03

Dit artikel hoort bij: de Vliegende Hollander 06 | 2016

Lightning als lieveling

x
Foto boven: Een vliegshow alleen interessant met mooi weer? Zéker niet, want over deze passage van de F-35’s, net tegen de geluidsbarrière aan, werd op en na de Luchtmachtdagen het meest gesproken. Foto: sergeant Hille Hillinga

Recordaantal bezoekers op Leeuwarder Luchtmachtdagen

“Is dit nou de echte?” Een veel gehoorde vraag op de static show van de Luchtmachtdagen bij de mock up van de F-35. Hij ziet er zeer realistisch uit, maar dat is nog niet de echte. Die staan even verderop, aan het eind van de static show op de flightline. Daar drommen vele bezoekers tijdens de Luchtmachtdagen samen om de 2 sterren van de show te bewonderen. Kijk in deze fotoreportage naar de highlights van zowel de static- als vliegshow.

Dit is inderdaad niet de echte, maar een mock up van de F-35. Desalniettemin veel belangstelling bij het luchtmachtvliegtuig van de toekomst.
Voor kinderen was er genoeg te beleven en te doen. Kruipen, klimmen, (achterop) motorrijden, vliegeruitrusting passen en natuurlijk in vliegtuigen zitten.
De vliegshow duurt de hele dag en is verschillend op vrijdag met de Red Arrows (linksonder) en zaterdag met Patrouille de France (boven). Frecce Tricolori (midden en rechts) vliegt beide dagen.
Historie op static show, bijvoorbeeld met een door personeel van het 322 Squadron tot flight simulator omgetoverde cockpit van de Spitfire. Ook voor het heden belangstelling bij de helikopters zoals die in een missiegebied opereren.
1 van de hoogtepunten is de Air Power Demo, midden op de dag. De luchtmacht pakte flink uit met Apaches, Chinooks, F-16's, Hercules en KDC-10. En dit jaar als speciale deelnemer...
...de F-35! De bliksems waren de sterren van de Luchtmachtdagen. Als ze airborne gaan, overstemmen de oh's en ah's bijna het geluid van het duo jachtvliegtuigen.
Tot begin 1991 in Nederlandse dienst, nu al ruim 2 decennia bij de Turkish Stars: de NF-5. 4 Squadrons van de KLu waren er in de jaren 70 en 80 mee uitgerust.
Solo jachtvliegdemonstraties dit jaar alleen uit het buitenland. V.l.n.r. een Tsjechische Gripen, Belgische F-16 en Slowaakse MiG-29.
Net even wat minder luidruchtig waren de (v.l.n.r.) Oostenrijkse PC-7, MD-11 van Martinair, Red Devils, en Black Cats.
x
Foto onder: Slot van de Air Power Demo is de fly by van alle toestellen. De formatie F-16's wordt geleid door 1 van de 2 F-35's. De ander vliegt mee in de historische formatie met een F-16 en Spitfire
De brandweer staat stand-by als de kreupele F-5E van Patrouille Suisse (het afgebroken rechter hoogteroer is net zichtbaar) veilig op Leeuwarden landt.

Zwitsers uurwerk hapert

Nog voor de Luchtmachtdagen van start gaan, staan alle hulpdiensten al op scherp. Zeker op donderdag wanneer alle deelnemers aan de vliegshow hun rehearsal vliegen. Daarbij controleren de Display Directors en het Display Safety Team of de demonstratie volgens het opgegeven vliegplan en dus veilig verloopt. Dat gaat precies volgens planning, totdat er zand in de machine van Patrouille Suisse komt. Twee toestellen komen met elkaar in aanraking; 1 landt met een beschadigd hoogteroer veilig op Leeuwarden. Het andere toestel crasht in Bitgum. Even daarvoor heeft de vlieger zich met zijn schietstoel in veiligheid gebracht, maar loopt bij de landing in een kas verwondingen aan zijn benen op. De volgende dag is hij al weer op de vliegbasis.

Burgemeester van Leeuwarden Ferd Crone spreekt van een buitengewoon ernstig ongeval en een grote schok. “We weten dat zoiets kan gebeuren en daarop zijn we voorbereid.” Zijn collega-burgemeester van Menaldumadeel Tom van Mourik is “ongelofelijk blij dat er geen zwaargewonden zijn gevallen en dat de materiele schade beperkt is.” Omdat aan alle veiligheidseisen voor dit evenement ruimschoots is voldaan, nemen de 2 burgemeesters en de commandant vliegbasis Leeuwarden kolonel Denny Traas na grondig overleg de weloverwogen beslissing de Luchtmachtdagen te laten doorgaan.

Patrouille Suisse heeft een extreem veilige reputatie. Het team vliegt sinds 1992 met de F-5E, een iets latere versie van de NF-5 waarmee de KLu tot 1994 vloog en waarmee de Turkish Stars nu nog vliegen. Na divers Zwitsers en Nederlands onderzoek naar de oorzaak, wordt het wrak vanaf 6 juli geborgen.

Foto’s: korporaal Jasper Verolme, sergeanten Hille Hillinga, Sjoerd Hilckmann, sergeant-majoor Maartje Roos en Keesnan Dogger
Video:  sergeant-majoor Arnoud Schoor, adjudant Richard Frigge, Paris Hidden
Montage: adjudant Richard Frigge
Tekst: Arno Marchand