01

Dit artikel hoort bij: de Vliegende Hollander 11 | 2018

1 promille met vitale taak

KDC-10 houdt Trident Juncture in de lucht

x

Ruim 40.000 militairen uit 31 landen namen de afgelopen weken in Noorwegen deel aan de grootste NAVO-oefening sinds het einde van de Koude Oorlog. Onder hen 2.200 Nederlanders, waarvan zo’n 40 militairen van het CLSK, verbonden aan de KDC-10. Zij vormden maar 1 promille van de deelnemers, maar hadden een vitale taak: air-to-air refueling. Of het leveren van technische ondersteuning aan de bemanning aan boord.

Trident Juncture 2018 is er vooral op gericht om de basisgereedheid te verbeteren van haar snelle reactiemacht, de NATO Response Force, en om de internationale samenwerking te bevorderen. Als tankvliegtuig krijgt de KDC-10 dan ook te maken met jachtvliegtuigen van een groot aantal NAVO-partners. Met tal van sorties houdt de tanker de oefening in de lucht op gang.
Voordat het zover is, zet Eindhoven het toestel al enkele malen in om mens en materieel van de thuisbasis naar het Noorse Ørland over te brengen. Daarvoor zet de luchtmacht ook nog een C-130 van het 336 Squadron in. Met deze verplaatsingen kan Eindhoven tevens de gehele keten van grootschalige troepenverplaatsing beproeven.

Foto: sergeant Jan Dijkstra
Vlieger en detco in Ørland, overste Cris van Dijk, inspecteert zijn kist voorafgaand aan een vlucht.

Procedures en klimaat

“Het bijzondere aan TJ2018 was dat deze grote NAVO-oefening zich afspeelde in een relatief klein luchtruim”, vertelt vlieger en detachementscommandant luitenant-kolonel Cris van Dijk. “Na ernstinzet boven Syrië en Irak onder Amerikaanse aansturing, nu weer tijd voor een NAVO-oefening. De Air Tasking Orders ontvingen wij deze keer via het Combined Air Operations Centre Uedem, in Duitsland.”

“Je had hier dus te maken met iets andere procedures. Maar vooral een ander klimaat. Zeg maar: semi-arctisch. In de lucht is het overal -50 graden Celsius, maar op de grond is het heel anders dan in Koeweit. Door de windchill hadden we te maken met gevoelstemperaturen tot -20. Dat zorgde vooral grote uitdagingen voor ons technische personeel.”

Niet fijn werken in de buitenlucht bij een gevoelstemperatuur van -20.
Onverwachts komt deze Noorse F-16 als Quick Reaction Alert buiten de oefening om bijtanken.

Gewaagde dans

Eenmaal in de lucht staat de vliegende bemanning toch vooral ten dienste van de boomoperators. Zij verlengen met hun uitgekiende brandstofleveringen de vliegtijd van de vele en meest uiteenlopende jachtvliegtuigen van de NAVO-partners. Met 243.000 pond brandstof op zak, kunnen zij 3.500 pond per minuut doorpompen. Aan de joystick achter een aantal beeldschermen leiden de boomoperators de gewaagde dans van deliverer en receiver. Running on empty wordt uiteraard voorkomen door de eigen, broodnodige bingo fuel achter te houden.

Vlucht klaar, bemanning checkt uit, grondpersoneel is al bezig met het onderhoud.

Net als fietsen

Zo ook sergeant-majoor Mark, tevens loadmaster op de KDC-10. “Het werk was zoals altijd: vooral het bijtanken van de fighters. Dat voelt als routinewerk. Daar kwamen nu ook AWACS-radarvliegtuigen bij. Dat is minder simpel, want die toestellen hebben veel last van de turbulentie die wij veroorzaken. De setting in Noorwegen was verder ook uitdagend, door de grootschaligheid van de oefening.”

Het bijtanken van een grote AWACS (rechts op de linker foto) is wat anders dan bijvoorbeeld een kleine F-16.
x
Foto onder: De KDC-10 op het platform van de Noorse luchtmachtbasis Ørland. Rechts boomoperator-loadmaster sergeant-majoor Mark. Links van hem vlieger kapitein Ralph Aarts.

“Er opereerden hier in totaal 250 jachtvliegtuigen van verschillende types, zoals F-16’s, F-15’s en F-18’s”, vervolgt Mark. “We werkten met 3 tankers uit verschillende landen samen en verdeelden de kisten onderling. Ons werkgebied strekte zich uit boven Noorwegen en Zweden. Wat mijn werk betreft, is het net als fietsen: dat gaat eigenlijk vanzelf goed, totdat… Je vliegt namelijk wel met hoge snelheid dicht op elkaar, dus moet je altijd zeer geconcentreerd blijven.”

Kijk in onderstaande video naar de bijdrage van 'Eindhoven' in Trident Juncture.

Tekst: luitenant ter zee 2OC (SD) Joost Margés
Foto's: sergeant-majoor Maartje Roos
Video: adjudant Arnoud Schoor en sergeant-majoor Eva Klijn
Montage: sergeant-majoor Yoran Christianen