01

Dit artikel hoort bij: de Vliegende Hollander 12 | 2019

Hoogvliegers

‘Vette serie’ over F-16 vliegers bij publieke omroep

Na zo’n 4 jaar plannen en bijna een jaar lang opnames maken en monteren, is vanavond bij de EO op NPO1 de eerste aflevering te zien van Hoogvliegers. De 8-delige dramaserie volgt de ontwikkeling van 3 jongeren die F-16 vlieger willen worden. Een productie waaraan het Commando Luchtstrijdkrachten intensief meewerkte. Volgens gerenommeerde acteur Gijs Scholten van Aschat is het mede daardoor een serie geworden “met Hollywood-allure”.

Josha Stradowski aan het begin van zijn eerste (en échte) F-16 vlucht op Tucson IAP in Arizona. Foto’s: EO/Christopher Scott

Hoogvliegers is een zogenoemde ‘coming of age’-serie die een aantal karakters volgt in de ontwikkeling van hun leven. Dat zijn de 3 hoofdpersonen Rutger de Man (gespeeld door Josha Stradowski), Leyla Derim (Sinem Kavus) en Guus Walema (Soy Kroon). De kijker volgt ze op de Koninklijke Militaire Academie in Breda, op Vliegbasis Woensdrecht en bij hun opleiding tot F-16 vlieger op Tucson International Airport (IAP). Daarna worden ze operationeel ingezet vanuit Jordanië. Ondertussen speelt er bij en tussen de personages van alles.

De studenten tijdens hun opleiding op Woensdrecht en bij de brevettering op de KMA.

Vakbril

“Het is een dramaserie dus er zit spanning in, conflicten en liefdesrelaties”, legt Hoofd Communicatie KLu luitenant-kolonel Sidney Plankman uit. Het is dan ook duidelijk geen documentaire over hoe de opleiding in de praktijk gaat. Dit is een verhaal dat Henk en Ingrid op de bank moet aanspreken, entertainment. Luchtmachtpersoneel of -kenners moeten hun ‘vakbril’ dus even afzetten. Heel bewust hebben we daarom ook een disclaimer aan het begin van iedere aflevering opgenomen. Daarbij hebben wij er vanuit de luchtmacht op gelet dat wat er te zien is, zoveel mogelijk klopt. Vergelijk het met Top Gun. Een spannende film, maar de realiteit is net even anders.” 

Sinem Kavus speelt Leyla ‘Barbie’ Demir

“Leyla Demir is een ambitieus meisje dat van kleins af aan al weet dat ze F-16 vlieger wil worden. Ze raakt op de opleiding bevriend met Guus en Rutger en is het meest serieus van de 3. Ze weet dat ze harder moet werken dan de rest en dat doet ze ook.”

“Toen ik mocht vliegen in de PC-7 dacht ik wel, ja, nú snap ik heel goed waarom mensen dit willen."

"De adrenaline van het vliegen, samen met de loyaliteit voor je land. Het viel voor mij ineens samen. Na de vlucht stond ik echt te stuiteren.”

Soy Kroon speelt Guus ‘Sinner’ Walema

“Vanuit familiedruk wil Guus alles zo goed mogelijk doen, maar dat gaat zo hier en daar met moeite. De meeste problemen lacht hij weg. Hij is niet te serieus, maar daar zit wat achter.”

“Ik wist niet zoveel van Defensie, niet dat er zoveel Nederlandse vliegers waren en dat alles zó goed in elkaar zat."

"Ik ben heel blij dat ik dat nu allemaal wél weet. Militair worden zit denk ik je bloed; iets goeds willen doen voor de maatschappij. Dat vind ik echt heel knap.”

Kroon

Zo’n 4 jaar geleden ontstaan de plannen voor wat nu Hoogvliegers is, tijdens een etentje van producent Errrol Nayci en Plankman. Zij werken al eerder samen voor de tv-serie Loenatik en bioscoopfilm Pizzamaffia. Als voormalig vliegtuigspotter heeft Nayci weinig aansporing nodig om met een idee te komen. “Een serie waarin de luchtmacht centraal staat is wel de kroon op onze samenwerking”, geeft hij aan. “Iets dergelijks is er in Nederland niet. De EO geloofde in dit product en daar ben ik ze nog altijd dankbaar voor. Zonder dat én de medewerking van de luchtmacht op alle vlakken, was dit project gewoon niet mogelijk geweest.”

Foto l.: Nayci (r.) in gesprek op de set op Tucson. Foto r.: Plankman (l.) deed het regelwerk binnen de luchtmachtstaf. Luijsterburg (r.) was de man van de luchtopnames. Kapitein Suzanne de Boer-Mateijsen (m.) regelde alles rondom de opnames en de begeleiding.

Karakterstudie

Zo is een van de meest ervaren F-16 vliegers al in een vroeg stadium aangetrokken om de realiteit van de vliegbewegingen en de gebruikte luchtvaarttaal zoveel mogelijk te waarborgen. Overste Joost Luijsterburg is Commandant 148th Fighter Squadron op Tucson IAP, waar – onder andere – Nederlandse vliegers hun F-16 opleiding krijgen. Ook zorgde hij voor de coördinatie van alle vliegbewegingen bij de opnames. “Ik kende het script van voor tot achter. We hanteerden het verzoek van de luchtmacht: het hoeft niet waargebeurd te zijn, als het de realiteit maar raakt. Filmisch zijn zaken dus wat in extreem getrokken om het geschikt te maken voor tv.”

Vast een stukje van de serie zien? Kijk dan deze trailer.

Fedja van Huêt speelt de functie die Luijsterburg in Tuscon heeft. “We hebben veel gepraat over hoe ik reageer op bepaalde situaties: verdrietig, boosheid, teleurgesteld”, vertelt de commandant. “Echt een karakterstudie. Ook gaf ik aan hoe je frictie tussen 2 studenten kunt neerzetten. Het in beeld brengen van onze wereld vond ik ’t leukste. Ik sta dan ook 100 procent achter serie.”

Gijs Scholten van Aschat speelt CDS generaal Roderick Walema

“Guus’ vader is een behoorlijk ambitieuze man, een hardliner die een niet al te beste relatie heeft met de minister van Defensie. Zijn zoon is eigenlijk een losbol, maar die heeft een vriend – Josha – waarin hij wél de goede F-16 vlieger ziet. Dat is voor de zoon natuurlijk, eh, klote.”

“Van de luchtmacht wist ik, net als Soy, heel weinig af. Ik was erg onder de indruk van alle luchtmachtlocaties, hoe groot ze zijn, hoe goed georganiseerd en hoe aardig de mensen."

"Gemoedelijkheid en discipline. Echt een andere wereld, wow! En dan kan het bij de luchtmacht nog eens gaan om leven en dood.”

Fedja van Huêt speelt luitenant-kolonel Derrek ‘Lucky’ Lanshof

“Voor mijn rol trok ik veel met Joost op. Dat heeft mij erg geholpen. Ik kon alles aan hem vragen. Je bent 2 weken op Tucson in een compleet andere wereld. De mogelijkheid die de luchtmacht ons gaf, dat gebeurt niet vaak. Zo’n hoge productiewaarde heb je niet snel. Daarom ziet het er ook zo geweldig uit.”

“Ik wist ook niets van Defensie of de luchtmacht, anders dan de film Top Gun."

"Voor dienstplicht was ik wel goedgekeurd, maar hoefde niet. Voor mij fijn, want ik wilde naar de toneelacademie. Dat je dan nu zo’n ‘Maverick’ mag spelen is heel leuk.” Het was een te gek project. Ik heb heel veel zin om te gaan kijken.”

Om het operationele bedrijf zoveel mogelijk te ontlasten, werd zoveel mogelijk buiten de openstellingsuren en in weekenden gedraaid. “Echt enorm lange dagen”, geeft Plankman aan. “Het maken van een serie als dit is gewoon een militaire operatie. Heel professioneel. Daar stond ik echt versteld van. En alles is conform ‘export complience’ gegaan, dus alleen wat mág, is in beeld.”

Regisseur Boermans op de set, de flightline, in Tucson. “Dit was allemaal zó vet, dat ga ik m’n leven niet meer vergeten.”

Bewustzijn en respect

Regisseur Bobby Boermans wist voordat hij aan de klus begon, niet zo veel van de luchtmacht. “Drie jaar geleden ben ik gevraagd of ik zin had in een serie met straaljagerpiloten. Ik dacht: dóen, yeah, vet, actie, let’s go! Gaandeweg, door alle research en ervaring die je opdoet, leer je steeds meer hoe Defensie in elkaar zit en hoe ze het échte werk doen. Zoveel mensen die op allerlei plekken in de wereld achter de schermen werken om ons veilig te houden. Dat bewustzijn en respect is de afgelopen jaren alleen maar groter geworden. Op de EO na geloofde geen enkele omroep dat dit project mogelijk was, maar dankzij de luchtmacht het is gewoon een hele vette serie geworden.”

De échte luchtmachtvliegers

Naast de 8-delige televisieserie zijn vanaf 11 januari op NPO Start en Facebook ook 6 afleveringen te zien waarin evenzoveel luchtmachtvliegers het opnemen tegen 3 professionele gamers. Tussendoor vertellen de luchtmachters open, eerlijk en soms emotioneel over hun (gevechts)ervaring. Kijken!

Iedere zaterdag vanaf 11-1 om 21:45 bij de EO op NPO1

.

Tekst: Arno Marchand
Foto’s: Phil Nijhuis, EO en KLu
Video: EO