Tekst LTZ 2OC (SD) Joost Margés
CDR Hofkamp defensieattaché in Washington
Menig militair was onlangs betrokken bij de evacuatievluchten vanaf de luchthaven van Kabul. Dat waren mensen die ter plaatse de helpende hand reikten of vanuit Nederland hun best deden om orde in de chaos te scheppen. Dat het zwaartepunt van die operatie in Kabul zelf en in Den Haag lag, laat onverlet dat het ook op de Nederlandse ambassade in Washington DC spitsuur was. “Dan spreek je alle contacten aan die je hebt in het Pentagon en bij het State Department. In een crisis wordt een ambassade extra relevant.” Aan het woord is commandeur Sebo Hofkamp, defensieattaché in de Amerikaanse hoofdstad.
Hofkamp koos ooit voor de KM omdat hij gedurende zijn jeugd als fanatiek zeiler al veel op het water te vinden was. “Daarnaast zag ik studeren aan een universiteit niet zo zitten en leek een opleiding aan het Koninklijk Instituut voor de Marine mij een stuk dynamischer, met meer sport en veel nautische elementen.”
Veel dynamiek en diversiteit kwamen ook terug in de reeks plaatsingen die Hofkamp tot nu toe. “Als zeeofficier waren de commando’s over schepen natuurlijk prachtig, in mijn geval Zr.Ms. Willemstad, De Ruyter en Rotterdam. Maar ook mijn baan als hoofd van de afdeling Maritiem Optreden bij de directie Plannen gaf veel voldoening, omdat destijds de basis is gelegd voor de grote vervangingsprogramma’s.”
Toch verrast
“Wat varen zo bijzonder maakt, is dat we continu internationaal opereren, zoals binnen NAVO-vlootverbanden, bij de Operational Sea Training in Engeland of met vlagvertoon in buitenlandse havens. Als Chef Kabinet van de Commandant Zeestrijdkrachten (C-ZSK) kwam ik tussen 2013 en 2015 veelvuldig in aanraking met buitenlandse delegaties en defensieattachés. En ook voor de Directie Plannen had ik geregeld besprekingen over investeringsprojecten met landen als de VS, Zweden, Noorwegen en Duitsland.”
Hoewel gepokt en gemazeld in het internationale, was de commandeur toch verrast toen hij door voormalig C-ZSK vice-admiraal Rob Kramer werd benaderd voor de functie van defensieattaché in Washington DC. “Mijn vizier had ik nooit op een buitenlandplaatsing staan, omdat mijn vrouw ook een fulltimebaan had en dus een eigen carrière. Maar tot mijn verrassing reageerde zij heel enthousiast op het idee en onze 2 dochters ook.”
Nogal een overgang
Afgelopen juli landde de vlagofficier met zijn gezin op Dulles Airport. “Van een operationeel commando overstappen naar een diplomatieke functie is nogal een overgang, maar vanaf dag 1 voelde het goed. De combinatie van de internationale setting, nauw samenwerken met de ambassadeur, de politieke en economische afdelingen en leidinggeven aan het Defensieteam van 17 functionarissen, geeft veel voldoening.”
Dit team behartigt de defensiebelangen van Nederland in de VS. “Dat betreft veel aspecten, zoals het onderhouden van contacten met het Pentagon en de Amerikaanse operationele commando’s, maar ook met internationale (strategische) partners in Washington. Daarnaast adviseren we de ambassadeur ten aanzien van militaire zaken en hebben we actieve bemoeienis met onze grote, langlopende materieelprojecten in de VS. Ten slotte vormen wij een logistiek steunpunt voor de ruim 250 Nederlandse militairen die permanent in Noord-Amerika gestationeerd zijn.”
Militaire implicaties
Als defensieattaché maakt Hofkamp onderdeel uit van het managementteam van de ambassade. “Onder leiding van de ambassadeur overleggen we 2 keer per week over allerlei interne en externe zaken. Ook heel belangrijk, zeker nu: met de politieke afdeling sparren we elke week over de politieke situatie in de VS en de militaire implicaties daarvan. Ook geopolitieke onderwerpen analyseren we in dat overleg.”
Het mag geen verrassing heten dat de commandeur als defensieattaché geregeld te vinden is in het Pentagon, het Amerikaanse ministerie van Defensie . “Niet alleen ik, maar ook de luchtmacht-, landmacht- en marineattaché van onze ambassade zijn hier ‘kind aan huis’. Wij hebben vrij toegang tot dit imposante gebouw, waar 20.000 mensen werken. Maar ook de contacten met de Amerikaanse defensie-industrie en de diverse denktanks zijn belangrijk. Net als met Congresmedewerkers, die ons inzicht verschaffen in de landelijke politieke verhoudingen.”
Belangrijke bondgenoot
“Het is een open deur om te stellen dat de VS nog steeds onze belangrijkste bondgenoot is”, redeneert Hofkamp. “De trans-Atlantische banden zijn na het Trump-tijdperk gelukkig weer aangehaald. De boodschap aan landen als Nederland blijft echter helder: de NAVO-landen dienen hun 2%-belofte na te komen. Zeker nu de VS meer en meer focust op landen die een strategische ligging hebben ten opzichte van interessegebieden als de Noordpool en de Indo-Pacific (lees: China), moeten we blijven investeren in onze (militaire) relatie met de VS.”
De recente ontwikkelingen in Afghanistan hebben volgens de commandeur maar weer eens aangetoond dat de EU en de NAVO volledig afhankelijk zijn van de VS, als er militair potten gebroken moeten worden. “En toch is Nederland als klein land een belangrijke bondgenoot voor de VS, omdat we een grote investeerder zijn, zoals in het F-35 project. Daarnaast beschikken we over innovatiekracht, ook binnen het cyberdomein, en over belangrijke kennisinstituten.”
Diplomatie pur sang
Terug naar Afghanistan: “De evacuatie vanuit Kabul kreeg ook hier de afgelopen weken de meeste aandacht. Dan spreek je alle contacten aan die je hebt in het Pentagon en bij het State Department, waar de collega’s van Buitenlande Zaken mee samenwerken. Zo probeer je een helder beeld te krijgen van de situatie, om Nederland daarover te kunnen informeren. Ook gebruik je die lijnen om verzoeken vanuit Nederland over te brengen. In een crisis wordt een ambassade extra relevant om formeel en informeel te communiceren met de (militaire) autoriteiten. Heel belangrijk: om dat op zo’n moment effectief te kunnen doen, moet je wel aan de voorkant investeren in goede onderlinge relaties; diplomatie pur sang dus, ook voor militairen!”
