Brothers in arms

Hollanders en Aussies in luchtbrug Eindhoven-Charkov

Vanaf eind juli staan er meerdere Boeing C-17’s gebaseerd op vliegbasis Eindhoven. Op zich zijn de Globemasters hier geen onbekende verschijning. De kangoeroe op de romp en vleugels van het strategische transporttoestel maakt echter duidelijk waarom het gaat. In de ‘nasleep’ van MH17 is Eindhoven voor een paar weken een forward operating base van de Royal Australian Air Force.

Bij de ramp met vlucht MH17 van Malaysia Airlines verliezen 196 passagiers uit Nederland het leven en 37 uit Australië. Daarom speelt dit land een grote rol bij de operatie die zij ‘Bring them home’ hebben genoemd. “De samenwerking komt door een gelijktijdige behoefte van beide landen”, zegt landmachtkolonel Erwin Hoogland, Hoofd Operaties van de Directie Operaties (DOPS) in Den Haag. “Australië stelde forensische onderzoekers en luchtondersteuning beschikbaar.” Niet alleen op Eindhoven lopen Australiërs rond. Ook op de Defensiestaf in Den Haag is een contingent aanwezig. Hoogland: “Over de samenwerking hoor ik alleen maar positieve geluiden. Meer geïntegreerd dan ze hier functioneren, kan niet.” 

6 maanden in 6 weken

“Waren die C-17’s er niet, dan hadden we moeten inhuren”, zegt Hoogland. Het EATC op Eindhoven is dan bij uitstek de instantie om dat te regelen. “Maar ook andere landen handen hebben lutra aangeboden”, weet luitenant-kolonel Pedro Jooren, belast met de logistiek op de DOPS. “Wij sturen de operatie aan. Het is business as usual, maar wel met een aanzienlijk verschil. Wat we normaal in 6 maanden doen, gebeurt nu in 6 weken. Dat is groots. Normaliter plan je lang van tevoren en voer je daarna uit. Nu moest alles meteen en tegelijk, ondertussen nog aanpassen en tegelijkertijd andere operaties zoals Mali blijven ondersteunen. Dit is een heel bijzondere missie in een heel bijzonder gebied.”

“No problem mate!”

In het verleden werken beide naties al veel samen in Afghanistan. Beide landen hebben dezelfde humor en denk- en handelswijze, geeft Jooren aan. Dat is ook het gevoel van squadron leader Dean Balton. “Ik ken Nederlanders al vanuit Afghanistan”, zegt de majoor. Om zijn pols draagt hij het witte bandje met de tekst ‘Ik zal je nooit vergeten’. “Het wederzijds respect stamt uit die tijd. Opvallend genoeg is er erg weinig verschil met hoe wij thuis werken. We zijn volledig geïntegreerd in de Nederlandse luchtmacht. Er is soms een kleine taalbarrière – no problem mate! – maar man, het is verbazend hoe jullie schakelen tussen Nederlands en Engels.”

Medevac

Behalve flightcrews, onderhouds- en cargo-personeel, is ook een Australische Aeromedical Evacuation unit op Eindhoven neergestreken. “Mocht het nodig zijn dan kunnen we vanaf hier een aeromedevac luchtbrug naar Charkov opzetten,” legt squadron leader Jo Darby uit. Vanaf Eindhoven kunnen de ‘Aussies’ samen met Nederlanders binnen een uur opstijgen om drie uur later een touchdown te maken in het rampgebied.

Zolang ze stand-by staan, oefenen de Nederlandse flight nurses en flight surgeons samen met hun Australische evenknieën. Zij maken de Hollanders wegwijs in het grote toestel. Eerste luitenant Reinier Adriaensen is na afloop tevreden: “De Aussies werken hetzelfde als wij en de C-17 is herkenbaar ingericht. We hopen dat het niet nodig is, maar als we worden ingezet, zijn we er klaar voor.”

Uit hetzelfde hout

De C-17’s vliegen samen met de Nederlandse C-130’s van het 336 Squadron veel naar de Oekraïne: per dag zo’n 100.000 kilo. Dat komt allemaal binnen bij Cargo Handling van het 940 Squadron. “In heel korte tijd hebben we de systemen van elkaar eigen gemaakt”, zegt kapitein Gert-Jan Dekker. “Methodes om vliegtuigen te beladen en de regelgeving verschilt net even. Maar het scheelt veel dat we elkaars types al kennen. Weight and balance zijn voor ons bekende begrippen. Alleen zijn die net wat anders bij een C-17. Onze Australische collega’s brengen ons daarvan de fijne kneepjes bij. Dat doen ze op de zelfde manier als wij. We zeggen wel eens dat het lijkt of er Nederlands bloed door hun aderen stroomt. We zijn echt uit hetzelfde hout gesneden: oplossingen zoeken en geen problemen zien.”

Monsterdagen

Ondanks een versterking van 8 Aussies heeft Cargo Handling de afgelopen weken enorm hard moeten werken. “Die mannen hebben monsterdagen gemaakt”, zegt C-130 vlieger majoor François. Bij hem op het 336 Squadron was het ook allerminst rustig. “Het was vakantieperiode dus een aantal mensen moesten we terughalen van hun verlof.” De C-130’s vliegen 2 vluchten per dag. “Ongeveer een dag na de ramp met MH17 brachten we al de eerste middelen naar de Oekraïne. Pallets met vracht, voertuigen, maar ook de lege lijkkisten. En daarna de volle weer terug. Het is je werk, maar je realiseert je terdege dat dit een speciale opdracht is. Je krabt je wel even achter je oren als je het volle laadruim ziet. Maar ik had vooral niet verwacht zoveel dankbaarheid te krijgen van de nabestaanden. Dat brengt het gevoel dan pas écht dichtbij.”