Het gezicht van DMO

Vertrouwen is goed, controle is beter

De Defensie Materieel Organisatie vormt de brug tussen de wens van de klant, de operationele commando's (marine, landmacht, luchtmacht en marechaussee) en de mogelijkheden die de budgetten en de markt bieden. In een reeks artikelen geven medewerkers een gezicht aan de DMO en vertellen hoe die (ver)binding met en door de DMO tot stand komt. Ditmaal Peter van Engeland, senior toezichthouder bij de Afdeling Toezicht Defensie Leveranciers. 

Regie voeren

Vertrouwen is goed, maar controle is nu eenmaal altijd beter. Om gedoe achteraf te voorkomen, houden toezichthouders van Defensie voor en tijdens verwervingstrajecten een oogje in het zeil. De focus hierbij is even concreet als veelomvattend: de kwaliteitsrisico’s identificeren, beheersen en reduceren.

Specifieke tak van sport

Peter van Engeland is één van de pak ‘m beet veertig toezichthouders die binnen de afdeling Toezicht Defensie Leveranciers (TDL) rondlopen. Verdeeld over drie vestigingen zijn de DMO’ers actief binnen projecten van DMO, MatlogCo (CLAS), Logistiek Centrum Woensdrecht (CLSK) en de Directie Materiële Instandhouding (CZSK). Naast toezichthouders beschikt het TDL over adviseurs die projecten in de precontractuele fase ondersteunen op het gebied van kwaliteitsborging.

In de portefeuille van Van Engeland zitten vooral voertuigen. Een specifieke tak van sport die hij zich de afgelopen twaalf jaar aardig eigen heeft gemaakt. Op dit moment is zijn agenda gevuld met zo’n tien verschillende projecten; van de aanschaf van bijna 1200 Manticore-voertuigen tot de productie van nieuwe brandweerwagens. Gewapend met alle contracten en kwaliteitsnormen, naar eigen zeggen ‘het gereedschap van iedere toezichthouder’, reist Van Engeland stad en land af om deze projecten zowel in de voorbereiding als uitvoering zo soepel mogelijk te laten verlopen.

Risico’s en procedures

Het is voor de kwaliteitskundige een hele opgave om in grote lijnen uit te leggen wat zijn werk precies inhoudt. De mix van tomeloos enthousiasme voor zijn vak en ruim een decennium aan ervaring maakt dat we al snel verzanden in vaktermen zoals ISO 9001, AQAP, en PVE’s.

Van Engeland: “Ik snap dat het je wat begint te duizelen, maar het komt hier eigenlijk op neer. Defensie sluit een contract af met een leverancier. Dat kan over van alles gaan: ICT-systemen, materieel, voertuigen, noem maar op. In dat contract is, naast de kwaliteitsborgingseisen, een programma van eisen opgenomen waarin staat beschreven waar het eindproduct aan moet voldoen. Op basis van de AQAP (Allied Quality Assurance Publications, ofwel de NAVO-standaarden voor kwaliteitsborgingsystemen van defensieproducten, red.) zoomen wij hier als toezichthouder verder op in. We bepalen waar de mogelijke risico’s liggen en bestuderen de benodigde certificaten, procedures en werkinstructies.”

Waterstof

Daarnaast kijken de toezichthouders nauwgezet mee met het productieproces van het defensiemateriaal. Van Engeland: “Het gaat vaak echt om details. Dat die nieuwe brandweerwagen rijdt en de rem het doet, geloof ik inmiddels wel. Ik wil weten of de ballistische plaat op de juiste manier wordt bevestigd en of de capaciteit van de bluspomp toereikend is. Op dergelijke, potentieel risicovolle zaken, zijn we extra alert.”

Benauwend

Zo’n controlerondje op de werkvloer kan nog weleens benauwde gezichten opleveren, maar de olijke Brabander weet het ijs doorgaans snel te breken. “Natuurlijk is dit ontzettend serieus werk. Het gaat over spullen die voor militairen soms letterlijk van levensbelang zijn. Maar ik wil juist sámen met bedrijven kijken hoe we tot een perfect eindproduct komen. Het is niet dat ik continue met een rode pen door werkplaatsen ren om mensen af te straffen. Al leert het verleden dat je in dit vak altijd alert moet blijven.”

Het ontbonden contract met Mercedes-Benz voor ruim vijfhonderd 12kN Air Assault voertuigen is zo’n voorbeeld. Hoewel hij slechts indirect bij dat project betrokken was, erkent Van Engeland dat er af en toe weleens iets misloopt. “Maar wat ik lastig vind, is dat er dan gesproken wordt van ‘falen door Defensie’. Terwijl je eigenlijk zou moeten zeggen: hé, goed dat de DMO heeft geconstateerd dat de voertuigen niet aan de gestelde eisen voldoen. Jammer, maar dan gaan we op zoek naar een betere optie. Die spullen móeten gewoon goed zijn. Dit geeft direct aan hoe belangrijk ons werk is.”

Hoogtepunten

Hoewel Van Engeland nog uren over zijn werk kan doorpraten, is het inmiddels tijd voor de volgende afspraak. Maar dat we hem in zijn huidige functie binnen DMO nog heel wat jaren tegen het lijf gaan lopen, staat voor de bevlogen toezichthouder vast. “Ik zou echt niet anders willen. Geen dag is hetzelfde. De ene dag struin ik door contracten, de andere dag praat ik met militairen op de werkvloer of sta ik letterlijk naast de productieband in een werkplaats. Je leert zoveel verschillende mensen, producten en processen kennen. Dat maakt dit werk gewoon ontzettend leuk.”