Tekst Jack Oosthoek en LTZ 2OC (SD) Joost Margés
Foto Mediacentrum Defensie
Sterk, slim en samen
Opzwepende muziek bij de presentatie van de Defensienota 2024 en een NH90 maritieme gevechtshelikopter die mariniers dropt, om een koffertje met de nota te overhandigen aan defensieminister Ruben Brekelmans en staatssecretaris Gijs Tuinman. Onder het motto ‘Sterk, slim en samen’ presenteerde Defensie op 5 september op de Amersfoortse Bernhardkazerne de grote investeringsplannen voor de toekomst. Ook de KM springt er goed uit.
“Om ons land veilig te houden investeren we fors in onze bijdrage aan het NAVO-bondgenootschap”, aldus Brekelmans. “Noodzakelijk, want na een lange periode van vrede in Europa moet Nederland actief bijdragen aan het afschrikken van tegenstanders om een gewapend conflict te voorkomen. De niets ontziende Russische agressie laat zien dat een aanval op het NAVO-bondgenootschap niet meer ondenkbaar is. Met onze bondgenoten moeten we ons maximaal inzetten om dit te voorkomen. Met deze Defensienota zet Nederland daarin een grote stap.”
Iedereen keihard nodig
Tegen de achtergrond van de onrust in vooral Europa investeert het kabinet-Schoof heel veel extra geld in de krijgsmacht. Het betreft 2,4 miljard euro, waarmee het defensiebudget naar 24 miljard stijgt. De investeringen mogen er wezen: de marine krijgt 2 extra fregatten voor onderzeebootbestrijding, de landmacht weer een tankbataljon, de luchtmacht 6 extra F-35’s en meerdere NH90 maritieme gevechtshelikopters – van groot belang voor onderzeebootbestrijding – en ook de marechaussee kan extra versterking tegemoet zien.
Brekelmans: “We investeren over de hele breedte, omdat de dreigingen zich opstapelen.” Daarom wordt er ook geïnvesteerd in drones, mobiele anti-drone kanonsystemen, een lasersysteem, cyber, munitie, reserveonderdelen en ondersteunende diensten. En, heel belangrijk, in het personeel: “We hebben iedereen keihard nodig bij de uitvoering van deze Defensienota”, aldus de bewindsman.
Personeel is goud
Volgens Tuinman betekent de nieuwe nota een fundamentele koerswijziging. Eén ding staat daarbij voor hem als een paal boven water: het personeel is het ‘goud’ van de organisatie. “Zonder mensen rijden er geen tanks, vliegen de F-35’s niet en krijg je fregatten niet van de kade”, aldus de oud-militair. “Daarom trekken we voor het behoud van personeel en om dat binnen te halen 260 miljoen euro uit. We willen meer reservisten en het Dienjaar wordt uitgebreid. Overigens wordt er ook in vastgoed geïnvesteerd.” Volgens Tuinman gaat het bij de uitvoering van de Defensienota eveneens om een mindset. “We moeten het samen doen.”
Bedrijven aanjagen
Commandant der Strijdkrachten (CDS) generaal Onno Eichelsheim toonde zich vanzelfsprekend ingenomen met de investeringen. Hetzelfde geldt voor het plan om de banden met de industrie, kennisinstituten en lokale overheden aan te halen. “Het is nooit genoeg, maar dit is de koerswijziging die we nodig hebben. We moeten echter wel achter de bedrijven ‘aanjagen’ om in defensiemateriaal te investeren. Daar maken we 1 miljard euro voor vrij. Tegen 2030 moet er veel geregeld zijn.”
Grijze zone: geen oorlog, geen vrede
“Nederland moet ópstaan”, onderstreepte Brekelmans alle keuzes nog maar eens. “De bedreigingen van de veiligheid van ons land stapelen zich op. We bevinden ons in een grijze zone. Er is geen oorlog, maar ook geen vrede. We worden continu bespioneerd, de cyberaanvallen nemen toe. Defensie moet Nederland beschermen. Dat betekent: investeren om onze tegenstander een stap voor te blijven. En: internationaal samenwerken. Gedwongen door de internationale omstandigheden moet Defensie terug naar zijn kern en hoofdtaak 1: bescherming van het eigen grondgebied. De oorlog in Oekraïne heeft ons allemaal op scherp gezet.”