02

Dit artikel hoort bij: Alle Hens 11

‘Met mariniers aan boord voel ik me veilig’

Tekst Patrick Regan
Foto KPLBDAV Jasper Verolme | video: SMJRBDAV Peter van Bastelaar

200ste missie VPD’s voltooid

x
Benieuwd hoe het er aan boord van de Red Zed II precies aan toe ging? Bekijk de video.

Het 200ste Vessel Protection Detachment (VPD) begeleidde afgelopen maand het zware transportschip de Red Zed II door piraat-gevaarlijke wateren. 11 mariniers beschermden het schip tussen Egypte en Sri Lanka tegen kapers. Kapitein Jan van Dijk sliep er in ieder geval een stuk rustiger door: “Met die mariniers aan boord voel ik me gewoon veilig”.

Met een kruissnelheid van ongeveer 12 knopen en een zeer laag vrijboord is de Red Zed II een aanlokkelijk doel voor piraten. En laat nu net dít zware transportschip, dat pendelt tussen het Noorden van Rusland en China, langs Somalië, Djibouti en Jemen moeten varen. Hier bestaat het risico op een aanval door piraten. Niet gek dus dat de rederij een VPD aan boord wil.

Sinds 2011 voorziet de Koninklijke Marine in deze behoefte. Schepen die onder Nederlandse vlag door de zogenaamde High Risk Area (HRA) moeten, krijgen voor 5.000 euro per dag 10 mariniers en 1 Algemeen Militair Verpleegkundige aan boord. Het hele jaar door staan 6 van dit soort teams paraat. In tijden van extreme drukte is dit op te schalen naar 11. Materialen om het schip te beschermen zoals wapens, prikkeldraad en medische voorzieningen, nemen zij zelf in 11 boxpallets mee.

Ondoordringbaar

De mariniers stappen op voordat het schip de HRA in gaat, bijvoorbeeld in Sri Lanka of Egypte en gaan pas als het gevaar geweken is weer van boord. En denk maar niet dat er voor de dagen in veilig gebied een tropenrooster geldt. Er moeten beveiligingsmaatregelen getroffen worden en de bemanning oefent wat te doen bij een aanval.

Eenmaal in het gebied lopen de mariniers 24 uur per dag wacht. Concertina’s (vlijmscherp prikkeldraad) zorgen er bovendien voor dat geen mens aan boord kan klimmen zonder zich te verwonden. 4 MAG-posten maken het mogelijk 360 graden in het rond te vuren. 

De drierols-concertina’s maken het voor piraten onmogelijk heelhuids aan boord te komen.
Zou de skiff echt gevaarlijk worden, dan komen de mariniers op post.

Piraten?

Midden in de High Risk Area, tussen Jemen en Somalië, slaat de stemming op de brug van de Red Zed II om. “We hebben 2 skiffjes bij ons, over stuurboord.” De derde stuurman zegt het kalm, maar indringend, terwijl hij de bootjes door de verrekijker in de gaten houdt. Een Skiff in deze regio is heel normaal. De slanke bootjes zijn namelijk hét vervoersmiddel voor vissers. “Maar piraten varen er ook mee”, vertelt luitenant der mariniers Jeffrey. “Hebben ze klimgereedschap, olievaten of een grote hoeveelheid mensen aan boord; dan zou het om piraten kunnen gaan.” Ook dubbele motoren en een flink aantal wapens is volgens de commandant van het VPD-team kenmerkend.

4 MAG-posten maken het mogelijk 360 graden in het rond te vuren.

Marinier Auke heeft de wacht en beweegt zich direct naar de rechter brugvleugel. Ook hij pakt de verrekijker erbij en neemt de skiff onder observatie. “De rechter heeft 2 man aan boord. Maar links zie ik 6 personen.” De dreiging constant in de gaten houdend, neemt Auke telkens een stapje naar rechts tot hij bij de MAG uit komt. De kap die het wapen bedekt, schuift hij subtiel naar voren zodat de kolf zichtbaar wordt. “Ik wilde ze duidelijk maken dat wij bewapend zijn en het schip zouden beschermen”, vertelt Auke later. Naarmate het schip dichter bij de skiffs komt, tekenen de boeien van een visnet zich af. Vals alarm.

Met een kruissnelheid van ongeveer 12 knopen en een zeer laag vrijboord is de Red Zed II een aanlokkelijk doel voor piraten.

Koopvaardijschepen aangevallen

Al verloopt de 200ste VPD zonder echte dreiging, in het verleden zijn er wel degelijk schoten gelost. Als in 2012 een skiff hard op een VPD-schip afvaart, lossen de mariniers waarschuwingsschoten. Dit schrikt de piraten echter niet af en zij brengen een granaatwerper in stelling. De mariniers schieten gericht en de skiff draait alsnog af.

Ook tijdens de 200ste VPD wordt in de regio een tweetal koopvaardijschepen aangevallen. Op 22 oktober bij Somalië en de 25ste bij Bab el Mandeb, tussen Jemen en Djibouti. In beide gevallen vuren de piraten een RPG op het schip. Kapingen blijven echter uit. Het werk van de mariniers blijkt wederom, zo erkent ook de bemanning van de Red Zed II, relevant en actueel.

Atalanta

Naast mariniers op koopvaardijschepen draagt de marine ook met een schip bij aan de antipiraterijmissie Atalanta. Sinds augustus 2016 is dat Zr. Ms. Tromp. Het Luchtverdedigings- en Commandofregat dient er als stafschip van het internationale vlootverband. Deze coalitie patrouilleert in het Somalisch Bassin, escorteert schepen en gaat actief op zoek naar piraten.