uit de oude doos

Terug in de tijd

Van het einde van de Tweede Wereldoorlog tot de missie in de Afghaanse provincie Uruzgan. Van de politionele acties in het toenmalige Nederlands-Indië tot de huidige VN-missie in Mali. Het werk van Defensie heeft vaak, direct en indirect, een link met historische gebeurtenissen. In deze rubriek blikt de Defensiekrant terug op zulke feiten. Het zijn telkens historische gebeurtenissen die plaatsvonden op data vallend in de 2 weken voorafgaand aan de nieuwe editie.

Tijdens de Duitse inval in 1940 wisten diverse Nederlandse onderzeeboten te ontsnappen. De O22 was er één van. Vanuit Engeland vocht de bemanning verder en voer patrouilles voor de kust van Noorwegen. Maar in november 1940 sloeg het noodlot toe. De O22 keerde niet terug. Het wrak werd pas in 1993 bij toeval ontdekt en bestempeld tot zeemansgraf. De precieze oorzaak van het drama, waarbij 46 opvarenden omkwamen, is nooit helemaal opgehelderd. Op de foto is de onderzeeboot te zien na een proefvaart in april 1940 in Vlissingen.

Foto: Collectie Nederlands Instituut voor Militaire Historie (NIMH).

Een stad en een land verdeeld. Sterker, een wereld verdeeld. De Muur sneed door de Duitse stad Berlijn en stond symbool voor de rivaliteit tussen het Westen en de Sovjet-Unie. In 1989 kwam vrij onverwacht een einde aan de Koude Oorlog. De Muur viel, Oost-Berlijners konden weer naar familie in het westelijk deel van de stad. Velen hakten met beitels en ander sloopgerei in op ‘Die Mauer’. De foto laat zien hoe publiek enkele dagen na de val door een gat kijken naar werkzaamheden bij een grensovergang.

Foto: Robert Roeske, Bundesarchiv (via Wikimedia Commons).

In een grijs verleden hebben Nederlandse militairen deelgenomen aan een vredesmissie in Albanië. Het jaar was 1913 en het nieuwe Oost-Europese land had moeite overeind te blijven. De natie kreeg hulp van Nederland bij de opbouw van een gendarmerie. Dit was ver voor de tijd van de welbekende VN-vredesmissies en de blauwe baretten. Tijdens de Albanië-missie sneuvelde majoor Lodewijk Thomson bij een aanval van rebellen. Hij is daarmee de eerste Nederlandse dode bij een internationale vredesmissie. Op de foto worden kanonnen  opgesteld door luitenant Fabius. Geheel links is Thomson te zien.

Foto: Collectie Nederlands Instituut voor Militaire Historie (NIMH).

Het was onverwacht en zeker niet goedgekeurd vanuit Nederland. In november 1776 voer het Amerikaanse schip Andrew Doria onder de nieuwe vlag de haven van St. Eustatius binnen. Deze gebeurtenis was bijzonder, want de Verenigde Staten hadden zich net onafhankelijk verklaard van het Britse imperium. De kapitein gaf 13 saluutschoten. De kanonnen van Fort Oranje (zie foto) beantwoordden de salvo met 11 schoten. Gouverneur Johannes de Graaff gaf hiermee in feite officieel erkenning aan de nieuwe republiek. De Britten waren ´not amused´, hetgeen leidde tot een flinke diplomatieke rel.

Foto: Alone in the Caribbean (via Wikimedia Commons).

Op 18 november 2005 besloot de Nederlandse regering 15 militaire waarnemers en 15 politiewaarnemers in de zuidelijke sector van UNMIS te plaatsen. De United Nations Mission in Sudan was een VN-missie in het Afrikaanse Soedan. Dit land was verscheurd door een burgeroorlog tussen het islamitische noorden en christelijke en animistische zuiden. In juli 2011 ging UNMIS na de onafhankelijkheid van Zuid-Soedan vrijwel naadloos over in UNMISS, de United Nations Mission in South Sudan. De foto is uit 2013. Erop staan marechaussees die de omstandigheden en administratie van een gevangenis op een politiebureau controleren.

Foto: sergeant-1 Eva Klijn.