Van het einde van de Tweede Wereldoorlog tot de missie in de Afghaanse provincie Uruzgan. Van de politionele acties in het toenmalige Nederlands-Indië tot de huidige VN-missie in Mali. Het werk van Defensie heeft vaak - direct en indirect - een link met historische gebeurtenissen. In deze rubriek blikt de Defensiekrant terug op zulke feiten. Het zijn telkens historische gebeurtenissen die plaatsvonden op data vallend in de 2 weken voorafgaand aan de nieuwe editie.
14 april 1992 - Naar Cambodja
Het rupsvoertuig van het Korps Mariniers, de Bandvagn 206, in Cambodja. Bron: Nederlands Instituut voor Militaire Historie
Vluchtelingen veilig terugbrengen naar hun land, Cambodjaanse militairen ontwapenen én demobiliseren en verkiezingen organiseren. De United Nations Transitional Authority in Cambodia (UNTAC) heeft begin ’92 een flinke klus voor de boeg. De krijgsmacht krijgt op 14 april het verzoek een ondersteunend mariniersbataljon te leveren. Daarnaast stelt Defensie 3 F-27 transportvliegtuigen, 3 Alouette helikopters en 70 man ondersteunend personeel beschikbaar. Het lukt de mariniers vrijwel alle taken naar tevredenheid te volbrengen. Alleen de Rode Khmer, die Cambodja sinds 1975 in haar greep houdt, weigert mee te werken aan ontwapening. Hierdoor blijft de situatie gespannen. Ook tijdens de verkiezingen tussen 23 en 28 mei. De VN-vertegenwoordiger in Cambodja, Yasushi Akashi, stelt echter wel vast dat de verkiezingen eerlijk zijn verlopen. UNTAC bouwt daarop langzaam de aanwezigheid af en op 16 oktober 1993 verlaten de laatste Nederlandse eenheden het land.
11 april 1944 - ‘Middenin de voordeur’
In het bombardement van de Villa Kleykamp blijft van het gebouw weinig over. Bron: Nederlands Instituut voor Militaire Historie
6 Haviland Mosquito bommenwerpers van het Britse 613 squadron vertrekken op 11 april ‘44 vanaf Norfolk. Het doel van dit precisiebombardement: de Haagse Villa Kleykamp, waar de Duitse bezetter kopieën van alle Nederlandse persoonsbewijzen bewaart. Door dit schaduwarchief te vernietigen, wordt vervalsing van persoonsbewijzen makkelijker. Als de vliegtuigen rond 15:00 uur aankomen boven Den Haag, duiken ze 1 voor 1 op de villa. De commandant van het eskader geeft in de Vliegende Hollander van mei 1944 een korte omschrijving van de operatie: “Ik kon zelf niet zien waar mijn explosieven landden, maar mijn nummer 2 vertelde me later dat hij precies mijn bommen had kunnen volgen. Dat één midden in de voordeur terecht was gekomen en dat de anderen twee grote ramen waren ingegaan.” Als het 6e vliegtuig de duik inzet is de Kleykamp al zo goed als vernietigd. Door de brandkasten waar het archief in opgeslagen staat, blijft dat echter grotendeels intact. Wel komen 59 Nederlanders om het leven.
9 april 1609 - Pauze
In Antwerpen wordt het Bestand tussen de Republiek en Spanje afgekondigd. Bron: Wikimedia Commons
Na 2 jaar onderhandelen, sluiten op 9 april 1609 Spanje en de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden het Twaalfjarig Bestand. Beide landen zijn na 40 jaar oorlog financieel en militair uitgeput en hebben behoefte aan een adempauze. Door het bestand wordt de Republiek als onafhankelijk erkend. Eén van de belangrijkste restricties is echter een verbod op het oprichten van de West Indische Compagnie. Met name handelaren zijn hier niet blij mee. Zij zien brood in de kaapvaart die de WIC tegen de Spanjaarden zou kunnen voeren. Deze onvrede zorgt er onder andere voor dat in 1621 de oorlog opnieuw oplaait. Nog eens 27 jaar later, in mei 1648, zou de Vrede van Münster een definitief einde maken aan de Tachtigjarige Oorlog. Dit markeert ook de onafhankelijkheid van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden.
16 april 1945 - Groningen vrij
Canadese soldaten tijdens de bevrijding van Groningen op de Paterswoldseweg. Bron: National Archives of Canada
De bevrijding van Groningen aan het einde van de Tweede Wereldoorlog betekent voor de Canadezen de grootste troepeninzet van de oorlog. Op 14 april valt de 2e Canadese infanteriedivisie, zo’n 7.000 militairen, de stad aan de oostkant binnen. Dit om een Duitse vlucht naar Delfzijl te voorkomen. De oprukkende Canadezen krijgen echter te maken met een groot aantal Duitse scherpschutters. De stad moet van deur tot deur worden ingenomen. De hevige beschietingen zorgen ervoor dat 270 gebouwen in vlammen op gaan. Ook komen 106 burgers om het leven. De Duitse bevelhebber, general-majoor Karl Böttger, ziet op 16 april in dat verder vechten geen nut heeft en capituleert. Aan Canadese zijde vallen 43 doden, de Duitsers verliezen 300 militairen.
11 april 1900 - Eerste onderzeeboot
De USS Holland. Bron: Wikimedia Commons
Het is de eerste onderzeeboot zoals we die vandaag de dag nog altijd kennen; de Amerikaanse USS Holland. Anders dan de naam doet vermoeden heeft dit schip niets met Nederland te maken. Wel is het vernoemd naar John Philip Holland, de Ierse ingenieur die de klasse ontwierp. Aan het oppervlak verzorgt een 4-cilinder benzinemotor met 56 pk de voortstuwing. Onder water neemt een elektromotor die taak over. De bewapening bestaat uit een 457mm torpedobuis en een 210mm dynamietkanon dat met geperste lucht projectielen verschiet. De Amerikaanse marine experimenteert volop met de Holland en is zo tevreden dat het begint met de ontwikkeling van een onderwatervloot. De eerste onderzeeër zal echter nooit actie zien. In 1913 verkoopt de marine het schip als oud ijzer voor 100 dollar aan een bedrijf in Philadelphia.
