tablet waarmee je op een zeer veilige manier gegevens kunt uitwisselen. 

Tijdens de finale van Eureka!Cup in het Nationaal Militair Museum (NMM) in Soesterberg hebben 1000 scholieren hun plannen gepresenteerd.

Eureka!Cup werd dit jaar voor de twaalfde  keer georganiseerd door Stichting Techniekpromotie om wetenschap onder scholieren te promoten. Volgens de organisatie is dat nodig, omdat technische bedrijven nu onvoldoende geschoold personeel kunnen vinden. Dat geldt ook voor Defensie. Kapitein Albert van Dam van Defensie Werving en Selectie verduidelijkt: “Veel jongeren hebben geen idee wat ze bij ons kunnen doen, behalve de gevechtsfuncties. We staan niet echt als technische werkgever op de kaart en dat willen we, mede dankzij deze wedstrijd, veranderen. Want er zijn mogelijkheden genoeg. En het tekort aan technici blijft groeien.” 

Vijand op dwaalspoor

De 14-jarige Samuel steekt direct z’n vinger op als uitgelegd moet worden wat zijn groepje nu precies bedacht heeft. “Als je normaal gesproken van A naar B belt, gaat dat via 1 zendmast. Je telefoontje, mailtje, foto of bericht is vrij eenvoudig te onderscheppen. Met ons systeem gaat het via telkens wisselende antennes, verspreid door een land. Deze antennes zijn mobiel, makkelijk te verplaatsen en werken op zonne-energie. Door de verbinding telkens via een andere route te laten lopen, zet je de vijand op een dwaalspoor.”
 

Met de TamTam gaan verbindingen niet van A naar B, maar via telkens wisselende antennes verspreid door een land.

Geheime informatie doorgeven

Zijn klasgenoot Lennard (14) voegt toe: “En zo kun je dus op een veilige manier, geheime informatie doorgeven. Zoals een stamoudste of burgemeester die contact zoekt met militairen vanwege een aanslag of bezetting.”

 

Camera

De TamTam heeft ook een camera. Niet voor selfies, maar om zaken te visualiseren. “Als de vijand een dorp binnenvalt, kun je militairen op afstand via filmbeelden laten zien hoe het eraan toegaat en met hoeveel ze zijn.”

Ook bij het materiaalgebruik van het apparaat gingen de scholieren niet over een nacht ijs. Het is hufterproof, stofvrij en waterdicht. Serena (13) benadrukt dat ze ook goed hebben nagedacht over taalbarrières. “Het systeem werkt met icoontjes in plaats van tekst. Handig, want er kunnen verschillende talen worden gesproken in uitzendgebieden. Voor de zekerheid zit er wel een vertaalmachine op.”

Uit tientallen goede ideeën koos Defensie uiteindelijk voor de TamTam.

Tienduizenden leerlingen

Aan de voorrondes van de Eureka!Cup deden vele tienduizenden leerlingen mee. Tijdens de finale op 10 mei in het Nationaal Militair Museum in Soesterberg waren er nog 1.000 over. Zowel afgevaardigden van de krijgsmacht als een professionele jury waren lovend over het prototype van de technische tieners uit Harderwijk. Het team ging er dan ook met de hoofdprijs vandoor.

Ballonvaart

Het enige dat de bollebozen nu nog rest, is een oplossing vinden voor de verdeling van de prijs. Een ballonvaart voor 6 personen. Alleen zijn ze met 7 winnaars. Maar ach, ook daar vinden ze vast wel iets op.