Kennis vergaren en delen

Seminar Drones leidt tot praten over innovatie en meer

In zijn enthousiasme had kapitein-luitenant ter zee Pieter Blank tijdens het recent gehouden Marine Drone Seminar luidkeels willen verkondigen dat innovatie veel meer is dan een modewoord. En dat het introduceren van bestaande, rap voortschrijdende, technologie in de maritieme militaire wereld schreeuwt om een nieuwe aanpak. Toch wist de organisator van het Helderse evenement én innovatie-coördinator van de marine zich in te houden. 

Blank liet het spreekgestoelte voor wie het bestemd was. Namelijk voor de genodigden uit de dagelijkse praktijk. Zij legden uit welke kant het varende krijgsmachtdeel met drones op wil. Toch had Blank’s verklaring over hoe de KM denkt over innovatie en het vergaren en implementeren van nieuwe technieken, verhelderend gewerkt. Drones kopen, er wat mee rondfladderen werkt, maar beperkt. Er moet ook kennis van de technologie worden opgebouwd om drones effectief toe te passen. Langdurig vliegen over grote afstanden boven een immer vijandige zee vereisen dat je als marine eerst de nodige kennis en ervaring opdoet.

Reuzensprongen

Gelukkig waait er binnen Defensie een andere wind. “Innoveren anno 2016 betekent kennis en kunde vergaren én delen met militaire en overheidspartners”, steekt Blank van wal. Die benadering staat misschien haaks op de militaire wereld, waarin terughoudendheid en geheimhouding een rol spelen. “Maar je moét wel in een tijd waarin de techniek met de dag reuzensprongen maakt. Alleen dan kun je – met een leuk zoemend stuk speelgoed als voorbeeld – een op haar taak berekend instrument voor het maritieme domein maken.”

Beeldkwaliteit beter

Tijdens het symposium werd duidelijk dat de marine op velerlei gebied drones wil inzetten. Zoals in de aanloop naar een boarding. Maar ook binnen de nabij-beveiliging van schepen, bij de passage van nauw vaarwater of als show of force. “Zo ook bij de visuele controle van haveninstallaties en gebouwen in de Helderse marinehaven”, ging spreker kapitein-luitenant ter zee René Tolsma verder. Hij besloot met de opmerking dat de beeldkwaliteit van drones steeds beter wordt en de bediening gebruiksvriendelijker.

Verbetering bewustzijn

Afgezien van het onbemande vliegtuigje Raven - dat al langer bij het Korps Mariniers in gebruik is - zijn er bij de marine nog geen drones op grote schaal ingevoerd. Wel wordt achter de schermen druk geëxperimenteerd. Zoals bij het Maritiem Innovatiecluster Drones van CZSK. Maar ook bij de eenheden van het Korps. De zeesoldaten hebben vooral bij het optreden in verstedelijkt gebied behoefte aan klein model, snel vervangbare, goedkope drones voor observatiedoeleinden. Spreker majoor der mariniers Franco Achtien van het Marine Training Command vertelde dat er momenteel proeven lopen met enkele van de plank gekochte systemen. “Er zitten er bij van 50 euro die bruikbaar zijn. Maar afstand en beeldkwaliteit blijven beperkingen geven.”

Volgens Achtien vergroten kleine, lichte drones sterk het omgevingsbewustzijn. Onder meer bij het onderzoeken van panden waarin vijand of boobytraps niet zijn uit te sluiten. “Nu sturen we mensen voorwaarts met alle risico’s van dien. Een met camera uitgeruste drone maakt in zo’n situatie wel degelijk het verschil.”

Funeste combinatie

Spreker hoofd Nieuwbouw en Ontwikkeling bij de Directie Materiële Instandhouding Hajo Mensionidis heeft zijn bedenkingen bij die goedkope drones. In het maritiem domein heb je te maken met  (een voor digitale apparatuur funeste combinatie van, red) kou, vocht en zout. Het zou volgens de ingenieur geen kwaad kunnen eisen te stellen waaraan de drone precies moet voldoen.

Volgens Blank hebben de technici van het Maritiem Cluster Drones uiteraard aandacht voor deze problematiek. De innovatie-coördinator ziet graag dat die uitdaging op de werkvloer worden aangegaan. “Als innovatieteam hebben we ervoor gekozen de ontwikkeling van drones niet via het kader aan te vliegen, maar vanaf de werkvloer. Hier zoeken we op praktisch niveau naar bruikbare technieken die later in de bedrijfsvoering worden ingepast.”

Samenwerking met TNO

Geheel vrijblijvend is die zoektocht niet. Insteek is dat in 2018 operationele eenheden beschikken over de kleine vliegmachinetjes. Bij de vloot gaan ze vooral bijdragen aan de zo belangrijke beeldopbouw. “De huidige situatie van crisis en dreiging vereist dat we vroegtijdig moeten weten wat er op ons afkomt”, aldus Blank.

Momenteel loopt er in samenwerking met TNO een vooruitstrevend project. Een cluster zelfdenkende drones houdt via een computer met slimme software de omgeving van een marinefegat in de gaten.

Door de krijgsmacht heen

Blank is opgetogen over hoe het binnen Defensie met de verschillende drone-projecten gaat. Op vele plekken zijn collega’s bezig met het zoeken naar technieken om die vervolgens toe te passen. Het gevoel dat die zoektocht oproept, is zo sterk dat ze dwars door de krijgsmacht heen met elkaar communiceren, seminars houden en bij elkaar in de keuken kijken. “Men wil laten zien waarmee men bezig is. Hartstikke mooi dat allemaal vandaag de dag mee te mogen maken.”