Dit artikel hoort bij: de Vliegende Hollander 12 | 2018
‘Terugkijken met voldoening’
Laatste detachement ATF ME terug uit Jordanië
Ze zijn weer thuis. De 150 luchtmachters van het 11e en laatste detachement van Air Task Force Middle East (ATF ME) die de afgelopen maanden vanuit Jordanië deelnamen aan de strijd tegen ISIS. Na in totaal 3,5 jaar inzet, verspreid over 4,5 jaar, kwam hiermee een einde aan de Nederlandse bijdrage aan de missie.
‘Mama is 105 dagen weggeweest’
Buiten miezert het, maar binnen vullen bossen bloemen en hartjesballonnen de aankomsthal van vliegbasis Eindhoven met warmte en vrolijkheid. Het is al 5 januari, maar de feestelijke aankleding inclusief kerststal en dennenbomen moeten de militairen toch nog een beetje het ‘decembergevoel’ geven. Een meisje houdt met moeite een groot spandoek omhoog met daarop de tekst: ‘Lieve mama, jij bent bruin en wij zijn WIT’, wat staat voor Willem (10), Isabel (8) en Tim (5). “Mama was in Jordanië om de F-16’s te onderhouden”, weet Willem. Hoe lang ze is weggeweest? “105 dagen!” Dat is láng, beaamt vader Thijs. “Ik werk zelf ook bij de luchtmacht, dus mijn vrouw en ik waren het allebei al gewend om soms van huis te zijn. Maar ik besef nu pas echt wat we als organisatie van het thuisfront vragen.”
Pyjamadag
Als een man weggaat, wordt dat normaler gevonden, merkte Thijs. “We wonen in een klein dorp en dat mijn vrouw op uitzending ging, was ‘the talk of the town’. Op school, bij de bakker, de slager... iedereen had het erover.” Nog heel even, dan zijn ze weer samen. En dat wordt gevierd. “Er komt straks een cateraar met lekkere hapjes die mijn vrouw het meest heeft gemist. Garnalen, een kaasplankje, spareribs... Met een fles bubbels erbij. En morgen houden we een ‘pyjamadag’, dan gaan de deuren dicht en de telefoons uit, even quality time met het gezin.”
Tastbaar resultaat
C-LSK luitenant-generaal Dennis Luyt staat ontspannen tussen de thuisblijvers, maakt hier en daar een praatje. Het thuisfront is ontzettend belangrijk, benadrukt hij. “We hebben 4,5 jaar lang aan deze missie gewerkt. Met een pauze in 2017, toen België de inzet van de F-16’s van ons over nam en wij in ruil daarvoor het bewakingsdetachement leverden. En het resultaat is heel tastbaar, namelijk het terugdringen van terreurorganisatie ISIS in Irak en Oost-Syrië. Dat is vooral te danken aan de professionaliteit van iedereen die hierbij een rol speelde. Niet alleen de vliegers in de cockpit, maar ook de mensen die bommen in elkaar zetten, de logistiek draaiende houden of kroketten bakken.”
“Ga er maar aan staan, 3,5 maand van huis weg en je geliefden achterlaten. Dit is net zo goed een compliment voor het thuisfront. Zij hebben ons werk mogelijk gemaakt.” Wat Luyt is bijgebleven uit alle verhalen van het detachement? “Dat ze met zoveel voldoening terugkijken. Dat is het mooie van dit werk. En dat is ook de kracht van de luchtmacht; wat wij doen, heeft vaak snel effect.”
Bekijk in onderstaande video de acties van ATF ME in vogelvlucht.
Zenuwachtig
De vlucht is vertraagd en de spanning in de zaal neemt toe. De 1-jarige Quinn zorgt voor afleiding. Ronddartelend in zijn vliegeroverall – ‘net als oom Bas’ – steelt hij de show. Zijn tante, de 6 maanden zwangere Suuz, staat front row bij het dranghek op haar geliefde te wachten. Hij was de afgelopen maanden als specialist wapentechniek in Jordanië. “Ik ben zó zenuwachtig”, zucht ze. “De hele nacht heb ik geen oog dichtgedaan. Ik heb zo’n zin om hem weer te zien. Wat zou hij van mijn buik vinden?”
Vreugdetranen en zoenen
Steeds meer mensen stellen zich achter het dranghek op. Suuz praat aan 1 stuk door. “Ik moet plassen, maar ik durf niet. Het duurt te lang hoor, ik ga ze halen.” Een jongetje verderop wordt het teveel en barst in snikken uit. Zijn moeder, zelf ook met vochtige ogen, troost hem: “Papa komt er nu echt bijna aan.” Na dik een uur wachten, gaan dan eindelijk de deuren open. De militairen worden stuk voor stuk met luid applaus onthaald. Daar is dan ook het moment dat Suuz haar Bas weer in de armen kan sluiten. Er zijn vreugdetranen en zoenen die maanden moeten overbruggen. Woorden zijn nu niet meer nodig. Er is nog maar 1 wens: naar huis, samen.
Terugblik
“Het gevoel ‘we hebben het maar mooi geflikt’, overheerst”, zegt Detco luitenant-kolonel Ralph. “Met 150 Nederlanders en 30 Belgische militairen hebben we een geweldig resultaat neergezet in een heerlijke sfeer. Dieptepunten waren er niet, wel veel hoogtepunten. Hoe de 2 jongste vliegers samen op missie gingen en die met uiterste precisie uitvoerden bijvoorbeeld, of hoe collega’s als een geoliede machine aan het werk waren om vliegtuigen te repareren. Het enthousiasme waarmee mensen over hun werk praatten, blijft me ook altijd bij.”
“Met veel plezier kijk ik terug op de afgelopen maanden,” geeft sergeant 1 René aan. “Het was zeker geen ‘opruimmissie’ zoals eerst werd gedacht. We hebben gewoon gewerkt zoals de voorgaande detachementen. In 2014 begonnen we met niets, een kaal kamp. 5 jaar later was Snow City een compleet dorp. Het voelt vreemd dat de missie nu echt voorbij is, maar ook goed: we kunnen terug naar onze familie en vrienden. En ik ben ervan overtuigd dat onze inzet verschil heeft gemaakt.”
Tekst: Hanna Gillissen
Foto’s: sergeant Sjoerd Hilckmann
Video en montage: Jord Verheij
