Dit artikel hoort bij: de Vliegende Hollander 10 | 2018
Journaal
Frogdrill
Met ondersteuning van een NH90 en snelle FRISC-motorboten oefende de Netherlands Maritime Special Operations Forces NLMARSOF met andere specialistische eenheden eind september in de haven van Rotterdam.
Tijdens de oefening Frogdrill ‘zag’ de kapitein een groep verdachte personen aan boord van de StenaLine passagiersferry gaan. Bij zo’n potentieel terrorismescenario moeten special forces van het Korps Mariniers binnen een uur inzetbaar zijn. Havens als die van Rotterdam zijn een bron van welvaart voor Nederland. Door de bril van terrorisme- en criminaliteitsbestrijders zijn dergelijke uitgestrekte (industrie)terreinen echter ook een bron van kwetsbaarheid. Daarom vinden er zeer regelmatig veiligheidsoefeningen plaats, net als in de havens van Scheveningen en Amsterdam. Foto: sergeant Jan Dijkstra
Onderschepping drugsboot na 7 uur achtervolgen
Patrouilleschip Zr. Ms. Friesland heeft in de nacht van 20 september ten noorden van Aruba een bootje met 900 kilo cocaïne onderschept. Liefst 7 uur lang achtervolgde het stationsschip samen met de NH90 de go fast.
De helikopterbemanning merkte de go fast op tijdens een patrouillevlucht. De bemanning zag een grote hoeveelheid pakketten aan boord. De Friesland en de heli zetten direct de achtervolging in en probeerden het bootje tot stoppen te dwingen. Een Dash-8 van de Kustwacht Caribisch Gebied assisteerde daarbij.
Stopsignalen en zelfs waarschuwingsschoten van de NH90 hadden echter geen effect. De Friesland lanceerde daarom een van zijn snelle onderscheppingsboten, de FRISC. Toen die samen met de heli dichterbij kwam, gooiden de opvarenden pakketten drugs overboord. De bemanning van de FRISC viste die vervolgens uit het water, terwijl de NH90 het bootje bleef achtervolgen. Met gericht vuur schakelde de boordschutter van de heli de buitenboordmotoren van de go fast uiteindelijk uit. Pas daarna gaf de bemanning zich over. De 4 opvarenden zijn aangehouden en overgedragen aan de autoriteiten.
Amerikaanse samenwerking voor Space-data
Het CLSK tekende op 25 september een overeenkomst met het U.S. Strategic Command (USSTRATCOM) om Space Situational Awareness data uit te wisselen. In de transitie naar de 5e Generatie Luchtmacht zal de afhankelijkheid van Space-gerelateerde systemen nog meer gaan groeien.
Om zeker te stellen dat de operationele commandant de best mogelijke situational awareness en situational understanding heeft, is informatie over het Space-domein van fundamentele waarde binnen het planningsproces. Samenwerking binnen de gehele coalitie is daarbij essentieel. “We kijken er dan ook naar uit om gezamenlijk een betere Space Situational Awareness te krijgen door Space-gerelateerde data met elkaar te delen”, zei Directeur Operaties commodore André Steur. Hij tekende de overeenkomst op het hoofdkwartier CLSK in Breda. Zijn Amerikaanse collega U.S. Navy vice-admiraal Richard Correl director of plans and policy van het USSTRATCOM, deed dat op zijn hoofdkwartier op Offutt Air Force Base in Nebraska. Foto’s: John van Benten (l.) en USSTRATCOM
Cougar helpt bedrijfsbrand blussen
Na de diverse inzetten in de zomer was in de ‘herfst’ van 2018 wederom de inzet van blushelikopters van de luchtmacht nodig. Deze keer schoot de Cougar-bemanning te hulp bij het blussen van een verpakkingsmaterialenbedrijf in het Zuid-Hollandse Molenaarsgraaf. De bemanning trainde op 27 september toevallig in de buurt van het bedrijf het blussen van branden met een Bambi Bucket toen ze het vuur vanuit de lucht ontdekten.
Nadat navraag uitwees dat hulp zeer gewenst was, bracht ‘de vliegende brandweer’ de net opgedane ervaring in de praktijk. De helikopter bewees met name zijn meerwaarde doordat die boven de brand in het midden van een loods kon komen. De Cougar kan met de Bambi Bucket ongeveer 2.500 liter water per keer naar beneden storten. Er is uiteindelijk bijna 25.000 liter op het vuur gegooid. Archieffoto: Eric Vorstenbosch
Vernieuwde Nationale Taptoe maakt belofte waar
De aankondiging over de vernieuwde taptoe was al veelbelovend, met de uitvoering stelde de organisatie de vele bezoekers niet teleur. Het nationale – militaire – muziekfestijn in Ahoy Rotterdam was eind september een smaakvolle mix van moderne en klassieke muziek en show. De taptoe is duidelijk meer dan alleen het militaire muziekfestival van weleer.
Natuurlijk vormen de diverse orkesten van land- en luchtmacht, marechaussee en marine logischerwijs de hoofdmoot van de musici. Maar dat kan ook met de nodige show, zoals bij het orkest van de Koninklijke Luchtmacht waarbij de ritmesectie per ‘Chinook’ afdaalde. De luchtmachters voerden een deel van hun show Missions uit, ondersteund door missie-beelden op de LED-wand van liefst 40 bij 12 meter.
De organisatie nodigt ieder jaar gasten van over de hele wereld uit. Het verst van huis was de band van de Japanse luchtmacht. Voor het eerst in het 64-jarig bestaan van de taptoe, kwam er een muzikale delegatie uit dit land. Van dichterbij huis was het muziek- en acrobatiekkorps van de Parijse brandweer. Dankzij de LED-achterwand stond ‘Ahoy’ dan weer aan de voet van de Eiffeltoren, het volgende moment op de stoep van de nachtclub Moulin Rouge. Een staande ovatie was er voor het laatste buitenlandse optreden, van het wereldberoemde Drillteam van het Kongens Gardes Musikkorps. De formatie van Noorse dienstplichtige militairen bleef speciaal voor het Rotterdamse optreden een maand langer in dienst. Het was duidelijk waarom de organisatie het Noorse team naar de havenstand had gehaald. De spectaculaire exercitiedemonstratie van dienstplichtige militairen was van een ongekend hoog niveau. Ruim 20 man van lichting 18-1 van het 130 Squadron van de KMSL leverden onder leiding van luitenant-kolonel Werner de Kind hand- en spandiensten om de taptoe goed te laten verlopen.
Het publiek kwam op vrijdagavond, zaterdag en zondag in groten getale naar de taptoe: met zo’n 21.000 bezoekers ruim 5.000 meer dan in voorgaande jaren. De 1e voorstelling was al op vrijdagmiddag, speciaal voor dienstslachtoffers, veteranen, relaties en nabestaanden. Toen stond het evenement onder andere met het Signaal Taptoe stil bij de omgekomen militairen, na WOII al ruim 6.400. De middag werd bijgewoond door minister van Defensie Ank Bijleveld en de Inspecteur-Generaal der Krijgsmacht, luitenant-generaal Hans van Griensven. Volgend jaar is de Nationale Taptoe op 27, 28 en 29 september. Foto’s: Arno Marchand
Russen inspecteren Falcon Autumn
Een militaire delegatie van de Russische Federatie bezocht eind september de oefening Falcon Autumn in het kader van internationale wapenbeheersingsverdragen. Het gaat om zogenoemde vertrouwenwekkende en veiligheidsbevorderende maatregelen. De gedachte is dat openheid en transparantie conflicten voorkomen.
Falcon Autumn is de grootste militaire oefening in Nederland van 2018. Internationaal is afgesproken dat landen dergelijke grote militaire activiteiten bekend maken. Dit biedt buitenlandse mogendheden de gelegenheid voor een verrassingsbezoek en vast te stellen of het overeenkomt met wat is opgegeven. 2 dagen lang doorkruisten de Russen het Nederlandse oefengebied om met eigen ogen te zien wat zich hier militair afspeelt. De bezoekers keken onder meer naar de omvang van de oefening, de eenheden die meedoen en welk materieel zij hebben. Nederland heeft op zijn beurt het recht om hetzelfde te doen bij de overige verdragsstaten. In 2016 deed een Nederlands team in Rusland een gebiedsinspectie bij de grens met Oekraïne.
Luchtmachters vliegen SAAB Gripen
Bij de SAAB-fabriek in het Zweedse Linköping vond in september een bijzonder moment plaats. Een Zweedse luchtmacht SAAB Gripen D werd bemand door een volledig Nederlandse crew bestaande uit KLu-kapitein Gertjan de Bruin onder supervisie van Gripen-instructeur reserve-luitenant-kolonel Terts van den Berg.
De duo vluchten vonden plaats in het kader van de Britse Empire Test Pilots’ School-syllabus waar De Bruijn dit jaar als student de opleiding volgt en Van den Berg testvlieginstructeur is. Tijdens de vluchten werden Handling Qualities, Performance en Mission Systems geëvalueerd, waarbij zowel subsoon als supersoon werd gevlogen. Foto’s: Lasse Hejdenberg
Haring in Afghanistan
Alle Nederlandse militairen in Mazar-e-Sharif kregen op 3 oktober haring en wittebrood. Daarmee stonden ze stil bij de viering en herdenking van Leidens Ontzet.
Nederlanders in het buitenland – vaak op ambassades – krijgen jaarlijks haring aangeboden van de ‘3 October Vereeniging’, maar die zet zich in om juist ook militairen op missie van haring te voorzien. Dat zijn immers de mensen die zich voor vrede en veiligheid inzetten en juist dat staat centraal in de viering van Leidens Ontzet. Op de foto’s: Nederlandse militairen in the Lions Rock op Dutch Mountain in Camp Marmal. Links Commandant Contingentscommando kolonel Roelof Foppe en reserve-luitenant-kolonel-arts dr. Arthur Niggerbrugge, die tevens commissaris van de 3 October Vereeniging in Leiden is. Foto’s: 3 October Vereeniging
F-35 test boordkanon
Een Nederlandse F-35 schoot in de eerste week van oktober voor het eerst met het boordkanon. Dat gebeurde op de schietrange van Edwards Air Force Base in Californië. Daarvandaan neemt 323 Test and Evaluation Squadron met 2 F-35’s deel aan de operationele test- en evaluatiefase.
Bij gebruik van het 25mm-snelvuurkanon, de GAU-22, opent een luik op de linkervleugel. De lege hulzen verlaten het toestel aan de onderkant van de vleugel. Uit de eerste tests blijkt dat het vuren zeer nauwkeurig gebeurt. “Het ging goed en succesvol”, zei F-35 vlieger-majoor Pascal Smaal. “Het is een indrukwekkend wapen.” Foto’s: sergeant Jan Dijkstra. Video: sergeant-majoor Eva Klijn (tevens montage) en adjudant Arnoud Schoor
Kijk hier naar een clip van de eerste test.
Grote opknapbeurt voor radarsysteem
Het Military Approach Surveillance System (MASS) wordt grondig onder handen genomen om de levensduur te verlengen. De militaire luchtverkeersleiding gebruikt dit radarsysteem voor het begeleiden van militair en civiel luchtverkeer.
Het MASS is vanaf 2004 in gebruik op de vliegbases Leeuwarden, Volkel, Woensdrecht, Soesterberg en Twenthe. De radars vormen een belangrijke schakel in de radardekking van Nederland. Ook worden ze als aanvullende radars gebruikt door de nationale luchtgevechtsleiding. Door veroudering is vanaf 2019 de inzetbaarheid niet meer te garanderen. Om de levensduur tot 2035 te verlengen, is het nodig onderdelen van de radars, elektronische componenten en de toren te vervangen of aan te passen. Daarnaast wordt het gebrek aan reservedelen aangepakt. Eind 2018 wordt er een 6e radar actief op het Maritiem Vliegkamp De Kooy in Den Helder. Het project kost tussen de € 25 en € 100 miljoen en loopt tot en met 2022.
F-16’s opgetrommeld voor agressieve vliegtuigpassagier
Aan boord van een vlucht van Abu Dhabi naar Amsterdam op 6 oktober werd een 29-jarige Amerikaan zo agressief dat de Quick Reaction Alert moest scramblen. De bemanning nam contact op met de luchtverkeersleiding voor een kortere vliegroute en een versnelde landing. Daarop stelde de luchtverkeersleiding de Koninklijke Luchtmacht in kennis en zijn de F-16’s opgestegen.
Die begeleidden het lijnvliegtuig naar Schiphol. Ondertussen kon de verdachte worden overmeesterd door de bemanning en andere passagiers, waarbij enkele van hen licht gewond raakten. De marechaussee haalde op Schiphol de verdachte uit het toestel. Tegen de verdachte is aangifte gedaan. De Koninklijke Marechaussee doet verdere afhandeling van de zaak. Archieffoto: adjudant Arnoud Schoor
Straatnaambordjes eren Amerikaanse bommenwerper-crew
Op het militair complex Eygelshoven in Limburg zijn op 13 oktober 5 straten vernoemd naar de Amerikaanse vliegtuigbemanning die daar (bijna) 75 jaar geleden sneuvelde. Op de Rooms-Katholieke begraafplaats onthulde de kleindochter van 1 van de overlevenden van de crash daarna een herinneringssteen.
De B-17F Flying Fortress met registratie 42-3436/WF-R (2e van links op foto onder) behoorde tot het 364th Bomb Squadron van de 305th Bombardment Group (Heavy) van de US Army Air Force. Het was op 14 oktober 1943 van RAF Chelveston in Groot-Brittannië op weg naar het Duitse Schweinfurt toen het uit de lucht werd geschoten. Het staartdeel kwam terecht aan de Nederlandse kant van de grens, op de plek waar nu het defensiecomplex ligt. De rest van de bommenwerper stortte neer in Duitsland. 14 oktober ging de geschiedenis in als Black Thursday. 60 van de 291 'vliegende forten' op deze Second Schweinfurt-missie gingen verloren, samen met 639 bemanningsleden. Het 364th Squadron werd die dag volledig uitgeroeid, nog voordat de bommenwerpers de Rijn overvlogen. 6 B-17’s werden binnen 13 minuten neergeschoten. De 7e maakte een noodlanding in Zwitserland.
Het initiatief voor de herinneringsactie komt van Wim Slangen uit Eygelshoven. Via verhalen uit zijn familie hoorde hij over een neergestorte bommenwerper in het dorp. Hij zette zijn tanden in een onderzoek, spoorde familieleden van de crew op en kwam met zijn plan voor straatnaambordjes terecht bij reserve-luitenant-kolonel Dyon Reijnen, commandant van het militair complex bij het Limburgse dorp.
2 dochters en een kleindochter van een van de overlevenden van de crash, sergeant Arthur E. Linrud, waren speciaal naar Eygelshoven gekomen voor het eerbetoon. “Van onze vader hoorde we altijd veel verhalen over de oorlog”, vertelt dochter Joann. “Het heeft een grote impact op zijn leven gehad. Hij zou trots zijn geweest om te zien dat de namen van zijn crew op deze manier vereeuwigd zijn.” Foto’s: Louis Meulstee en US Air Force
Nederlandse F-35's blijven aan de grond voor inspectie
Na het neerstorten van de 1e F-35 op 28 september, bleven vanaf 12 oktober alle toestellen wereldwijd aan de grond voor nadere inspectie van de brandstofleidingen. Na onderzoek van de gecrashte F-35B van het US Marine Corps, bleek daarin namelijk een scheur te zitten. 1 van de 2 Nederlandse F-35’s had hetzelfde systeem, zo werd op 16 oktober bekend.
De scheur heeft kunnen optreden door fouten in het fabricageproces van 1 specifieke leverancier. Voor de reparatie moet de motor eerst uitgebouwd worden. De middelen daarvoor zijn nog beperkt dus het duurt even voordat alle F-35’s weer inzetbaar zijn. De meeste Lightnings vliegen ondertussen weer.