Voornaamste doel is vrede, maar carrier ook klaar voor crisis
Voor een grote beurt van je auto heb je keus te over aan garages. Voor die van een schip is de variatie wat beperkter. Maar voor de vloot van 11 reusachtige Amerikaanse vliegkampschepen is slechts 1 onderhoudsplaats: Newport News aan de Amerikaanse oostkust. Wat doe je dan als zo’n schip haar thuishaven heeft aan de westkust? Antwoord: een rondje om de wereld. Een gevaarlijke, complexe en snel veranderende wereld.
Still going strong: het ontwerp van de E-2 Hawkeye stamt al uit de jaren ’60, maar de meest recente variant is 50 jaar later nog steeds hét airborne command and control-vliegtuig van de maritieme luchtvloot.
De levensduur van een Amerikaans nucleair aangedreven vliegkampschip is gesteld op ongeveer 50 jaar. In die periode verandert er veel en – relatief – kleinere beurten passen het schip op die ontwikkelingen aan. Maar grofweg halverwege hun leven ondergaan de giganten een zogeheten Refueling and Complex Overhaul (RCOH). Dan gaat vrijwel het hele schip uit elkaar en krijgen onder andere de kernreactoren nieuwe brandstof. Kosten: 3 miljard dollar. Duur van de werkzaamheden: bijna 4 jaar. Dat is dan exclusief de planning van een jaar of 3.
De 2 Carrier Strike Groups van de Lincoln en Stennis samen in het inzetgebied van de 6e vloot, de Middellandse Zee. Foto: Jeremiah Bartelt, U.S. Navy
Al met al een zeer grote operatie. Huntington Ingalls Industries – in de volksmond nog steeds Newport News Shipbuilding – is de enige werf in de VS die zo’n onderhoudsbeurt kan uitvoeren. USS Abraham Lincoln – in dienst sinds 1989 – is de vijfde van deze klasse vliegkampschepen die een RCOH ondergaat. In 2017 kwam het uit het dok en nu maakt het na een intensieve opwerkperiode (pas) haar eerste operationele tour. Sinds 2017 ligt de USS George Washington in het dok. Als die eruit komt in 2021 ondergaat de USS John C. Stennis zijn midlife update.
Op 28 maart 2013 begon de RCOH van de Lincoln. Van de 4 jaar die dat duurt, ligt het schip er ongeveer 2 in het droogdok waar het op de foto links wordt binnengesleept. Rechts plaatst de enorme kraan (ruim 71 meter hoog, 164 meter breed met 3 hijsinstallaties voor elk 300 ton) een deel van het zogeheten ‘eiland’. Foto’s: Newport News Shipbuilding
Stoelendans
Newport News Shipbuilding is ook de enige firma die vliegkampschepen van deze omvang bouwt. Momenteel werken er 4.500 man 7 jaar lang aan het tweede schip uit de Ford-klasse, sterk gemoderniseerde varianten van de Nimitz-klasse waarvan de Lincoln en de Stennis deel uitmaken. Die schepen doen momenteel een stoelendans. De Stennis verruilde deze zomer haar thuishaven aan de westkust voor Norfolk aan de oostkust. De Lincoln deed al in 2012 precies het tegenovergestelde met een around the world cruise. Want zo omvangrijk is een dergelijke grote verhuizing. De Lincoln kreeg daarna eerst zijn RCOH en vaart nu wederom, in omgekeerde richting, rond de wereld naar de Amerikaanse westkust. ‘Stoelendans’ klinkt dan misschien wat overdreven, maar is het zeker niet. Verhuizingen van carriers beïnvloeden duizenden huishoudens van bemanningsleden van beide schepen.
Hét jachtvliegtuig van de US Navy is op dit moment de F/A-18 Super Hornet. Gemiddeld 5 squadrons daarvan bevolken het gigantische vliegdek van de John C. Stennis, naast de 2 andere boordtypes: De E-2D Hawkeye en MH-60 Seahawk. Foto: Grant G. Grady, US Navy
‘Niet te vergelijken’
Na 2 jaar trainen en oefenen is dit de eerste operationele cruise van de Lincoln. Die begon afgelopen voorjaar en voert naar het verantwoordelijkheidsgebied van de Amerikaanse Vijfde Vloot: de Atlantische Oceaan en de Middellandse Zee. Hoe imposant het schip zelf ook al is, de kracht zit ‘m natuurlijk in die van de Carrier Air Wing. Die spreekt voor zich, vindt captainPutnam Browne. “We hoeven ons niet te vergelijken met een leger of luchtmacht van welk land dan ook. We hebben ongeveer 90 toestellen aan boord, waarvan zo’n 50 gevechtsvliegtuigen.”
Overal op baseball caps en shirts (zoals van de CO) is de voor Amerikanen beroemde uitspraak van president Lincoln te zien: shall not perish (zal niet vergaan). Dat sprak hij uit in 1863 bij de begrafenis van bijna 8.000 omgekomen (noordelijke) militairen bij de slag om Gettysburg.
De voormalig jachtvlieger is sinds 2017 de commanding officer of CO van het gigantische schip. “Ons doel is veiligheid brengen, waar ter wereld we ook naartoe worden uitgezonden. We zijn dan ook zowel een defensie- als een politiek instrument. Over een vliegkampschip wordt wel gezegd dat het ‘100.000 ton diplomatie’ is. Dat moeten we zo lang mogelijk zo zien te houden. Maar we kunnen tegelijkertijd door onze snelheid binnen korte tijd overal op de wereld zijn. We zijn een zeer capabel platform en zorgen ervoor dat we dat – door zelf te oefenen en te integreren met partnerlanden – ook blijven.”
De volledige vloot helikopters en vliegtuigen past indien nodig benedendeks in de 3 gigantische vliegtuighangars. Meestal staat daar zo’n eenderde van de toestellen. Het meeste onderhoudt vindt ook hier plaats.
Het vliegen van een F/A-18 Hornet is wel even compleet iets anders dan het commando voeren over een Amerikaanse supercarrier. “Toch was iedere captain van een carrier eerst zelf vlieger”, zegt de CO. “Zelf was ik 10 jaar geleden commandant van een Hornet-squadron op dit schip. Als je een ervaren vlieger bent en je wordt geselecteerd als toekomstig captain, duurt het ongeveer 2 jaar voordat je executive officer wordt. Dan ben je verantwoordelijk voor alle vliegoperaties op het schip. Daarna vaar je 2 jaar als commandant op een kleiner schip en pas dan kom je in aanmerking voor de functie van captain van een carrier. Het is een voorrecht om deze functie te mogen bekleden.”
Zien hoe een F/A-18 Hornet van boord wordt geschoten? Bekijk dan deze carrousel.
Browne heeft als eindverantwoordelijke voor de Lincoln 1 gast aan boord met een hogere rang en grotere verantwoordelijkheid. Rear admiral John Wade voert het commando over Carrier Strike Group 12. “Die bestaat dus niet alleen uit het vliegkampschip, maar ook uit 6 andere schepen: 4 Arleigh Burke-klasse destroyers, een Ticonderoga-klasse geleidewapen cruiser en een bevoorradingsschip”, somt de schout-bij-nacht op. “Daarnaast werkten we in de Adriatische Zee samen met een Spaans fregat.” Maar die tijd en wateren liggen inmiddels al weer ver achter het heden. Begin mei kreeg de vlagofficier namelijk opdracht op te stomen naar de Arabische Zee vanwege de opgelopen spanning met Iran.
Met zo’n 250 kilometer per uur grijpt de vanghaak van deze Super Hornet de (perfecte) derde landingskabel.
“Het doel van ons deployment?”, vervolgt Wade: “Onze taak is om conflicten te voorkomen door afschrikking en om stabiliteit en veiligheid te waarborgen. Vrede handhaven is ons voornaamste doel, maar we zijn er ook klaar voor elke crisis het hoofd te bieden. Het is een gevaarlijke, complexe en snel veranderende wereld, waar dreiging of een vijand overal op de loer ligt. We trainen dagelijks om voorbereid te zijn op wat we ook tegenkomen. Als ons land vraagt om inzet, waar ook ter wereld, dan zijn we er klaar voor.”