05

Dit artikel hoort bij: de Vliegende Hollander 11| 2023

Toekomstige vliegers voor het eerst elektrisch de lucht in

‘Onze aankomende beslissers zien nu al dat het ook anders kan’

x
Leestijd: 4 minuten

Hun opleiding aan de Koninklijke Militaire Academie (KMA) moet nog beginnen, maar de eerste minuten in de lucht hebben aspirant-cadetten Martijn (26) en Stijn (19) alvast in de pocket. Op vliegveld Teuge maakten de toekomstige vliegers een volledig elektrische ‘ervaringsvlucht’. “Nu weet je alvast hoe het is.”
 

Tekst: Nico Schinkelshoek | Foto’s: sergeant-majoor Cristian Schrik

De aspirant-cadetten krijgen een briefing over de werking van het vliegtuigje.

Alleen het ‘zuivere geluid’ van draaiende propellers in de wind is te horen

“Wij zijn geen onderdeel van de luchtmacht-selectie”, benadrukt de instructeur van E-Flight Academy tijdens zijn briefing. Voordat de twee toekomstige vliegers straks de lucht in gaan, krijgen ze in de gloednieuwe hangaar uitgebreid uitleg. Met een houten modelvliegtuig toont de instructeur welke bewegingen het vliegtuigje maakt bij het sturen op hoogte. “Wij zitten ernaast, maar jullie gaan zometeen vooral heel veel zelf doen.”

Zo’n twintig minuten later worden twee toestellen van het type Pipistrel Velis Electro de hangaar uitgerold. Onderdeel van de routine vóór vertrek is dat de motor enkele seconden op volle toeren draait. Dat blijkt een hele rustige check, want hierbij is alleen het ‘zuivere geluid’ van de harddraaiende propellers in de wind te horen.

Voor vertrek vinden in de cockpit de laatste checks plaats.

Hoogteziekte en claustrofobie

De aspirant-cadetten zijn al verzekerd van een plek op de opleiding, die een kleine twee weken na deze kennismaking met het vliegen van start gaat. Het vliegen zelf is tegenwoordig geen onderdeel meer van het selectieproces. Uit eigen onderzoek van de luchtmacht blijkt namelijk dat dat geen invloed heeft op de snelheid waarmee iemand leert. Dat betekent wel dat het denkbaar is dat de studenten eenmaal in de lucht toch last kunnen hebben van bijvoorbeeld hoogteziekte of claustrofobie in de kleine cockpit. “Dat is meestal prima te behandelen, maar dan moeten we dat wel op tijd weten”, verklaart majoor Wijnand Klein over het nut van deze ‘ervaringsvluchten’.

Alle toekomstige vliegers brengen een klein uur door in de lucht voordat ze aan hun opleiding beginnen. Dat is niet nieuw. Wel nieuw is dat die vluchten nu elektrisch plaatsvinden. Na het aflopen van het contract met de vorige leverancier was de nadrukkelijke wens vanuit de luchtmachttop en voormalig luitenant-generaal Dennis Luyt zelf om deze kennismaking met het vliegen zo duurzaam mogelijk te maken. In E-Flight Academy vond Defensie een geschikte partij.

Hoewel elektrisch, vliegt het toestel hetzelfde als een door brandstofaangedreven uitvoering.
Majoor Wijnand Klein was verantwoordelijk voor de totstandkoming van het project.

‘De verandering in de mindset die we creëren is heel groot’

Toekomstige beslissers

“Een elektrisch aangedreven jachtvliegtuig is nog lang geen mogelijkheid, dus moesten we kijken naar andere zaken waarmee we op het thema duurzaamheid konden inspelen", aldus Klein. Hij is als accountmanager Opleidingen van de Staf CLSK verantwoordelijk voor de totstandkoming van het project. Toch had de majoor zijn bedenkingen toen hij voor het eerst hoorde over de volledig elektrische vliegtuigjes. “Het nettoresultaat van wat we hier doen is voor het klimaat, vergeleken met de rest van de luchtmacht, natuurlijk niet heel groot. Maar de verandering in de mindset die we bij onze toekomstige beslissers creëren is wel heel groot. Zij zien nu al dat het ook anders kan.”

Daarnaast worden de kleine elektrische vliegtuigjes straks gebruikt voor ‘motivatievluchten’. Cadetten op de KMA die in opleiding zijn om uiteindelijk vlieger te worden, krijgen de mogelijkheid om tweemaal per jaar te oefenen om zo hun motivatie hoog te houden.

In ongeveer een uur tijd is het vliegtuig weer opgeladen voor de volgende vlucht.

Drie kwartier vliegen

Hoewel de lucht inmiddels wat grijzer is geworden, is het weer nog goed genoeg om op te stijgen. Met tussenpozen van enkele minuten vertrekken de twee toestellen waarin Martijn en Stijn zich bevinden. Ondanks het verschil in motortype zijn de vliegeigenschappen precies dezelfde als bij een brandstofaangedreven toestel, vertelt mede-eigenaar van E-Flight Merlijn van Vliet. “Het imago van vliegen is natuurlijk geluid maken en CO2 uitstoten. Als je dan kan bewijzen dat we op Teuge ook oefenen zonder overlast is dat top.”

Na zo’n drie kwartier – de maximale tijd dat de toestellen in de lucht kunnen blijven – zetten de twee inzittenden weer voet aan de grond. Allebei stappen ze uit met een grijns van oor tot oor. Martijn: “Het was in één woord fantastisch. Een hele leuke ervaring.” Ook Stijn heeft zichtbaar genoten. “Ik vind het heel mooi dat je gelijk al zelf dingen mag doen. Van het starten van de motor tot het taxiën naar de baan en uiteindelijk het landen.”

Martijn (midden links) en Stijn (midden rechts) nemen na hun vlucht een certificaat in ontvangst.

‘Nu weet ik waar ik het uiteindelijk voor doe’

In het veld

Geen van de twee is misselijk geworden. Het enige gevoel dat de heren overhouden aan hun vlucht is enthousiasme. Dat er in het begin van hun opleiding weinig meer gevlogen gaat worden, daar kunnen ze beiden mee leven. Martijn: “Nu je ervan geproefd hebt en je ligt straks in het veld met -2 graden Celsius, kun je misschien even denken: ‘Ik weet waar ik het uiteindelijk voor doe.'"