Column Commandant Zeestrijdkrachten

Toen ik een jaar geleden het commando over de zeestrijdkrachten overnam, heb ik mijn 3 belangrijkste aandachtspunten benoemd: missie, mens en thuisfront. Deze zijn voor mij een drie-eenheid en daarom alle 3 even belangrijk. In het afgelopen jaar is er een aantal ontwikkelingen geweest, zoals de verschrikkelijke inval in Oekraïne en de Defensienota 2022, waardoor ik die aandachtspunten verder heb uitgewerkt. Ik heb in aanvulling op mijn aandachtspunten 4 prioriteiten gesteld en een CZSK-breed aandachtspunt. Deze prioriteiten (in willekeurige volgorde en grotendeels overlappend) zijn:

  • Het behoud van personeel;
  • Het verbeteren van de operationele gereedheid;
  • Het uitvoeren van de maatregelen uit de Defensienota 2022;
  • Het realiseren van voortgang bij de verschillende vernieuwings/vervangingsprojecten.

Het overkoepelende aandachtspunt is het aanpassen van onze werkwijze, om uitdagingen van nieuwe oplossingen te voorzien. Om van ‘teveel controle en trage besluitvorming’ te bewegen naar ‘meer durf en flexibiliteit en snellere besluitvorming’. Dit aandachtspunt goed oppakken is misschien wel het moeilijkst. We moeten samen de balans vinden tussen snelheid en zorgvuldigheid en dat is niet eenvoudig. Toch moeten we hier met z’n allen hard aan werken, want met oude oplossingen voor (oude en) nieuwe problemen komen we er niet. Ik zeg met opzet ‘we’ want dit is een opgave voor ons allemaal.

Het doet me goed om te zien dat we ook zeker op de goede weg zijn. De operationele gereedheid neemt (licht) toe, we doen het goed binnen de permanente NAVO-eskaders en we zijn actief en succesvol met de mijnenjacht op de Noordzee. Daarnaast onderscheppen we records aan verdovende middelen in de West en hebben we opnieuw laten zien dat we een Marine Spearhead Task Unit binnen een paar dagen Qua Patet Orbis (wereldwijd) kunnen inzetten. Verder is het overleg tussen de Directie Materiële Instandhouding en het bedrijfsleven in volle gang om de onderhoudsperiodes te verkorten.

Daarnaast zijn we volop bezig met de maatregelen uit de Defensienota. Het nieuwe defensiebudget heeft er – geen moment te vroeg – toe geleid dat we een nieuw arbeidsvoorwaardenakkoord hebben. Ook zorgen de maatregelen uit de nota ervoor dat we in staat zijn te repareren wat stuk is en vooral ons gereed te maken voor het conflict van nu en de toekomst. En dit doen we niet alleen, maar samen met de collega’s bij de Defensie Materieel Organisatie en de Defensiestaf.

‘We werken aan programma’s om het werk nog aantrekkelijker te maken’

Betekent dit dat ik helemaal tevreden ben? Nee. We hebben nog steeds een tekort aan collega’s en zowel nieuwe als ervaren collega’s verlaten ons nog te vaak. We laten nog te vaak steken vallen als het gaat om snel beslissen, duidelijke beslissingen nemen en maatwerk leveren. U kent de voorbeelden: wel/geen verplichte vaccinatie, wel/geen bepaalde toelage. En: ‘Waarom moet ik zelf geld voorschieten en mag ik geen creditcard van de baas gebruiken en waarom mag ik geen eigen (normale) TV op mijn legeringskamer?’. En daarnaast zie ik helaas ook nog steeds voorbeelden van onhandig of zelfs ongepast met elkaar omgaan. U kent allicht nog andere voorbeelden. Deze voorbeelden trek ik mij persoonlijk aan, want het goede voorbeeld geven begint aan de top.

Overigens, en gelukkig, ken ik net als u ook heel veel voorbeelden van waar het ontzettend goed gaat. Die zie ik tijdens de werkbezoeken met de chef der equipage en verneem ik tijdens gesprekken in de wandelgangen en die maken mij trots.

Ander goed nieuws: momenteel werken we aan programma’s om het werk nog aantrekkelijker en beter te maken. Zo gaan we meedoen met deployments met een Amerikaans en Frans vliegkampschip en plannen we voor de komende jaren oefeningen (zeg maar:) ‘ten oosten van het Suezkanaal’, voor zowel mariniers- als vlooteenheden.

Ondanks alle verbeterpunten die er nog zijn, kijk ik toch met veel plezier en voldoening terug op het afgelopen eerste jaar als Commandant Zeestrijdkrachten. En kijk ik met vertrouwen naar de toekomst, want ik ben ervan overtuigd dat we bij een geweldig krijgsmachtdeel werken en dat hetgeen wij doen, er ook echt toe doet.

Vice-admiraal René Tas

Commandant Zeestrijdkrachten