Tekst Jopke Rozenberg-van Lisdonk
Personeelsnieuws
Ereteken voor Verdienste bij commando-overdracht AMC
Kolonel Jorrit de Gruijter droeg op 2 december het commando over het Air Mobility Command (AMC) over aan kolonel Daan Boissevain. Dat deed hij op Vliegbasis Eindhoven. De Gruijter werd tijdens de ceremonie verrast met het Ereteken voor Verdienste in brons. Deze onderscheiding kreeg hij uit handen van Commandant Lucht- en Ruimtestrijdkrachten (C-LRS) luitenant-generaal André Steur.
De Gruijter kreeg het ereteken als erkenning voor zijn uitzonderlijke inzet als leidinggevende van het AMC, waarover hij sinds november 2020 het commando voerde. Hij gaf leiding in een periode die zich kenmerkt door diverse internationale inzetten en veranderingen binnen Defensie. De Gruijter is inmiddels aan de slag als Plaatsvervangend Commandant Defensie Cyber Commando in Den Haag. De vorige functie van Boissevain was programmamanager Fight Secure bij de Staf Commando Lucht- en Ruimtestrijdkrachten.
Tijdens de ceremonie vervulde soldaat der tweede klasse Jolien van der Mei, dienjaarmilitair bij de staf van het AMC, de rol van paradecommandant. Ze was hiervoor gevraagd om het belang van personeelswerving en de rol die het Dienjaar daarin speelt te benadrukken. Foto’s: Mark van Stokkum
Nieuwe commandant Groep Luchtmachtreserve
Kolonel Martine Verhulst aanvaarde op 21 november het commando over de Groep Luchtmachtreserve. Op Vliegbasis Woensdrecht overhandigde C-LRS luitenant-generaal André Steur haar de vlag van de eenheid.
Verhulst was hiervoor programmamanager bij de Bestuursstaf in Den haag. Foto: Lex van Lieshout
CLRS-waarderingsspeld voor levensreddend handelen
Tijdens een nachtvlucht op 18 augustus 2023 vanaf Fort Rucker (Verenigde Staten) trad majoor Marco – destijds kapitein – levensreddend op toen zijn vliegerstudent zijn bewustzijn verloor door een hartstilstand. Voor zijn handelen ontving Marco op 4 december de Commando Lucht- en Ruimtestrijdkrachten (CLRS)-waarderingsspeld. Die kreeg hij uit handen van Commandant Defensie Helikopter Commando (DHC) commodore Pier Schipmölder.
Marco vloog die avond als vlieginstructeur mee op de Eurocopter UH-72A Lakota, het toestel waarop leerlingvliegers worden opgeleid voordat ze naar Chinook of Apache gaan. Een van zijn studenten verloor plots het bewustzijn en hing daardoor tegen de besturingsinstrumenten van de helikopter aan. De helikopter verloor al snel zo’n tweehonderd voet, ofwel zestig meter, hoogte. Door snel en instinctief handelen kreeg Marco de controle over het toestel en kon hij veilig terugvliegen. Ondertussen lichtte hij de luchtverkeersleiding in en regelde medische ondersteuning op de grond. Vervolgens landde hij de helikopter ‘single pilot’. Met zijn kordate handelen redde Marco het leven van de Amerikaanse student en de rest van de helikopterbemanning. Hiervoor ontving hij eerder al twee Amerikaanse onderscheidingen: de US Meritorious Service Medal en de Army Commendation Medal. Foto: Jeroen Liebers
Officierskruizen uitgereikt
De luchtmacht heeft op meerdere locaties door het land officierskruizen uitgereikt. Ook werden er cijferwissels aangebracht bij luchtmachtofficieren die vijftien jaar of langer eervol hebben gediend. Daarmee ontvangen zij het Onderscheidingsteken voor Eervolle Langdurige Dienst als Officier, een traditie die al sinds 1844 bestaat.
In Breda reikte luitenant-generaal André Steur de onderscheiding persoonlijk uit. Hij benadrukte daarbij de waarde van ervaring en toewijding binnen de huidige veiligheidssituatie.
Het officierskruis wordt toegekend na 15 jaar eervolle dienst. Bij ieder vijfjarig jubileum ontvangen officieren een cijferwissel: voor 20, 25, 30, 35 of 40 jaar. De onderscheiding staat symbool voor verantwoordelijkheid, leiderschap en loyaliteit. Allemaal kwaliteiten die de luchtmacht elke dag nodig heeft. Foto’s: Captured by Valérie
Tachtig jaar 298 Squadron
Het 298 Squadron bestaat tachtig jaar. Dat werd op 4 december met een ceremonie gevierd in de hangar van de eenheid. De feestelijke bijeenkomst bracht huidig personeel en oudgedienden samen.
Squadroncommandant luitenant-kolonel Sander Spithoven sprak het 298 Squadron en de genodigden toe en stond stil bij de ontwikkeling van de eenheid door de jaren heen. Ook keek hij terug op recentere inzetmomenten, zoals de Fire Bucket Operation in Spanje afgelopen zomer. Tijdens de ceremonie reikte Spithoven elf herinneringsmedailles uit aan personeel dat diende in de NATO Mission Iraq. Commandant DHC commodore Pier Schipmölder hield eveneens een korte toespraak en overhandigde de CLRS-waardering sspeld aan majoor Marco (zie eerder bericht). Foto’s: Jeroen Liebers
Monument voor alle overleden veteranen
Op de Nationale Veteranenbegraafplaats Loenen onthulde minister Brekelmans op 26 november het Nationale Veteranenmonument: een hand waarvan de vingers de letter V vormen. Onder de aanwezigen waren veteranen en hun families.
Het bronzen veteranenmonument met V-teken staat voor vrede, vrijheid en victory. Het is ook een ode aan de Britse premier Winston Churchill, die het V-gebaar tijdens en na de Tweede Wereldoorlog regelmatig maakte. Het opengewerkte kunstwerk van ruim drie meter hoog is gemaakt door beeldhouwer Jan-Willem van Oldeneel.
De minister ziet het als een welkome aanvulling op twee andere herdenkingsplekken in het land. Brekelmans: “Een plaats die zich specifiek richt op alle overleden veteranen, waar zij ook ter wereld zijn begraven of verstrooid.” Het monument in Roermond eert militairen die zijn omgekomen tijdens of als gevolg van vredesmissies. Bij het monument op de Dam herdenkt Nederland op 4 mei omgekomen Nederlandse militairen en verzetsstrijders tijdens de Tweede Wereldoorlog en zij die zijn omgekomen tijdens vredesoperaties. De begraafplaats in Loenen is bedoeld voor (oud-)militairen die het Koninkrijk der Nederlanden dienden in oorlogsomstandigheden of tijdens vredesmissies in internationaal verband. Foto: sergeant-majoor Barend Westerveld
Met VR een functie beleven op wervingsevenementen
Met Virtual Reality (VR)-brillen kunnen potentiële nieuwe luchtmachters naast een functie uitgelegd krijgen, die nu ook beleven. De VR-brillen zijn op 25 november officieel geïntroduceerd binnen het wervingsdomein van de luchtmacht. Bij wervings- en voorlichtingsactiviteiten geven ze een realistische indruk van een werkplek.
Veel technische functies zijn complex en lastig uit te leggen aan iemand die geen ervaring heeft binnen de luchtmacht. Daardoor blijven functietitels abstract en wordt het lastiger om kandidaten enthousiast te maken voor deze belangrijke beroepen. VR helpt om die kloof te verkleinen: kandidaten stappen direct in de functie — met beeld, geluid en context — waardoor het werk begrijpelijker en concreter wordt. Dat levert een realistischer beeld op en verlaagt de drempel om te solliciteren.
Recruiters merkten tijdens een pilot met het systeem dat gesprekken met potentiële kandidaten langer duurden, inhoudelijker werden en dat geïnteresseerden sneller begrepen wat een functie daadwerkelijk inhoudt. Foto: Defensie
Defensie wil langdurige samenwerking met civiele opleidingssector
Staatssecretaris Gijs Tuinman ondertekende op 17 november een intentieverklaring met zeven partners uit de civiele opleidingssector. De samenwerking richt zich op duurzame groei, een wendbare opleidingsorganisatie en het optimaal benutten van civiele en militaire expertise. Het is een belangrijke schakel in de noodzakelijke opschaling van opleidingscapaciteit binnen de krijgsmacht.
De partijen waarmee Defensie langdurig wil samenwerken zijn: MBO Raad, Vereniging Hogescholen, Advanced Forces Group, Navtrain International, Salta Group, Stratego Projectondersteuning en Triangular Group. Andere organisaties kunnen op termijn aansluiten.
De samenwerking richt zich op het ontwikkelen van nieuwe scholingstrajecten. Denk aan drone-opleidingen, maar ook aan het vergroten van instructiecapaciteit voor de Nationale Weerbaarheidstraining. Ook innovatieve leermethoden die civiel al worden gebruikt, kunnen mogelijk voor Defensie worden ingezet. De samenwerkingsmogelijkheden bieden Defensie de kans sneller op te schalen wanneer de veiligheidssituatie daarom vraagt.
Veel civiele partners beschikken over oud-militairen, instructeurs en onderofficieren. Door deze expertise opnieuw in te zetten voor Defensie, wordt de instructieketen versterkt. Dit kan dan zonder dat het ten koste gaat van operationele gereedheid. De samenwerking maakt het bovendien eenvoudiger voor ervaren onderofficieren en instructeurs om eventueel terug te keren naar Defensie, eventueel tijdelijk of in parttime-dienstverband. Foto: Defensie
Dag van de Opleider
Meer dan 160 militaire en civiele opleiders uit alle delen van de krijgsmacht kwamen op 25 november bij elkaar op de Luitenant-kolonel Tonnetkazerne in ’t Harde. Op deze ‘Dag van de Opleider’ bespraken zij in het bijzijn van krijgsmachtadjudant Mark Veraart wat ze de komende jaren nodig hebben om hun werk goed te kunnen doen. Volgens Commandant der Strijdkrachten (CDS) generaal Onno Eichelsheim is dat een belangrijke vraag voor een parate krijgsmacht.
Veraart benadrukte het groeiende belang van instructeurs, opleiders en trainers in de huidige veiligheidscontext. De organisatie moet sneller en doelgerichter opleiden en trainen om de operationele gereedheid te versterken. “Geen militair staat paraat zonder de kennis en het vakmanschap van onze instructeurs”, zei hij. Tijdens de dag spraken de aanwezigen onder meer over de veranderingen in het opleidingsdomein, eigenaarschap, innovatie, efficiëntie en kwaliteit. De dag werd georganiseerd door het Expertise Centrum Opleidingskunde Defensie. Foto: Defensie
Stagebegeleider sleutel tot snelle schaalbaarheid krijgsmacht
“We moeten niet vechten om talent, maar samenwerken om jonge mensen de beste kansen te bieden.” Dat was de boodschap van staatssecretaris Gijs Tuinman op 1 december tijdens een netwerkdag voor stage- en praktijkbegeleiders binnen de Rijksoverheid.
Hij onderstreepte het belang van goed begeleide stages, want volgens hem gaat het om zoveel meer dan alleen leerwerkplekken. Stagiairs zijn belangrijk voor werving, innovatie en maatschappelijke verbinding. In een tijd waarin Defensie snel en duurzaam moet groeien is dat essentieel.
Aan het aanbod ligt het niet. Knelpunt is het gebrek aan voldoende begeleiders, want naast stagiairs heeft Defensie nog zoveel meer mensen op te leiden. Van de zevenduizend stageaanvragen dit jaar kon Defensie er slechts duizend plaatsen. Tuinman noemde stage- en praktijkbegeleiders dan ook de sleutel tot snelle schaalbaarheid.
Ook andere publieke organisaties worstelen met een tekort aan begeleiders. Met vertegenwoordigers daarvan sprak Tuinman over de cruciale rol van deze groep voor een duurzame instroom. Hoe is bijvoorbeeld de taak van stagebegeleiders meer te professionaliseren? Tuinman: “We vissen allemaal in dezelfde vijver. Daarom moeten we niet tegenover elkaar staan, maar naast elkaar. Door rijksbreed capaciteit te delen, combinaties van stages aan te bieden en de deur gezamenlijk open te zetten voor jonge mensen.”
De netwerkdag markeerde ook de start van de rijksbrede campagne ‘2026: het jaar van de stagebegeleider’. Foto: Ferian Anemaet
Tienjarig Defensity College kweekvijver voor Defensie
Defensity College (DC) vierde op 22 november het tienjarig bestaan. Het initiatief, dat begon met een kleine groep enthousiaste studenten in de eerste lichting, is uitgegroeid tot een programma met honderden werkstudenten, alumni en militairen.
Met een bijbaan van één tot twee dagen per week kunnen hbo- en universitaire studenten als militair werkstudent kennis maken met Defensie. Zij brengen civiele kennis en academische vaardigheden direct de defensieorganisatie in. DC speelt ook een rol bij de groei van Defensie naar 100.000 medewerkers in 2030. Foto: Lex van Lieshout
Weer drie organisaties die reservisten willen leveren
Defensie ondertekende deze maand wederom convenanten met bedrijven die werknemers ondersteunen om reservist te worden. Het betreft overeenkomsten met Randstad, Atos en Accenture.
Randstad is de grootste HR-dienstverlener ter wereld. Atos is een data-, cloud-, cyberveiligheid- en AI-bedrijf. Accenture biedt als bedrijf onder meer AI-concepten voor een betere bedrijfsvoering. Vertegenwoordigers van de verschillende operationele commando’s zullen medewerkers van de bedrijven informeren over de uiteenlopende mogelijkheden als reservist. Uiteraard betaalt Defensie reservisten voor de gewerkte uren. Foto: IDM Photography
Thuisfrontcontactdag We@Home
Ruim negenhonderd familieleden en relaties van uitgezonden militairen en van leden van de Nationale Politie die aan een missie deelnemen bezochten op 23 november de thuisfrontcontactdag We@Home. Het evenement vond plaats bij Hart van Holland in Nijkerk.
Defensie organiseert deze verwendag voor het thuisfront in het voorjaar en in het najaar. Generaal-majoor Johan van Deventer, commandant van het Joint Force Command, heette de aanwezigen welkom. Hij benadrukte onder meer hoe belangrijk het is dat de militairen op hun familie kunnen rekenen. Hij noemde het thuisfront de laatste verdedigingslinie.
Op deze dag werd het thuisfront in het zonnetje gezet. De jongste bezoekers ontmoetten Sinterklaas en zijn pieten, konden zich verkleden en laten schminken. De oudere kinderen konden zich onder meer vermaken in de gamezone met VR-spellen. Hun (groot)ouders mochten zich laten vertroetelen in de beautyzone bij een barbier, haar- of nagelstyliste en masseur. Ook kon het thuisfront het eigen portret op een bierviltje laten tekenen. Zanger Danny Froger verzorgde de muzikale omlijsting.
Net als op elke thuisfrontcontactdag konden aanwezigen gratis pakketten versturen naar uitzendgebieden. Dat werd dan ook veel gedaan. De Militaire Post Organisatie ontving zo’n driehonderd pakketten om te verzenden. Foto’s: Rob ter Bekke
