Passie, netwerk en een kleine zak geld

Innoveren met minimale kosten

Werken met het beste van het beste, het nieuwste van het nieuwste: een droom van iedere operationele eenheid. Bij de marine gaat een aantal dromen binnenkort in vervulling. En dat zonder jarenlang papierschuiven en kostenposten van honderdduizenden euro’s. Innoveren kan in sommige gevallen namelijk best snel en kostenefficiënt, als je maar slim bent en bereid om je kennis en kunde te delen.

Wekelijks stapt er wel iemand zijn kantoor in met een innovatief idee. Kapitein ter zee (TD) Jos Schreurs neemt ze allemaal serieus. Daar is hij namelijk op aangenomen toen hij werd geselecteerd voor de post ‘Verander- en Innovatiemanager CZSK’. “Eén van de speerpunten van de marine is beter en sneller kunnen inspelen op korte termijnproblematiek in de wereld, waarbij onze hulp benodigd is. Dat lukt niet met een te strakke bedrijfsvoering en verouderde technieken”, legt Schreurs uit. “Ook moet er een knop om bij het personeel. Innovatie en flexibiliteit horen bij ons werk. Ideeën van ‘de werkvloer’ zijn daarbij van grote waarde. Zíj zijn onze specialisten en weten vaak als geen ander wat er beter kan. Dat moet je niet op hoog niveau gaan zitten bedenken. De managementlaag moet juist stimulerend, faciliterend en ondersteunend optreden.”

Juiste specialisten

Schreurs en zijn ‘innovatiecollega’ kapitein-luitenant ter zee Pieter Blank beheren namens Commandant Zeestrijdkrachten luitenant-generaal der mariniers Rob Verkerk een pot geld speciaal bedoeld om innovaties door te voeren. “Maar geld is in veel gevallen niet eens de eerste prioriteit”, begint Blank. “Meestal draait het erom de juiste specialisten bij elkaar te zoeken, zodat ze samen het idee kunnen uitwerken tot een goed ontwerp, product of goede toepassing.”

De rol van de verandermanagers is dan ook ideeën samen onderzoeken op haalbaarheid, nut en noodzaak. Om vervolgens de eventuele uitvoering van een proefmodel of experiment te faciliteren en ondersteunen waar nodig. “Aan ons valt wat dat betreft geen eer te behalen”, zegt Schreurs. “Wij brengen slechts mensen met elkaar in contact en creëren de juiste condities om het idee te kunnen uitvoeren. Medewerking van de betreffende managers is daarvoor essentieel: geef je mensen de tijd en ruimte om hun werk te verbeteren.”

Ruilen

Heb je eenmaal een goed netwerk bij elkaar dan kun je flink op kosten besparen, weten de heren. “Het werkt zo”, legt Blank uit. “Commerciële bedrijven, onderzoeksorganisaties en universiteiten hebben vaak de nieuwste technieken, maar een beperkte testomgeving. Die testomgeving kunnen wij bieden, inclusief gebruikersexpertise. Het stelt hen in staat hun kennis en producten te blijven verbeteren en daarmee hun marktpositie te versterken. En op onze beurt beschikken wij over de nieuwste producten en technieken. We ruilen dus uit met gesloten beurzen.”

Passie

De 3 grootste innovatieprojecten die momenteel lopen zijn 3D-ontwikkeling, werken met drones en virtual reality. De Directie Materiele Instandhouding (DMI) heeft er aardig wat ‘aandelen’ in aangezien het allemaal technische projecten betreft. “Binnen de marine hebben we ontzettend veel hoogopgeleide techneuten, die allemaal niets liever willen dan innoveren”, weet Schreurs. “Mensen die met passie hun vak uitoefenen en in hun vrije tijd vaak de laatste nieuwtjes op de voet volgen. Díe mensen zijn ontzettend belangrijk als we het CZSK naar een hoger plan willen tillen.”

Drones

Een hoger plan kun je heel letterlijk nemen als je kijkt naar de ontwikkelingen op het gebied van drones. Er wordt momenteel volop mee geëxperimenteerd. De standaard drones zijn voor de marine niet optimaal, daarom ontwikkelt de Directie Materiële Instandhouding (DMI) haar eigen versies. Blank: “Techneuten kijken de standaard-techniek af, bestellen losse onderdelen via internet en bouwen zelf nieuwe modellen. Een lichtgewicht variant voor de mariniers die ze op de man kunnen meedragen, één voor de onderhoudsdienst, om inspecties uit te voeren hoog bovenop een schip, een ander model voor omgevingsbeeldopbouw op zee en één die zware pakketjes kan transporten over zee. Die laatste 2 moeten natuurlijk ook bestand zijn tegen de zilte zeelucht, zware weersomstandigheden en bovendien kunnen landen op een schommelend schip.”

3D-ontwikkeling

Een ander domein is 3D-ontwikkeling. Ofwel: 3-dimensionaal ontwerpen en (zelf) printen. “Voorheen mat iemand bijvoorbeeld handmatig de machinekamer van een schip op als er een nieuw onderdeel geplaatst moest worden”, weet Schreurs. Volgens hem kon dat soms maanden duren. Maar inmiddels scant men zo’n ruimte binnen een paar uur in met een 3D-scanner. “En dat is ideaal. De DMI kan nu namelijk ook digitaal de aanpassing intekenen en daarbij gelijk zien of het goed past en of er genoeg ruimte overblijft voor de monteur die het moet plaatsen.”

Specifieke onderdelen kan de DMI zelfs in eigen huis produceren. Daarvoor gebruikt men een 3D-printer. Onlangs werd er bijvoorbeeld een houder voor de brandblusser op een FRISC opgeleverd. Die was er gewoonweg niet, dus ontwierp en produceerde de DMI hem zelf. “Deze ontwikkelingen lopen al wat langer, maar zijn we momenteel verder aan het verkennen en verbreden”, aldus Schreurs.

Virtual reality

3D-beelden doen het overigens ook heel goed in een virtuele lesomgeving of als werkvoorbereiding. Je stapt daarmee in het domein van ‘virtual reality’. Leerlingen bepalen zelf het lestempo met het doorlopen van de verschillende niveaus. “Dit sluit heel goed aan op de huidige tijdsgeest”, vindt Schreurs. “Jonge mensen zijn opgegroeid met gaming en hebben over het algemeen een kortere spanningsboog. Snelheid en uitdagingen worden afgestemd op de persoon. Overigens kunnen onderhoudsmedewerkers met dezelfde techniek hun werk beter voorbereiden door eerst virtueel te oefenen.”

In december wordt de eerste versie van de applicatie opgeleverd. De kolonel is nu al laaiend enthousiast en besluit met een brede lach: “En dat met gesloten beurzen.”