06

Dit artikel hoort bij: de Vliegende Hollander 06 | 2024

C-130 dropt Amerikaanse para’s in Normandië

Parachutisten springen uit een Nederlandse C-130.

336 Squadron onderdeel herdenking 80 jaar D-Day

Het 336 Squadron had begin juni een bijzondere opdracht: het droppen van parachutisten tijdens de herdenking van 80 jaar D-Day. Vanuit de Nederlandse C-130 maakten vijftig Amerikanen de sprong boven Sainte-Mère-Église in Normandië. Zij waren onderdeel van de in totaal 1.311 internationale militairen die uit twintig vliegtuigen sprongen. De Vliegende Hollander sprak met drie leden van de Nederlandse bemanning over hun bijdrage aan deze niet alledaagse klus.

x
Leestijd: 6 minuten

Tekst: Nico Schinkelshoek | Foto’s: sergeant Jasper Verolme | Video: sergeant-majoor Henry Westendorp

Parachutisten springen uit de Nederlandse C-130.
Amerikaanse militairen springen uit de Nederlandse kist.
Een formatie met daarin dertien zichtbare toestellen vliegt achter elkaar door de bewolkte lucht.
Tijdens de herdenking vlogen de partners in een formatie van twintig vliegtuigen.

Het Nederlandse team was vanwege de drukte in Normandië gestationeerd op de Franse luchtmachtbasis Orléans, zo’n vierhonderd kilometer verderop. Samen met de Amerikanen, Belgen, Britten, Canadezen, Duitsers en Fransen haalden zij de parachutisten enkele uren voor de massadrop op in Cherbourg. Vanaf daar maakt het multinationale verband van C-130’s en A400’s in totaal vier runs. Eenmaal bij de kust vormen de toestellen een formatie, waarna de parachutisten achter elkaar worden gedropt. Tijdens elke run springen zo’n dertien Amerikanen uit het Nederlandse toestel, om vervolgens te landen in dropzone (DZ) ‘Iron Mike’, dezelfde DZ die ook in de Tweede Wereldoorlog werd gebruikt. Na afloop ontvangen de Amerikanen hun Nederlandse wing. Deze speld toont aan dat ze in staat zijn om volgens de richtlijnen van ons land te springen. Zo gaat dat ook bij para’s van de andere landen.

Bekijk in onderstaande clip de beelden vanuit de Nederlandse C-130.

Een Amerikaans vliegtuig van onder af gezien, met op de romp en vleugels zwart-witte invasiestrepen.
Een Amerikaanse C-130 van Ramstein is voor de gelegenheid voorzien van invasiestrepen. Die tonen tijdens D-Day aan dat het toestel bij de geallieerden hoort.
Aan de herdenking namen ruim 1.300 parachutisten deel.

Gezagvoerder kapitein Niels

“Ondanks dat wij niet in Normandië verbleven, merkten we dat er veel te doen was rondom de herdenking van 80 jaar D-Day. De dag voor de massadrop vlogen we een formatie met een aantal Amerikaanse toestellen en kwamen we over verschillende bekende locaties, zoals Point du Hoc en Sainte-Mère-Église. Ook zagen we vanaf boven grote colonnes met voertuigen uit de Tweede Wereldoorlog. Vanuit het vliegtuig was duidelijk te zien dat er grote groepen mensen op historische locaties aanwezig waren en dat er veel aandacht was voor de gebeurtenissen van destijds.

Onze focus lag echter op de dag erna. De formatie van twintig vliegtuigen waarin we vlogen, is zeker niet gebruikelijk. Dat komt hooguit een enkele keer per jaar voor. Ook hier merkten we wederom hoeveel aandacht er voor het thema was. Rondom de DZ stond het die zondag eveneens vol met toeschouwers.

Tijdens zo’n vlucht ben je je met vlagen bewust van de geschiedenis. Met name wanneer je bepaalde locaties passeert, zoals de invasiestranden. Nu herdenken we de gebeurtenis op een mooie, vredevolle manier. Het besef dat dat vroeger wel anders was, maakte het bijzonder om hieraan deel te nemen. Toen zijn mensen gedropt met gevaar voor eigen leven en dat alles om een einde te maken aan de Tweede Wereldoorlog.

Tegenwoordig merk je dat er veel cohesie is tussen de deelnemende landen. We werken niet alleen goed samen tijdens zo’n herdenking, maar ook tijdens oefeningen en inzet. Dat was destijds niet vanzelfsprekend. Het was mijn eerste keer vliegen tijdens de herdenking van D-Day. De vlucht zal me zeker bijblijven. Dit zijn de krenten in de pap.”

Parachutisten springen uit een Duitse A400M.
Duitsers zijn tegenwoordig een vaste waarde in de herdenkingen. Hier springen parachutisten uit een A400M van de Luftwaffe.

Luchtlandingen 1944

In de nacht van 5 op 6 juni 1944 springen tienduizenden Amerikaanse en Britse parachutisten in Normandië naar beneden, zie de hieronder afgebeelde kaart. Daarbij ondervinden ze hevige weerstand van de Duitsers. Een groot deel van de para’s komt buiten de hen toegewezen zones terecht. Soms zelfs kilometers verder. De Amerikanen landden onder meer bij Sainte-Mère-Église. Uiteindelijk weten ze dat plaatsje in de vroege ochtend te bevrijden. De luchtlandingen zijn onderdeel van operatie Overlord, waarmee in de Tweede Wereldoorlog de bevrijding van West-Europa begint. Nog elk jaar springen de Amerikanen samen met hun internationale partners uit vliegtuigen. Dat doen ze om de acties van destijds te herdenken.

In grofweg twee vluchten, een Amerikaanse (west) en Britse (oost), brengen honderden transportvliegtuigen, bommenwerpers en gliders zo’n 23.500 parachutisten in de vroege ochtend van 6 juni 1944 naar Normandië
Parachutisten springen uit een historische C-47.
De C-47 was een van de vliegtuigtuigen van waaruit in 1944 duizenden parachutisten sprongen. Ook bij de tachtigste herdenking was het werkpaard van WO II er weer bij.

‘Zou het zo weer doen’

Loadmaster adjudant Bart

“Tijdens de vlucht stond ik achterin de cargoruimte, de plek waar we de airdrop-procedure uitvoeren. Op het moment van vliegen was ik bezig met het openen en sluiten van de deuren en het begeleiden van de parachutisten. Hoewel dit qua werk business as usual is, had de drop een bijzonder karakter. Als je in de racetrack hangt, het rondje dat we vliegen voordat de volgende stick met parachutisten eruit gaat, kan je even naar de omgeving kijken. En hoewel ik al snel weer bezig was met het voorbereiden voor de volgende drop, was ik me toen wel even bewust van de mooie herdenking waaraan we deelnamen. Het karakter ervan maakt dit soort missies bijzonder ten opzichte van reguliere oefeningen. Ook tien jaar geleden, tijdens de herdenking van 70 jaar D-Day, heb ik deelgenomen. Het was absoluut mooi om hier weer bij te zijn en ik zou het zo weer doen.”

Parachutisten springen uit een Duitse A400M, en hangen vervolgens aan hun parachute in de lucht. Daarna een militair die zojuist is geland in het gras, met op de achtergrond rijen toeschouwers en parachutisten lopen terwijl andere landen.
De parachutisten springen en landen onder het toeziend oog van vele duizenden toeschouwers.

‘Het heeft zo moeten zijn’

Dispatcher eerste luitenant Henk

“Als onderdeel van de drop crew stond ik bij de paradeur. Voor ons als dispatchers was het werk niet moeilijker dan anders. Wij focussen ons op de para’s die bij ons in de kist zitten. Maar toch was deze vlucht voor mij wel degelijk anders dan normaal. Dat begint al met het aantal kisten dat op het vliegveld opgesteld staat. Zo veel zien wij er niet zo vaak op hetzelfde moment. Vervolgens zie je in de lucht vanuit het raampje van het vliegtuig twintig kisten in formatie langs de Normandische kust vliegen. Dat is natuurlijk gaaf.

Of de geschiedenis dan door je gedachte gaat? Bij mij absoluut wel. Ik dacht aan wat daar tachtig jaar geleden gebeurd is. Ik probeerde me in te beelden dat daar destijds nog veel meer vliegtuigen vlogen. Dat ik nu onderdeel van de herdenking was, maakte me trots.

De herdenkingssprong vindt elk jaar plaats, maar kon de afgelopen jaren vanwege meteorologische omstandigheden niet doorgaan. Dat het juist nu, met het tachtigjarig jubileum en de grootte van het evenement toch gebeurde, maakte het extra bijzonder. Toen we een dag later terugreden naar Nederland, stormde het behoorlijk. Toen dacht ik wel: ‘het heeft zo moeten zijn.’”

Parachutisten springen uit een van de Amerikaanse C-130’s.
Parachutisten springen uit een van de Amerikaanse C-130’s.
Tientallen parachutisten hangen in de lucht.
Na het overvliegen van de transportvliegtuigen is de lucht gevuld met parachutisten.