Veteranendag 2015 stond deels in het teken van de UNIFIL-missie in
Libanon. Het is dit jaar 30 jaar geleden dat de laatste Nederlandse militair
terugkeerde. Bovendien kreeg een kleine groep veteranen het nieuwe draaginsigne
Nobelprijs VN-militairen. De Defensiekrant volgde een van die 9.000 vaak
oud-dienstplichtige militairen, de 55-jarige Gijs van Berkel uit Den Haag. Hij
staat bekend als “Gijs-ben-erbij”, omdat hij overal opduikt als er ‘iets’ met
veteranen is.
30 jaar na zijn uitzending naar Libanon ondervindt Gijs van Berkel nog
dagelijks de naweeën van die missie. “De PTSS sloop er langzaam in. De ‘trigger’
was een nieuwsuitzending over de oorlog in Irak. Bij elke vechtpartij wilde ik
erin springen; niet om te knokken, maar om ze uit elkaar te halen. Gespannen als
een veer. Ik werkte in Duitsland en had het geluk een baas te treffen die
begreep wat er aan de hand was. Hij bood me alle ruimte om via Defensie hulp te
zoeken in Nederland. Ik ben ook niet de enige.”
07.30 uur: Voor de spiegel, op weg naar de “dag van erkenning”, Veteranendag 2015.
“Zit mijn jasje goed, zit mijn dasje goed, vader gaat op stap…”
07.42 uur: Gijs van Berkel in tramlijn 4 naar het Malieveld.
“Ik zat bij 43 Pantserinfanteriebataljon in Assen. Mijn club werd in januari 1981 uitgeleend aan het VN Bataljon, 44 Pantserinfanteriebataljon voor UNIFIL. In de filmzaal van de JWF-kazerne kregen we prachtige beelden van zandstranden en Beiroet te zien. De waarheid was anders.”
08.17 uur: Van Berkel, zijn echtgenote Hanneke en hun vriend Jos van Mourik arriveren op het Malieveld. Daar verzamelen alle veteranen en genodigden voor de opening van Veteranendag in de Ridderzaal en de medaille-uitreiking op het Binnenhof.
“Bij het afscheid op Schiphol van de eerste lichting Libanongangers speelden zich emotionele taferelen af. Daarom was besloten dat we al een week voor vertrek binnen moesten blijven op de kazerne. We zijn op Schiphol door een artiesteningang naar het vliegtuig gebracht. Dat was wel bizar.”
08.32 uur: Ontmoeting met oude kameraden, op station Den Haag CS en het Malieveld.
“Iedereen die op missie is geweest, is een maat van mij. Welke uitzending of welke nationaliteit maakt me niet uit.”
08.46 uur: Met de bus naar het Binnenhof.
“Het mooie Beiroet bleek kapotgeschoten en de sfeer in het gebied was beangstigend. Je moest je dus bijna aan elkaar vasthouden om de tijd goed door te komen. De strijdende partijen hadden ook snel door als er een nieuwe lichting binnen was. Dan ging het meteen los met schieten, gewoon om te treiteren. En wij mochten niks: ze hadden ons net zo goed met een bezemsteel op pad kunnen sturen. Dat was frustrerend.”
10.15-12.30 uur: Opstellen voor de medaille-uitreiking op het Binnenhof.
“Het is voor mij de vierde keer dat ik dit mag doen: de eerste keer stond ik hier zelf voor het Draaginsigne Gewonden. Het blijft een hele eer om dit in aanwezigheid van onze koning te mogen doen. Het maakt mij ook niet uit voor welke missie ik deze medailles uitreik.”
12.32 uur: Gijs van Berkel ontmoet koning Willem-Alexander.
“Het is niet eerste keer dat ik de koning de hand mag schudden. De foto van die ontmoeting tijdens Koningsdag staat op mijn Facebook, daar ben ik trots op. En nu heb ik een nog mooiere!
12.38 uur: Twee belangrijke mensen voor de veteranen: luitenant-generaal b.d. Ted Meines en naamgenoot Ridder Militaire Willems-Orde majoor Gijs Tuinman.
“De generaal heeft zoveel gedaan voor alle veteranen. Het was prachtig om te zien dat iedereen op de tribunes ging staan toe hij langsliep. Gijs Tuinman staat altijd klaar voor ons als veteranen. Topkerels, allebei!”
14.32 uur: Terug op het Malieveld en even terug op een observatiepost in Libanon.
“Door het contact met oud-Libanongangers en de Wounded Warriors weet ik dat ik niet de enige ben. Sinds 2010 heb ik veel vrienden gemaakt en we helpen elkaar door moelijke tijden. Dat is dat stukje kameraadschap dat je alleen bij Defensie voelt: je gaat voor elkaar door het vuur.”
16.43 uur: Het is mooi geweest, de benen willen niet meer.
Ik wilde deze foto per se hebben: bij de uitvergroting van het Draaginsigne Nobelprijs VN-militairen. Het is jammer dat niet iedereen van het bataljon ‘m heeft gekregen. Ik kijk niet verbitterd terug op mijn uitzending naar Libanon, ik had het niet willen missen. Ik moet alleen proberen de nare dingen te vergeten en de goede momenten te herinneren.”
Gijs toen, in Libanon:
“Na mijn UNIFIL-missie, juli 1981, keerde ik terug in een maatschappij van onbegrip. Ik miste de kameraadschap. Daarom ben ik in 1984 bij de landmacht teruggekomen als Technisch Specialist. Daarna heb ik bijna alle spullen en herinneringen aan Libanon weggegooid. Gelukkig heb ik in de loop van de jaren veel terug kunnen kopen, zoals het oud-groen. Mijn foto-album is jammer genoeg bij een auto-inbraak gestolen, dit is alles wat ik heb. Maar de kameraadschap van toen vind ik gelukkig terug op een dag als deze.”
