Tekst André Twigt
Foto sergeant-majoor Sjoerd Hilckmann/DMO
Alle stakeholders om de tafel voor STRONG
De continue transformatie van de gevechtssoldaat vergt een hoge mate van afstemming. Nu de militair met het programma Soldier Transformation Ongoing (STRONG) in het nieuw gestoken wordt, is er sinds een jaar een toegepaste vorm van Wapen Systeem Overleg (WSO) om het transitieproces zo soepel mogelijk te laten verlopen. Dit platform moet onder meer de coördinatie tussen alle betrokken partijen overzichtelijker en makkelijker maken én het moet de efficiëntie verhogen.
Wie is ingevoerd in de wereld van de materieelverwerving kent de term WSO wel. Binnen de krijgsmacht bestaat voor vrijwel ieder wapensysteem deze overlegstructuur, met name in de exploitatiefase. Tijdens een WSO komen instandhouder, normsteller en gebruiker tezamen om te zorgen dat aangeschafte spullen de komende jaren blijven functioneren. “Deze klassieke opzet van een WSO werkt niet om een militair als systeem te benaderen”, oordeelt systeemintegrator Ir. Ilse Kroesen. Het WSO moet ervoor zorgen dat alles wat de militair draagt door ontwikkelt. Er moet continuïteit zijn, alles moet op elkaar afgestemd worden en het operationele functioneren van de individuele militairen moet centraal staan. “Het draait tenslotte allemaal om hen,” aldus Kroesen.
Compleet overleg
Kolonel Jan Vonk is een van de bedenkers van het WSO Militair. “Wat we hebben opgezet, is geen klassieke WSO, maar meer een buitenmodel versie”, aldus de programmaleider van STRONG. Volgens Vonk houdt het WSO Militair zich bezig met alle vier fasen van het materieelverwervingsproces: behoeftestelling, aanschaf, gebruik (exploitatie) en afstoting. “We overleggen wat er bij de defensieonderdelen gebeurt in de zogezegd kubieke meters rond de militair en proberen daar synergie in te creëren. In tegenstelling tot reguliere WSO’s, waar normaalgezien een OPCO-vertegenwoordiger voorzitter is, komt de voorzitter van het WSO Militair uit de DMO.”
Ergonomie
Het WSO Militair wordt vier maal per jaar gehouden, waarbij alle stakeholders aanwezig zijn. Onder hen vertegenwoordigers van de Directie Plannen en de Directie Aansturen Operationele Gereedheid, normstellers van de DMO en uiteraard gebruikers van alle defensieonderdelen. Regelmatig zijn ook de vertegenwoordigers aanwezig van de zogenoemde subsystemen van het WSO Militair. Te weten Kleinkaliber wapens en Optronica, Kleding en Uitrusting, C4I (persoonlijke communicatiemiddelen) en Persoonsgebonden CBRN. Om te zorgen dat ieder nieuw uitrustingsstuk naadloos past bij alle andere subsystemen speelt systeemintegratie hier een uiterst belangrijke rol. “Ten slotte willen we er voor zorgen dat de uitrustingsstukken de militair helpen in het veld in plaats van dat ze in de weg zitten of hinderen”, zegt Kroesen. Bij een nieuw type gehoorbescherming is het logisch dat dit attribuut aansluit bij de communicatiemiddelen, de helm, maar ook het gasmasker. Om dat te bereiken, zijn er weer overleggen tussen de verschillende vertegenwoordigers van de subsystemen.
Waterval-effect
Kolonel Vonk vertelt dat er een roadmap is opgesteld met de gezamenlijke doelen en hoe die bereikt moeten worden. "Waar zitten tekortkomingen in de persoonlijke uitrusting en hoe lossen we die op? Hoe zorgen we ervoor dat de onderdelen dit gezamenlijk oplossen waar dat mogelijk is? We moeten daarnaast doublures voorkomen. Het koelvest wordt bijvoorbeeld op meerdere plekken in de krijgsmacht getest, met andere leveranciers en andere normen. Dat is onhandig. Doordat OPCO's onderweg zijn in hun eigen traject kun je dat later moeilijk nog combineren. Het WSO Militair onderkent vroegtijdig de mogelijkheid behoeften gezamenlijk aan te lopen.”
Doordat het WSO Militair alle fasen van het materieelverwervingsproces omvat, doet zich bij afstoting van spullen iets interessants voor. Vonk: “Wat de ene eenheid wegdoet, zou zomaar bij andere eenheden nog jaren dienst kunnen doen. Optische apparatuur die niet meer aan de hoge eisen van het Korps Commandotroepen voldoet, kan bij Luchtmobiel, een gemechaniseerde brigade of de Nationale Reserve van groot nut zijn. Dit zogenoemde watervaleffect kun je in dit WSO goed overleggen.”
Een topic dat momenteel speelt, is efficiëntie bereiken op het gebied van energievoorziening. Kroesen: “Om te voorkomen dat de militair van morgen volgepakt met allerhande batterijen rondloopt, is afstemming nodig. Het WSO Militair is een overleg waarin dit kan plaatsvinden juist doordat alle stakeholders om de tafel zitten.” Vonk: “Het WSO is een orgaan waarin we afspraken maken die leiden tot afstemming tussen en beslissingen in de subsystemen. Hier zitten de mensen die op een praktisch niveau bekijken of essentiële spullen voor de gevechtssoldaat bij elkaar passen. Zo heeft iedereen zijn eigen rol binnen het WSO Militair.”
