Tekst KAP Saminna van den Bulk
Foto SM Cristiaan Schrik, SM Jan Dijkstra, archief Mediacentrum Defensie

‘Gelaagde keten die beter aansluit bij toekomstige operaties’

Het beschermen van het eigen grondgebied en dat van onze bondgenoten is vrijwel ondenkbaar zonder adequate vuursteun. Sinds de oorlog in Oekraïne uitbrak wordt de artillerie krijgsmachtbreed flink versterkt. Ook het Korps Mariniers beschikt straks weer over een eigen en nagelnieuwe vuursteuncapaciteit.

Lange tijd beschikte het Korps Mariniers niet over eigen vuursteun. Dat was het gevolg van bezuinigingen. In 2012 werd alle vuursteun samengevoegd in het VuursteunCommando (VustCo). Ook alle mortiercapaciteit werd hierin ondergebracht, zo ook de 120 millimeter Mortar battery van het Korps Mariniers. Wat overbleef aan vuursteun was echter zo schaars, dat het VustCo amper middelen of mensen had om alle CLAS- en CZSK-eenheden te ondersteunen.

Archieffoto van vier mariniers, staand achter een mortierafvuursysteem.
Archieffoto uit 2019, waarop de mariniers de toen nieuwe 60 millimeter-mortier testten op het Artillerie Schietkamp.

Directe beschikbaarheid

Na de invasie van Rusland in Oekraïne kwam de veiligheidssituatie op het Europese vasteland op scherp te staan. Dat leidde tot meer focus op hoofdtaak 1 en het voornemen in de Defensienota van 2022 om de vuursteun te versterken. De vernieuwing voor het Korps stond echter al wat eerder op het programma (2020), maar dat project liep vertraging op.

Het VustCo wordt nu ‘ontvlochten’. Alle landmachtbrigades en het Korps Mariniers beschikken straks weer over eigen organieke vuursteun. “Dit zorgt voor een directe beschikbaarheid en inzetbaarheid van vuursteun, wat cruciaal is voor de operationele flexibiliteit”, vertelt luitenant-kolonel der mariniers Mark Jansen. Hij staat als hoofd van het Supporting Arms Co-ordination Centre (SACC) van de Maritime Battle Staff aan de wieg van alle vernieuwing.

Organieke vuursteun cruciaal voor operationele flexibiliteit

Direct op doel

Zowel het Korps Mariniers als 11 Luchtmobiele Brigade (LMB) beschikten in het vorige decennium over mortiereenheden. “Het huidige materiaal van VustCo wordt overgebracht naar 11 LMB. Het Korps Mariniers krijgt nieuw materieel via het project ‘Vervanging Licht Indirect Vurend Systeem’ (LIVS). LIVS voorziet in de levering van nieuwe 120 millimeter-mortieren met precisiegeleide mortieren”, legt Jansen uit.

Bovendien wordt er loitering munition aangeschaft: drones die als een jager bewegende doelen, vaar- en voertuigen, kunnen detecteren. Doelwit gevonden? Dan kun je de explosieve lading direct op een doel inzetten. Er ligt geen specifieke focus op één enkel systeem bij het versterken van de vuursteun voor amfibische operaties: “We creëren daarvoor een gelaagde vuursteunketen die beter aansluit bij toekomstige operaties.”

3 mariniers, patrouillerend door een open veld met volle bepakking in de ochtendgloren.

Flexibel en efficiënt

Naast mortieren en loitering munition schaft Defensie ook Precision Guided Rockets (PGR) voor het Korps Mariniers aan. “Een PGR is geschikt voor verschillende doelen en biedt een flexibele en efficiënte manier om vuursteun te leveren.” Deze geleide Hydra 70-raketten voor de middellange afstand worden reeds gebruikt door de AH-64 Apache-gevechtshelikopters van de luchtmacht en worden ook op de grond gebruikt in Oekraïne. In beide gevallen met succes. “Wij willen de wapensystemen plaatsen op het toekomstige Patrol Vehicle en inzetten vanaf een driepoot, maar de systemen zijn ook te plaatsen op andere platformen.”

Een marinier bepaalt zijn positie met kaart en kompas.

Dreiging neemt toe

“Door veranderde manieren van oorlogsvoering, toenemende crises en strategische competitie, neemt de dreiging wereldwijd toe. Bovendien is er een race gaande om technologisch overwicht en informatie-dominantie te verkrijgen. Daarom moeten we ons concept qua optreden en organisatie veranderen door ons team te verenigen in een Littoral Raiding Force, binnen het Force Design-programma”, vertelt de overste. Binnen dat programma kijkt het Korps hoe de eigen rol, binnen de marine en de NAVO en in een veranderd veiligheidsklimaat, kan worden verfijnd. Een zeer hoge gereedheid, directe beschikbaar wereldwijd, optreden onder alle geografische en klimatologische omstandigheden: het is slechts een greep uit de gereedschapskist van de mariniers.

‘Force Design-programma is drijvende factor’

Verbeterde slagkracht

In de toekomst komt de focus te liggen op het opereren in kleine specialistische eenheden, vertelt Jansen: “Met een hoge mate van zelfredzaamheid, om informatie te verzamelen en belangrijke capaciteiten van de tegenstander met precisie uit te schakelen. Het Force Design-programma is de drijvende factor achter deze veranderingen. We anticiperen op de operatie-omgeving van de toekomst en kijken hoe we verspreid kunnen optreden, met een verminderde logistieke footprint en een verbeterde slagkracht.”

Op de voorgrond ligt een groepswapenteam met een .50, dat doelen buiten beeld uitschakelt. Achter hen mortieristen met een 60 millimeter-mortier. Instructeurs kijken mee.
‘Live Firing Tactical Training’ met onder andere de 60 millimeter-mortier op Curaçao, februari van dit jaar.