Tekst Robert den Hartog
Foto sergeant-1 Eva Klijn

Border Security Team ondersteunt Griekenland

Ook in de winterperiode wagen migranten vanuit Turkije de oversteek naar Griekenland. Chios is één van de Griekse eilanden waar veel migranten aankomen. Op verzoek van Griekenland levert Nederland onder de vlag van Frontex, een Border Security Team om de autoriteiten op het eiland te ondersteunen (zie kader BST). De Defensiekrant bezocht het BST en volgde de weg die de migranten op Chios afleggen.

De oversteek vanuit het Turkse Cesme naar Chios is ongeveer 8 kilometer. Het is een gevaarlijke tocht. Vaak komen de migranten oververmoeid en nat aan op het eiland. Vooral kinderen hebben vaak onderkoelingsverschijnselen.
Bij aankomst op Chios worden de migranten in eerste instantie opgevangen door de Griekse politie, het Border Security Team of één van de vele hulporganisaties. Voordat het identificatie- en registratieproces begint, krijgen de migranten, indien nodig, eerste hulp, thermische dekens en droge kleding.
Bekomen van de schrik en opgelucht dat ze Chios hebben bereikt, begint voor de migranten de weg naar de centrale opvanglocatie Tabakika. De migranten worden daar, tegen betaling, door de lokale busmaatschappij naar toe gebracht. Zij die geen geld hebben, gaan te voet.
In de centrale opvanglocatie schrijven de migranten hun persoonsgegevens op een formuliertje. Ze krijgen ook eenmalig een polsbandje uitgereikt. De kleur varieert met de dag waarop iemand op Chios aankomt.
De sfeer in Tabakika is doorgaans gelaten. De migranten proberen te slapen en eventueel hun kleding te drogen. Hulporganisaties hebben voor de kinderen een speelruimte ingericht.
Om de beurt worden de migranten naar een ander gedeelte van de opvanglocatie geroepen. Daar vindt de identificatie en registratie plaats. Veelal komen ze aan tafel te zitten met leden van het Border Security Team, dat in shifts de registratietafels bemand.
De migranten tonen hun zelf ingevulde formuliertje met persoonsgegevens. Een screener probeert samen met een tolk te achterhalen of de ingevulde gegevens kloppen en past ze zo nodig aan. Eventueel aanwezige identiteitsdocumenten worden op echtheid gecontroleerd. Het screenen, tolken en controleren van identiteitsdocumenten is één van de belangrijkste taken van het BST.
Bij de volgende tafel voeren medewerkers van de Griekse kustwacht de gegevens van de migranten in en nemen een foto. De Griekse politie zet daarna de gegevens in het EURODAC, een Europese databank. Op die manier is de identiteit van een migrant overal in Europa te achterhalen. Ook de leden van het BST zullen worden ingezet om vingerafdrukken af te nemen.
Bij de exit-tafel in Tabakika krijgen de migranten een formulier uitgereikt, waarop staat of ze wel of geen toegang krijgen tot de Europese Unie. Het formulier in combinatie met de polsband zijn voorwaarden om toegelaten te worden tot een nabij gelegen opvangfaciliteit.
In de opvangfaciliteit krijgen de migranten een tent toegewezen. Hulporganisaties delen eten en kleding uit. Ook kunnen ze een dokterspost bezoeken. De hulporganisaties houden in de gaten dat de migranten niet te lang in de opvangfaciliteit verblijven.
De migranten nemen meestal binnen 1 dag de ferry naar Athene . De ferry vertrekt 2 keer per dag en de reis duurt ongeveer 8 uur. Bij aankomst in Athene wordt het vreemdelingentraject verder voortgezet.

BST

Het Nederlandse Border Security Team op Chios werkt onder de vlag van het Europese grensbewakingsagentschap Frontex. Het BST ondersteunt op verzoek van Griekenland bij de toestroom van migranten. Het doel is het versterken van de grensbewaking en het registreren en screenen van migranten. Daarnaast brengt het BST ook de migratiestromen in kaart en onderkent het signalen van mensensmokkel. Vanaf volgende maand zal het BST op volle sterkte zijn, maar het draait vanwege de hoge toestroom van migranten nu al zoveel mogelijk mee in de operationele dienst (24/7). De inzet van het BST duurt tot juli 2016. Het BST bestaat uit personeel van de Koninklijke Marechaussee, de Koninklijke Marine, het Commando DienstenCentra, de Immigratie- en Naturalisatiedienst en de Zeehavenpolitie.