07

Dit artikel hoort bij: de Vliegende Hollander 02 | 2017

Nederlandse ‘Snowbirds’ vliegen in Arizona

KLu-detachement kan voor het eerst in 4 jaar weer trainen in USA

Scroll naar beneden voor de video

Na 4 jaar afwezigheid kon de luchtmacht onder de naam CONUS 2017 in januari en februari weer deployed met F-16’s trainen in de USA. Op Davis-Monthan Air Force Base in Arizona streken eind januari 6 toestellen neer voor 4 weken intensieve training, samen met 4 toestellen van het Nederlands F-16 opleidingsdetachement op Tucson International Airport. Dat als opmaat naar de oefening Red Flag en alles in het kader van een jaar herstel brede inzetbaarheid.

Zeker geen jaar van rust dus, want het luchtmachtpersoneel moet veel werk verzetten om weer op niveau te komen. Op Davis-Monthan (DM) Air Force Base (AFB) is 4 weken lang een klein stukje – soort van – Nederlands grondgebied. “We maken zelf de vergelijking met het kleine Gallische dorpje”, zegt de commandant BE-2 over Snow Bird. Hij doelt daarmee op de rest van de basis dat domein is van de 355th Fighter Wing. Snow Bird is de naam van het platform en bijbehorend gebouw waar vandaan bezoekende eenheden hun operaties uitvoeren. Zoals in dit geval de gemixte Nederlandse eenheid van Leeuwarden en Volkel. Maar even verderop staan Chinooks van de Royal Air Force en A-10’en uit de noordoostelijke staat Indiana.

Snow Bird slaat in letterlijke zin op vogels die vanwege de sneeuw naar zuidelijker oorden vliegen. Amerikaanse eenheden volgen dat voorbeeld door van januari tot en met mei bij toerbeurt naar DM af te zakken voor een paar weken ‘niet door weer gehinderd’ vliegen.

Creatief

“Onze eerste vliegdag was op zaterdag. Nou ja, volgens onze planning”, zegt commandant van Bezoekende Eenheid 2 (BE-2) luitenant-kolonel Olivier. Daar denken de Amerikanen iets anders over, want de ‘heritage flight’ komt voor hun jaarlijkse certificering naar DM. “Erg leuk om te zien, maar dan staat verder echt alles stil. Ook onze operaties, zo leek het en dat betekende een verlies van 2 waves van 4 sorties. Maar heel creatief vingen we dat op met een 5 minuten ‘window’ voor take off ‘s ochtends en hetzelfde in de namiddag voor de landing. Tussen de middag deden we een ‘turn around’ op Tucson International Airport waar ook het Nederlandse F-16 trainingsdetachement staat. Strakke planning, maar als we op de seconde een doel kunnen uitnemen, kunnen we dit ook. Naadloos.”

Nederlands en US Marine Corps-personeel tankt een F-35 van het 323 Squadron af met behulp van een pantograaf. “Ze zijn verbaasd over hoeveel brandstof erin gaat, want de F-35B van het korps heeft veel kleinere tanks”, geeft sergeant 1 Ramon aan. “Een leuk uitje dit”, zegt sergeant 1 Ferry. “We staan hier in 2 periodes, in totaal twee-en-een-halve week. En heel relaxed, want met anderhalf uur - voorbereiden en tanken - ben je klaar.”

Samen sterker

Met 2 van die 5 minuten-windows vliegt het detachement op zondag 1 wave. De rest van BE-2 en 1 bestaat gemiddeld uit 3 waves: overdag 1 met 8 F-16’s (4 vanaf DM en evenzoveel vanaf Tucson) ruim 2 weken bijgestaan door de 2 Nederlandse F-35’s van Edwards. Een perfecte mogelijkheid voor de integratie van 4e en 5e generatie, zo geeft de detco aan. “F-35’s werken met zelfde dreiging als wij en kunnen ons heel goed ondersteunen door die uit te schakelen of ons eerder te waarschuwen.”

De Nederlandse Lightnings doen na hun ochtendmissie een Hot Pit refueling op Marine Corps Air Station Yuma en vliegen daarna hun eigen programma. Een team van 4 man van Edwards zorgt voor het bijtanken. De F-16’s krijgen hun turn around op DM en Tucson en vliegen een tweede missie in de middag en een derde ’s avonds.

De meerwaarde van de Lightning II is daarmee evident. “Hun situational awareness reikt zó veel verder dan die van ons. Omgekeerd ondersteunen wij de F-35’s doordat we andere bommen hebben dan zij. Het is echt integratie van 4e en 5e generatie. Samen zijn we sterker.”

Luitenant-kolonel Scott Reinhold, commandant van het Total Force Training Center zoals Snow Bird officieel te boek staat, is enthousiast over geallieerde eenheden zoals het Nederlandse: “Kom naar Tucson!”

Achterstand

Hét grote voordeel van DM is de omgeving. De ranges in Arizona – keuze uit diverse – vertonen grote overeenkomst met het operatiegebied in het Midden-Oosten: woestijn- en bergachtig. Het levert hoogwaardige training in een – relatief – onbekende omgeving op; het 1ste trainingsdoel van Conus 2017. Conus 2017 is daarmee dé opwerking naar Red Flag (doel nummer 2, zie de volgende Vliegende Hollander), alhoewel niet alle vliegers van de 2 BE’s ook op de ‘oefening der oefeningen’ kunnen acteren. Olivier: “We hebben door de achterstand in training in Nederland geen andere mogelijkheid om ons daarop voor te bereiden.”

Vliegers van het CLSK kennen elkaar volgens detco BE-2 goed. “Dat komt door de vele gezamenlijke uitzendingen, de oefeningen die nog wel doorgaan en de continue uitwisseling van kennis die hen internationaal gezien toch op een hoog niveau houden.”

Lastig

Herstel brede inzetbaarheid betekent voor het personeel dus duidelijk niet uitrusten, benadrukt de detco. “Ik vind het belangrijk om het signaal naar het thuisfront te geven dat we beseffen dat we ook dit jaar weer veel onderweg zijn, zowel voor uitzending – want ook de Baltic Air Policing gaat ondertussen gewoon door – als voor training. Zij zullen dit jaar niet veel verschil merken. Ik vind dat heel lastig. Het thuisfront is immers de basis waarop de militair acteert. Geen stabiel thuisfront? Geen stabiele militair.”

Zien hoe een gemiddelde dag van een vlieger tijdens Conus 2017 eruit ziet? Bekijk deze video.

Nederlandse F-16’s werken boven de ranges samen met gevechtsleiders van het AOCS Nieuw Milligen. Die strijken voor training een paar keer per jaar neer op Luke AFB, 200 kilometer naar het noordwesten.

Holland second

Deployen naar Amerika brengt behalve de standaard logistieke puzzel, behoorlijk wat extra uitdagingen met zich mee. Dat merken het vaste detachement en BE-1 die midden januari de overtocht maken. Zo is in de site survey bepaald dat Nederland vanuit containers opereert, geeft S4 Air kapitein Stan van het Leeuwarder 322 Squadron aan. “De Amerikanen gaven namelijk aan dat ze ons wilden ondersteunen, maar zekerheid konden ze niet bieden: ‘Snow Bird is namelijk drukbezet in de winter’.” En dat blijkt vlak voor aankomst als een groot deel van het personeel toch niet ‘on base’ kan overnachten. Een Amerikaanse eenheid is namelijk ‘plotseling’ in de housing ondergebracht; ‘America 1st, Holland 2nd’. Stan: “Ga er maar aanstaan om dan in no-time elders onderdak én logistiek te regelen. Vergeet niet dat we in 2 shifts werken.” Gelukkig komt na een paar dagen meer legering on base beschikbaar.

De lokale 355th Wing vliegt met A-10. 1 keer vloog een tweetje F-16’s als ‘strike force’ een Combat Search and Rescue-missie met 6 A-10’en, 2 Black Hawks en Para Jumpers.

Puzzels

Was dat nou alles, zeg je oké. Maar nee, er is meer. De zeevracht komt een week vertraagd op DM aan. “Dan loop je van begin af aan achter de feiten aan”, zegt S4 Ground kapitein Rob van het 901 Squadron op Volkel. “We hebben met het vaste det hard gewerkt en slechts 1 dag vertraging in het vliegprogramma opgelopen.” Nog 1: vrijwel al het personeel vliegt commercieel in, zo is besloten. Maar bij BE-1 zit ‘Atlanta’ dicht door slecht weer. Via allerlei tussenstations komen 2 groepen 1 dag later aan, en een 3e 2 dagen later. Nóg een puzzel: Nederlandse telefoons blijken hier niet of nauwelijks te werken. Rob: “Dan heb je dus geen comms. Dus zo snel mogelijk een set Amerikaanse geregeld.” En dan ging er in week 1 ook nog een motor kapot. “Die hebben we niet standaard bij ons. Maar in 3 dagen was er een vervangende vanuit Woensdrecht. Écht bijzonder snel.”

6 Nederlandse F-16’s op een ‘klein stukje Gallië’ op Davis Monthan AFB. ’s Nachts bewaken 7 man van het 640 Squadron van Volkel de toestellen. Die vlogen met een KDC-10 vanaf Volkel naar de Lajes Field op de Azoren, daarvandaan naar Shaw AFB in South Carolina en ten slotte door naar DM. In totaal 14 uur vliegen over bijna 11.000 km.

Ervaring

“De eerste week loop je hier dus met je haren in de fik”, vat Rob samen. “Je bent als vast det 6 weken lang met 25 man faciliterend voor 2 BE’s, bouwt op en bouwt af.” Al 4 jaar heeft de luchtmacht dit soort verplaatsingen voor een grote oefening niet meer kunnen doen. “Dan merk je hoe je door alle bezuinigingen krap in je personele kennis en ervaring zit”, gaat hij verder. “Die is door functiewisselingen erg snel verdwenen. Ik heb dus heel veel personeel dat dit voor het eerst doet. Nou, dan hebben ze met DM meteen een goeie te pakken! Tijdens Conus 2017 is de snack: tijdens BE-2 moet je al inpakken voor de verplaatsing naar Red Flag. Geen nachtmerrie hoor, maar qua logistiek zéker een prachtige logistieke uitdaging.”

Over Red Flag op Nellis AFB volgende maand een reportage in de Vliegende Hollander.

Een gecombineerd detachement is volgens de detco uit nood geboren. “Eenheden binnen het CLSK zijn te klein om nog zelfstandig op pad te gaan. Anders staat Leeuwarden of Volkel tijdens deze oefening compleet stil.” Volkel is leading voor CONUS 2017, Leeuwarden is dat voor de Baltic Air Policing.

Tekst: Arno Marchand
Foto’s: korporaal Jasper Verolme
Video en Montage: Paris Hidden