‘Zonder instructeurs kunnen we marine wel sluiten’

Uitbesteding moet capaciteit CBRN DC & BV-school opkrikken

De marine gaat groeien en vooral meer varen. Na decennia van schaarste en versobering is dat fantastisch nieuws. Maar de o zo gewenste toename van gereed gestelde bemanningen bezorgt de commandant van de School voor CBRN DC & BV, kapitein-luitenant ter zee Ben Kersting, kopzorgen. Meer personeel calamiteitenbestrijding bijbrengen, vergt meer instructie en dus meer instructeurs. En die zijn er niet.

Om in de pas te blijven lopen met de groter wordende vraag naar goed opgeleid vlootpersoneel, ziet de commandant van de (voluit) School voor Chemische, Biologische, Radiologische en Nucleaire verdediging, Damage Control & Bedrijfsveiligheid maar één oplossing: uitbesteden. Mede onder druk van de toenemende vraag naar meer geoefendheid van de staande bemanningen moet hij wel. (Bedrijfs)veiligheid in brede zin zit al langer in de lift, met een groeiende vraag naar en uitbreiding van veiligheidsopleidingen tot gevolg. Dus moet het roer structureel om. 

Veel voldoening

“Op de korte en middellange termijn zullen instructeursfuncties ook niet volledig kunnen worden ingevuld door vlootpersoneel. Aan boord van de operationele eenheden is immers eveneens een personeelstekort. Mensen aanwijzen werkt ook niet. Dat kan leiden tot een hogere uitstroom. Het is jammer dat de belangstelling voor instructeursfuncties laag is. Het geeft veel voldoening als je kennis kunt overdragen. Je hele carrière word je bij de marine getraind, opgeleid en train je anderen tot je de dienst verlaat. Wat is er mooier dan dat als een erkend instructeur te mogen doen?”

Begin gemaakt

Kersting heeft reeds een begin gemaakt met het onderbrengen van trainingen elders. September vorig jaar is de zogenoemde 'opstappers'-cursus uitbesteed aan het Den Helder Training Centrum. Matrozen en officieren die voor het eerst aan boord gaan, maken hier kennis met overlevingsmiddelen en procedures aan boord. Het valt niet uit te sluiten dat op termijn andere cursussen op het gebied van bedrijfsveiligheid en equivalenten van EHBO gaan volgen. Welke dat precies zijn, houdt Kersting voor zich. “Vraag op dit moment is; wat maakt de school zo uniek dat we het zelf moeten doen en wat kunnen externe partijen precies betekenen?”

Averijbestrijding

Voor een deel heeft Kersting die vraag helder. Een van de pijlers van de school is het – zoals hij noemt – ‘daadwerkelijk contact maken met lekwater, vuur, rook en hitte’. “Complete averijbestrijding, met het daarbij behorende teamspel, maakt deze school uniek. Opleidingen op het vlak van chemische, biologische en radioactieve tegenmaatregelen zijn in de buitenwacht eveneens zeldzaam.” 

Een werkveld dat zich volgens Kersting snel ontwikkelt, is brandbestrijding op schepen. Zo zijn er buiten Defensie prachtige oefenfaciliteiten en voorzieningen om scheeps- of helikopterbemanningen te trainen. “Ik ga kijken of we daarvan gebruik kunnen maken. Meerwaarde creëren door samenwerking is mijn missie voor dit jaar."

Druk verminderd

Het opwerken van scheepsbemanningen is volgens Kersting nu nog voorbehouden aan militaire instructeurs. Maar door de langdurig aanhoudende schaarste zou de houdbaarheid van deze regel onder druk kunnen komen. Zonder concessies te doen aan kwaliteit wil de schoolcommandant bezien of instructeurs van buitenaf – met ruime ervaring in het doceren uiteraard – het opwerken kunnen ondersteunen. Kersting kijkt daarbij met een schuin oog naar oud-instructeurs, die nog affiniteit hebben met de maritieme wereld. Met de nodige bijscholing zouden zij in staat moeten zijn kennis en ervaring over te dragen. Recent zijn 4 man voor 19 uur per week aangesteld. 
Doordat de techniek ook op het gebied van lesgeven niet stilstaat, bekijkt Kersting tevens de mogelijkheden van computer ondersteund onderwijs. Een voorbeeld is het opzetten van een elektronische leeromgeving. Zo moet het mogelijk zijn voor sommige trainingen met behulp van een app toegang te krijgen tot digitale leerstof. Hiermee wordt de druk op de zittende instructeurs verminderd. Dit plan wordt momenteel nader uitgewerkt.

Weerstand wegnemen

Er zijn volgens de hoogste baas op dit gebied nog wel enkele hordes te nemen. Zo wil hij voorkomen dat de huidige lichting instructeurs de indruk krijgt dat hun werkveld wordt uitgekleed, dat zij worden gepasseerd of er niet meer toe doen. Om interne weerstand zoveel mogelijk weg te nemen, zoekt de marineman een oplossing in doeltreffende en uitgebreide communicatie. 
Tegelijkertijd benadrukt hij dat er van zijn school veel wordt gevergd. Los van nieuw personeel moet de geoefendheid van het huidige bestand omhoog, terwijl de instructiecapaciteit door toenemende vacatures op cruciale posities structureel daalt. “Deze situatie dwingt je om sterker in oplossingen te denken.” Volgens Kersting vatte vlootvoogd en Commandant Zeestrijdkrachten vice-admiraal Rob Kramer de problematiek bij het recente uitreiken van de eerste instructeursspeldjes als volgt samen: “Zonder instructeurs kunnen we de marine wel sluiten.” Waarvan akte.