03

Dit artikel hoort bij: de Vliegende Hollander 06 | 2016

C4ISR symposium: ‘er is geen weg terug’

Inzet wapenplatformen straks niet langer belangrijkste doel van luchtmacht  

x
Van links naar rechts de voornaamste: plaatsvervangend directeur Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid Wilma van Dijk, Prins Pieter-Christiaan, commandant Air Operations Control Station kolonel Henk Ras, whizkid bij uitstek Sean Gourley en commandant Luchtstrijdkrachten luitenant-generaal Sander Schnitger.

‘Een luchtmacht die zich van platform centrisch naar informatie centrisch beweegt, gericht op 100 procent situational awareness!’ Snapt u de stelling die tijdens het onlangs in Stroe gehouden (C4)ISR symposium centraal stond? Het organiserende Air Operations Control Station en uiteraard de deelnemers aan dit congres wel. Maar voor wie minder is ingewijd in Command, Control, Communication & Computers, Intelligence, Surveillance en Reconnaissance (C4ISR) hebben we de meest prominente uitspraken van de dag - met toelichting – op een rij gezet.   

1) 'Onze veiligheid begint of eindigt niet bij onze landsgrenzen'

2) 'C4ISR moet een leidende positie binnen de luchtmacht hebben'

1) "Volgens een recent gehouden enquête ziet de Europese bevolking vrede en veiligheid als vanzelfsprekend, Maar dat is het niet! Het vergt een continue investering om een veilige wereld, een veilig Nederland zeker te stellen. We moeten daar hard aan werken. Onze mentale weerbaarheid, onze motivatie om ons hoogste goed te verdedigen, erodeert weg. Onze veiligheid begint en eindigt niet bij onze landsgrenzen of bij de buitengrenzen van de Europese Unie. MH17 heeft ons dat wel duidelijk gemaakt.”

2) “Om ook in de toekomst het potentieel van de luchtmacht ten volle te benutten, is het van belang dat er een sterk ontwikkeld C4ISR-apparaat komt. De enorme toename aan data, de behoefte aan precieze informatie en de ambitie meer invloed op de inzet van platformen en sensoren te krijgen, maken dat nodig. De kerntaken van de luchtmacht zullen in de toekomst verschuiven van het inzetten van wapenplatformen naar het creëren van 100% Situational Awareness en Situational Understanding. Grof gezegd verandert de luchtmacht daardoor van een voornamelijk ‘kinetisch’ ingestelde in een sterk informatie georiënteerde, effectgerichte organisatie. Een Nationaal Air & Space Operations Center moet in de nabije toekomst in deze informatie- en communicatiebehoefte voorzien."

'Vanachter mijn computer kan ik net zoveel schade aanrichten als met fysieke actie'

“Vaak wordt gedacht dat cyber alleen gaat om hoogtechnologische middelen, over het hacken van kerncentrales, kritieke systemen en alles wat los en vast zit. Vaak vergeten we dat een van de effectiefste manieren van beïnvloeding het grootste deel van de dag in je hand ligt, namelijk: je smartphone. Waarom zou je in vredesnaam moeite doen fysiek aan te vallen, spoofen, jammen of hacken als je hetzelfde effect bereikt door simpelweg een Whatsapp, Tweet of ander bericht te sturen. Het sturen van een bericht kost bijna niets en veroorzaakt minstens zo grote effecten. Vanachter je smartphone, tablet of laptop kun je dus veel meer dan je soms denkt.”

'Nederland staat hoog op de lijst van landen die te vrezen hebben van digitale dreiging'

Nederland is een cybernatie. We zijn 1e in de wereld wat betreft online bankieren, 2e als het gaat om pc-bezit en 4e met online winkelen. Nederland is hard op weg uit te groeien tot ‘The digital Gateway to Europe’. Maar die digitale kansen maken ons kwetsbaar. Uit het Cyber Security Beeld Nederland (NCTV,red) blijkt dat cybercriminaliteit en cyberspionage sterk toenemen. De digitale dreiging neemt toe, evenals de impact . Cyber is overal én het is van iedereen. Niemand heeft meer een kennismonopolie. Daarom is samenwerken een must: publiek-privaat, tussen de krijgsmachtdelen, civiel-militair en nationaal-internationaal.”

'Onze valkuil is dat we blijven studeren'

“Er wordt al jaren gesproken over het belang van ruimtevaart, dat we er in toenemende mate afhankelijk van zijn en dat onze kwetsbaarheid daardoor toeneemt. Er is echter nog steeds geen Defensiebeleid voor. Om die reden is de luchtmacht gewoon van start gegaan met het inrichten van een Space Security Center, zodat onze kennisachterstand op dit gebied niet verder oploopt en we aan de slag kunnen met anticiperen op en omgaan met dreigingen, zoals ruimteweer en de verstoring van onze systemen door kwaadwillenden.”

Omgevingsbewustzijn wordt omgevingskennis Met hi-tech vliegtuigen en slimme bommen alleen komt de luchtmacht van de toekomst er niet. Wil het militaire vliegbedrijf ook morgen en vooraanstaande rol spelen, dan moet er meer worden geïnvesteerd in een brede informatiebasis. Alleen dan kan omgevingsbewustzijn veranderen in omgevingskennis. En heb je de mogelijkheid conflicten te voorkomen of in de kiem te smoren. Lijkt dit allemaal nog ver weg? Absoluut niet. Sowieso is er geen weg terug, zo werd tijdens het C4ISR symposium duidelijk. Klinkt C4ISR menigeen als abrakadabra in de oren, commandant luchtstrijdkrachten luitenant-generaal Sander Schnitger maakt er geen geheim van dat deze begrippen de dag van morgen voor de Koninklijke Luchtmacht gaan bepalen.

Tekst:  André Twigt
Foto’s: Louis Meulstee, Herman Zonderland