Van het einde van de Tweede Wereldoorlog tot de missie in de
Afghaanse provincie Uruzgan. Van de politionele acties in het toenmalige
Nederlands-Indië tot de huidige VN-missie in Mali. Het werk van Defensie heeft
vaak, direct en indirect, een link met historische gebeurtenissen. In deze
rubriek blikt de Defensiekrant terug op zulke feiten. Het zijn telkens
historische gebeurtenissen die plaatsvonden op data, vallend in de 2 weken
voorafgaand aan de nieuwe editie.
Geuzen verslaan Spanjaarden
29 januari 1574 - Een Schets van de slag bij Reimerswaal. (bron: Wikimedia Commons)
Middelburg veroveren, dat willen de Geuzen in januari 1574. Het is de laatste
Zeeuwse stad die loyaal blijft aan de Spaanse Koning Filips II. Door het beleg
ontstaat in de stad een tekort aan levensmiddelen en munitie waarop de
Spanjaarden een bevoorradingsvloot naar Middelburg sturen. De 70 Spaanse schepen
worden bij Reimerswaal onderschept door de Geuzen. Hun commandant, Lodewijk van
Boisot, stelt zijn hele bemanning aan dek op, klaar om te enteren. Tijdens de
slag zouden de Geuzen 10 schepen veroveren. De rest: kapotgeschoten of verbrand.
Het was de grootste overwinning op Spanje en zorgde in februari voor de
capitulatie van Middelburg.
Knullige overval eindigt in gijzeling
29 januari 1973 – Twee pantserwagens van het regiment Van Heutsz worden ingeroepen om de gijzelnemers te ontmoedigen. (Bron: Nationaal Archief)
Daan Denie uit Den Haag en Johan Brouwers uit Den Bosch maken bij een overval
op een Brabantse sigarenwinkel 16.000 gulden buit. In het Gelderse Deil komt hun
vluchtauto echter zonder benzine te staan. Wanneer het duo terugkeert van een
wandeling naar het benzinestation, terwijl de 16.000 gulden open en bloot op de
achterbank bleef liggen, wacht de politie hen op. De vluchtpoging verandert in
een gijzeling wanneer de twee een bewoonde boerderij invluchten. Honderden
agenten en twee pantserwagens van het regiment Van Heutsz omsingelen het gebouw.
Na 28 uur komt er geweldloos een einde aan de gijzeling. Omdat de politie niet
voldoende bekwaam bleek voor dergelijke gebeurtenissen, werd de Bijzondere
Bijstands Eenheid (BBE) opgericht, tegenwoordig de Unit Interventie Mariniers.
Nooit meer oorlog
25 januari 1919 – Een vergadering van de Volkenbond in Geneve in maart 1926. (bron: Das Bundesarchiv)
Zo’n oorlog mag nooit meer gebeuren. Dat was de gedachte toen op 25 januari
1919, vlak na de Eerste Wereldoorlog, de Volkenbond werd opgericht; in het
Engels de League of Nations. Ondanks een aantal succesvolle acties tegen
slavernij, opium en bemiddeling in het grensconflict tussen Griekenland en
Bulgarije, ging de Volkenbond niet de geschiedenis is als een succes. De
herbewapening van Duitsland, de Spaanse burgeroorlog en de Poolse bezetting van
het Vilniusgebied zijn slechts enkele voorbeelden van gebeurtenissen waar de
Volkenbond geen grip op had. Als Duitsland vlak voor de Tweede Wereldoorlog de
bond verlaat, verliest die al haar betekenis. Na de oorlog wordt het verbond dan
ook opgeheven. De Verenigde Naties wordt gezien als opvolger van de Volkenbond.
EU vlees en boter in Russische schappen
Als in 1991 de Russische Federatie plotseling overgaat van een communistische
naar een vrijemarkteconomie, gaat het mis. De roebel wordt in enkele dagen 10
keer minder waard en de bevolking hamstert de winkels leeg. Bang voor opstanden
in Sint-Petersburg en Moskou vraagt het Gemenebest van Onafhankelijke Staten
(GOS), een samenwerkingsverband van oud-Sovjetlanden, de Europese Unie om hulp.
Nederland, Frankrijk, Duitsland en Ierland geven gehoor. In eerste instantie zou
het personeel van het Ministerie van Landbouw en later het Ministerie van
Economische Zaken de steun verlenen. Als echter blijkt dat beide uitzendbaar
personeel missen, wordt een beroep gedaan op de krijgsmacht. Vier militairen
vertrekken naar het GOS. Daar controleren ze of het Europese vlees en boter
correct wordt gedistribueerd. In 5 maanden betrappen ze vrijwel niemand op
fouten.
Nucleaire kracht onder water
“Underway on nuclear power.” Om 11 uur ’s ochtends klinkt deze historische
eerste radioboodschap van de USS Nautilus, ‘s werelds eerste kernonderzeeër.
Zowel haar snelheid als uithoudingsvermogen onder water waren nooit vertoond. De
eerste vaart, van New London naar Puerto Rico (1200 nautische mijlen; 2.200
kilometer) legde ze in 90 uur af. Nog zo’n wereldwijde primeur? In 1958 was de
Nautilus de eerste onderzeeër die onder de Noordpool door voer. Deze operatie
kreeg de ironische naam ‘Operation Sunshine’. In 1979 werd USS Nautilus uit
dienst gehaald.
